ਪੁਣੇ:ਲੋਕਮਾਨਿਆ ਬਾਲ ਗੰਗਾਧਰ ਤਿਲਕ ਨੇ ਕਿਹਾ "ਆਜ਼ਾਦੀ ਮੇਰਾ ਜਨਮ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਾਂਗਾ"। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਾਹਸ ਅਤੇ ਦਲੇਰੀ ਨਾਲ ਲੜਾਈਆਂ ਲੜ੍ਹੀਆਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਰਾਠਾ ਅਤੇ ਕੇਸਰੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਲੇਖਾਂ ਦੁਆਰਾ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੰਦਿਆਂ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਇਸੇ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਅਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਦਾ ਪਿਤਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ। ਤਿਲਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਬਹੁਪੱਖੀ ਸੀ। ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਮੋਹਨ ਸ਼ੈਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤਿਲਕ ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
23 ਜੁਲਾਈ 1856 ਨੂੰ ਰਤਨਾਗਿਰੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਗੰਗਾਧਰ ਤਿਲਕ ਦਾ ਜਨਮ
ਲੋਕਮਾਨਿਆ ਤਿਲਕ ਦਾ ਜਨਮ 23 ਜੁਲਾਈ 1856 ਨੂੰ ਰਤਨਾਗਿਰੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1866 ਵਿੱਚ ਗੰਗਾਧਰ ਤਿਲਕ ਆਪਣੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਰਤਨਾਗਿਰੀ ਤੋਂ ਪੁਣੇ ਆ ਗਏ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1872 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੈਟ੍ਰਿਕ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1871 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਕੋਂਕਣ ਵਿੱਚ ਬਲਾਲ ਬਾਲ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸੱਤਿਆਭਾਮਾਬਾਈ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਦਸਵੀਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਗੰਗਾਧਰ ਤਿਲਕ ਨੇ ਪੁਣੇ ਦੇ ਡੇਕਨ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ। 1876 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡੇਕਨ ਤੋਂ ਬੀ.ਏ.ਕੀਤੀ। ਇੱਥੇ ਹੀ ਉਹ ਅਗਰਕਰ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦੋਵਾਂ ਨੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
1881 ਵਿੱਚ ਤਿਲਕ ਅਤੇ ਅਗਰਕਰ ਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਆਰੀਆ ਭੂਸ਼ਣ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਸ
ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ 1881 ਵਿੱਚ ਤਿਲਕ ਅਤੇ ਅਗਰਕਰ ਨੇ ਆਰੀਆ ਭੂਸ਼ਣ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੇਸਰੀ ਅਤੇ ਮਰਾਠਾ ਨਾਮ ਦੇ ਦੋ ਅਖ਼ਬਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਸਰੀ ਮਰਾਠੀ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਮਰਾਠਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੇਸਰੀ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਅਗਰਕਰ ਸੀ ਅਤੇ ਤਿਲਕ ਅਖ਼ਬਾਰ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਮਰਾਠਾ ਸੀ। ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤਿਲਕ ਦੇ ਅਗਰਕਰ ਨਾਲ ਮਤਭੇਦ ਹੋ ਗਏ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਿਲਕ ਨੇ ਕਰਜ਼ਾ ਲੈ ਕੇ ਕੇਸਰੀ ਦੀ ਸੰਪਾਦਨਾ ਸੰਭਾਲ ਲਈ। ਫਿਰ ਗੰਗਾਧਰ ਤਿਲਕ ਨੇ ਦੋਹਾਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਦਾ ਚਾਰਜ ਸੰਭਾਲ ਲਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ 75 ਸਾਲ: ਆਜ਼ਾਦੀ ਘੁਲਾਟੀਆਂ ਲਈ ਮਦਦਗਾਰ ਬਣੇ ਡਾ. ਮੁਖਤਾਰ ਅੰਸਾਰੀ ਅਤੇ ਹਕੀਮ ਅਜਮਲ ਖਾਨ