ਹੈਦਰਾਬਾਦ: ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਖਾਤਮੇ ਲਈ ਉਪਰਾਲੇ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਸਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਹੈ। ਸਤੀਸ਼ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦਾ ਇਕ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਹੈ, ਜੋ end-life ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਬਾਲਣ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹੁਣ ਰੀਸਾਈਕਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕੁਮਾਰ ਤਿੰਨ-ਕਦਮ ਰਿਵਰਸ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੈੱਕਯੁਮ, ਡੀ-ਪੌਲੀਮਰਾਈਜ਼ਡ, ਗੈਸੀਫਾਈਡ ਵਿੱਚ ਗਰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਤਿੰਨ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਇੰਧਨ, ਜਿਵੇਂ ਡੀਜ਼ਲ,ਹਵਾਬਾਜ਼ੀ ਬਾਲਣ ਤੇ ਪੈਟਰੋਲ (ਸਮਾਨ) ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਜਲਣਸ਼ੀਲ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪਲਾਸਟਿਕ ਪਾਈਰੋਲਿਸਿਸ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖਰੀ ਹੈ, ਤੇ ਕੋਈ ਬਚੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਗੈਸ ਇੱਕ ਜਨਰੇਟਰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਕਾਰਬਨ ਕੂੜੇ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਖਾਦ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
80 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਮਿਠਾਈਆਂ ਦੇ ਉਤਪਾਦ ਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਪਲਾਸਟਿਕ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹਨ। ਅੱਜ, ਲੋਕ ਪਲਾਸਟਿਕ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਤੀਸ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਲੋੜ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਾਉਣਾ ਹੈ, ਕਿ ਪਲਾਸਟਿਕ ਬਾਲਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਛੋਟੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਖ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨ ਬਣਾ ਕੇ ਜ਼ੁਰਮਾਨੇ ਵਸੂਲਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਸਮਝਦਾਰੀ ਨਾਲ ਸੋਚਣ। ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਥੇ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਕੂੜੇ-ਕਰਕਟ, ਧਾਤ, ਕਾਗਜ਼, ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਹਨ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਭ ਨਾਲ ਸਮਝਦਾਰੀ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਤੀਸ਼ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੁਕਤਾ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਫੈਲਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਅਲੋਪ ਹੋ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
