ਵਾਰਾਣਸੀ:ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੜ੍ਹਨ-ਲਿਖਣ ਦੀ ਕੋਈ ਉਮਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਇਸ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਬਨਾਰਸ ਦੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ 84 ਸਾਲਾ ਅਮਲਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਮਰ ਦੇ ਇਸ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨ ਹੈ। ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਤੀਬਰ ਇੱਛਾ ਕਾਰਨ ਅਮਲਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਰਵ ਵਿਦਿਆ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਬਨਾਰਸ ਹਿੰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਡਾਕਟਰ ਆਫ਼ ਲਿਟਰੇਚਰ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਕੇ ਰਿਕਾਰਡ ਤੋੜ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਅਮਲਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਡੀ.ਲਿਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਮੁਸਲਿਮ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ 82 ਸਾਲਾ ਵੇਲਯਾਨੀ ਅਰਜੁਨਨ ਨੂੰ ਡੀ.ਲਿਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਰਜੁਨਨ ਨੂੰ ਇਹ ਖਿਤਾਬ 2015 ਵਿੱਚ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਅਮਲਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਨੇ 'ਰਿਗਵੇਦ ਦੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਹਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਤੁਲਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਅਧਿਐਨ' ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਡੀ.ਲਿਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਅਮਲਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ 22 ਜੁਲਾਈ 1938 ਨੂੰ ਜੌਨਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਪੜ੍ਹਨ-ਲਿਖਣ ਵਿੱਚ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1966 ਵਿੱਚ ਬਨਾਰਸ ਹਿੰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੀਐਚਡੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਸਨੇ BHU ਵਿੱਚ NCC ਦੇ ਵਾਰੰਟ ਅਫਸਰ ਵਜੋਂ 4 ਸਾਲ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਅਮਲਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸਵਰਗੀ ਜਵਾਹਰ ਲਾਲ ਨਹਿਰੂ ਦੁਆਰਾ 1963 ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਚੈਨਲ ਅਵਾਰਡ ਵਿੱਚ ਚੈਂਪੀਅਨ ਟਰਾਫੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਅਮਲਧਾਰੀ, ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, 1967 ਵਿੱਚ ਜੋਧਪੁਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਤਾਇਨਾਤ ਹੋਏ ਅਤੇ 11 ਸਾਲ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1999 ਤੱਕ ਪੀਜੀ ਕਾਲਜ, ਰਾਏਬਰੇਲੀ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। ਸੇਵਾਮੁਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ BHU ਦੇ ਵੈਦਿਕ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ। ਅਮਲਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਬਨਾਰਸ ਹਿੰਦੂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਡੀ.ਲਿਟ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਲਈ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਹੁਣ 23 ਜੂਨ 2022 ਨੂੰ ਅਮਲਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਡਿਲੀਟ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਅਮਲਧਾਰੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਬਿਲਕੁਲ ਤੰਦਰੁਸਤ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਪੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਥਕਾਵਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਵੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਮੇਰਾ ਵਿਸ਼ਾ ਵੇਦ ਸੀ ਜੋ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਹਨ। ਰਿਸ਼ੀ ਦੁਆਰਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਹੀ ਗਈ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਪ੍ਰਯੋਗਾਤਮਕ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਉਪਯੁਕਤ ਵਿਗਿਆਨ ਹੈ, ਇਸਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਅਮਲਧਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ‘ਗੁਰੂ ਜੀ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਸਿੱਖਿਆ ਕਦੇ ਵੀ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਆ ਸਕਦੀ। ਪਰ ਸਾਡਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਸਨੂੰ ਹੋਰ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਇਹ ਕੰਮ ਲਗਾਤਾਰ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ ਅਤੇ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਦੱਸਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹਾਂ।’