ਦਿੱਲੀ: ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਫੋਨ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਉਤਪਾਦ, ਸੇਵਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ ਉਹ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਸੋਸ਼ਲ ਨੈਟਵਰਕਿੰਗ ਸਾਈਟਾਂ, ਸਰਚ ਇੰਜਣਾਂ ਆਦਿ 'ਤੇ ਦੇਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰੋ ਇਹ ਇਤਫ਼ਾਕ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਪ੍ਰਾਈਵੇਸੀ ਵਿੱਚ ਦੋ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਣਕਾਰੀਾਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲੀ ਮਤਲਬ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ(PII) ਤੇ ਦੂਜੀ ਗੈਰ-ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ (Non- PII)। ਪੀਆਈਆਈ ਉਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਨਾਂਅ ਦੱਸੇ ਬਿਨਾਂ ਉਮਰ ਅਤੇ ਘਰ ਦੇ ਪਤੇ ਵੱਲੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗੈਰ- PII ਉਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਜਾਂ ਉਸਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਵਰਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪੀਆਈਆਈ ਦੇ ਉਲਟ ਹੈ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਨਤਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੈਟਵਰਕ ਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਛੁੱਟੀਆਂ ਦੀਆਂ ਫੋਟੋ ਐਲਬਮਾਂ, ਨਵਾਂ ਘਰ ਆਦਿ। ਅਸੀਂ ਸੋਚਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਾਡੇ ਵਲੋਂ ਆਨਲਾਈਨ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੈ, ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਨਿਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਕਿਸਮ ਦੀ ਖਰੀਦਣ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਸਾਈਟਾਂ 'ਤੇ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋ, ਉਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਨਤਕ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ.
ਕਰਨਲ ਇੰਦਰਜੀਤ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹਤਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿੰਨ੍ਹੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਤੁਸੀਂ ਆਨਲਆਈਨ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਤੁਸੀਂ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇੰਟਰਨੈੱਟ 'ਤੇ ਜੋ ਤੁਸੀਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਸਭ ਕੁਝ ਰਿਕਾਰਡ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਤੁਹਾਡਾ ਟੈਕਸਟ, ਤੁਹਾਡੀ ਕਾਲ, ਵੀਡੀਓ ਚੈਟ, ਤੁਹਾਡਾ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਿੰਗ ਇਤਿਹਾਸ, ਤੁਹਾਡੇ ਬੈਂਕ ਵੇਰਵੇ ਆਦਿ।
ਕੋਈ ਵੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਟਰੈਕ
ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਆਨਲਾਈਨ ਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਕੁਝ ਵੀ ਨਿੱਜੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਪ੍ਰਾਈਵੇਸੀ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਡਿਜੀਟਲ ਫੁਟਪ੍ਰਿੰਟ ਇੰਟਰਨੈਟ ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਟ੍ਰੈਕ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਤੇ ਕੋਈ ਕਾਬੂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਾਈਵੇਸੀ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਤੀਵਿਧੀ ਜਾਂ ਸ਼ਰਮਨਾਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੂਰ-ਦੂਰ ਤੱਕ ਫੈਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਤੁਹਾਡਾ ਇੰਟਰਨੈਟ ਸਰਵਿਸ ਪ੍ਰੋਵਾਈਡਰ (ਆਈਐਸਪੀ) - ਉਹ ਕੰਪਨੀ ਜੋ ਤੁਹਾਡੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਹ ਜਾਣਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਵੈਬਸਾਈਟਾਂ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸ ਨੇ ਈਮੇਲ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕਿਸ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਈਮੇਲ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀਆਂ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਦੁਰਵਰਤੋਂ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਤੁਸੀਂ ਬ੍ਰਾਊਜ਼ਰ 'ਤੇ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜਾ ਡੇਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਚੀਜ਼ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ, ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੋ ਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਹੋ.. ਵੱਡੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਅਜਿਹੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੇਚਦੀਆਂ ਹਨ।
ਪਲ-ਪਲ ਦੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਵੈਬਿਨਾਰਾਂ, ਅਖਬਾਰਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮਾਰਕੀਟਿੰਗ ਸਮਗਰੀ ਲਈ ਸਾਈਨ ਅਪ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉਹ ਤੁਹਾਡੇ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਕੱਤਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਵੇਰਵੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਨਾਂਅ, ਈਮੇਲ ਪਤਾ, ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਨਾਂਅ ਅਤੇ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਿਵੇਂ ਤਕਨੀਕੀ ਸ਼ੌਕ।
ਜੇ ਤੁਹਾਡਾ ਨਾਮ ਤੁਹਾਡੀ ਮਸ਼ੀਨ 'ਤੇ ਰਜਿਸਟਰਡ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਕਸਰ ਰਜਿਸਟਰੈਂਟ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਸਟੋਰ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇੱਕ ਪੋਰਨ ਸਾਈਟ ਤੁਹਾਡੇ ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਨਾਂਅ, ਉਪਯੋਗਕਰਤਾ ਨਾਂ, ਸਟੋਰ ਕੀਤੀ ਕੂਕੀਜ਼ ਆਦਿ ਨੂੰ ਖਿੱਚ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਅਕਸਰ ਖੁਫ਼ੀਆ ਅਭਿਆਨਾਂ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੋਬਾਇਲ 'ਤੇ ਸਥਿਤੀ ਬਦਤਰ ਹੈ। ਲਗਭੱਗ ਸਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਬਿਲਟ-ਇਨ ਜੀਪੀਐਸ ਸੈਂਸਰ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਕਿਥੇ ਹੋ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸਮਾਰਟਫੋਨਜ਼ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਬਟੂਏ, ਸਾਡੇ ਕੈਮਰੇ, ਸਾਡੀਆਂ ਨੋਟਬੁੱਕਾਂ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਸਾਡੇ ਖਾਤਿਆਂ ਤੱਕ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਮੋਬਾਇਲ ਫੋਨ 'ਤੇ ਨਵੇਂ ਐੱਪ ਇੰਸਟਾਲ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਫੋਨ ਤੁਹਾਨੂੰ ਐੱਪ ਦੀ ਐਕਸੈਸ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਐੱਪਸ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਫਾਈਲਾਂ, ਤੁਹਾਡੇ ਕੈਮਰੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਇਦ ਜੀਪੀਐਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕੁਝ ਐੱਪਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਐਕਸੈਸ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਸੰਪਰਕ, ਤੁਹਾਡੀ ਪ੍ਰੋਫਾਈਲ ਜਾਣਕਾਰੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਦੀ ਐਕਸੈਸ ਦਿੱਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਅਸੰਭਵ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਐਪ ਦੀਆਂ ਐਕਸੈਸ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨਾਲ ਸਹਿਮਤ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਐੱਪਸ ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨੂੰ ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚ ਕੇ ਪੈਸਾ ਕਮਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਹੈਰਾਨੀ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਚਮੁੱਚ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੀ ਪਹੁੰਚ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਕੀ ਤੁਹਾਡੀ ਟਾਰਚ ਐੱਪ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਟਿਕਾਣੇ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ?
ਕਰਨਲ ਇੰਦਰਜੀਤ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਰਟ ਡਿਵਾਈਸਾਂ ਦੂਜੇ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਵਿਵਸਥਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਤੀਜੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਤੁਸੀਂ ਕਦੋਂ ਸੌਂਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਕਦੋਂ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਇਕੱਲੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।