ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ: ਚੀਨ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਨੇੜੇ ਵਸਿਆ ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ ਦਾ ਦਾਰ ਪਿੰਡ(Dar village of Pithoragarh) ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਇਤਿਹਾਸ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪਿੰਡ 'ਚ ਕਰੀਬ 145 ਪਰਿਵਾਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਹਰ ਸਮੇਂ ਖਤਰੇ ਦੇ ਬੱਦਲ ਛਾਏ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਆਲਮ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬਰਸਾਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਵੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਢਿੱਗਾਂ ਡਿੱਗ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ 35 ਘਰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਢਹਿ ਗਏ ਹਨ, ਜਦਕਿ ਕਈ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀਆਂ ਤਰੇੜਾਂ ਆ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਕਾਰਨ ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਡਰ ਦੇ ਸਾਏ ਹੇਠ ਰਹਿਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹਨ।
ਪਿਥੌਰਾਗੜ੍ਹ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਦਰਮਾ ਘਾਟੀ(Darma Valley of Pithoragarh District) ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਪਿੰਡ ਦਰਮਾ ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। 1974 ਵਿੱਚ ਇੱਥੋਂ ਦੇ ਕਈ ਪਰਿਵਾਰ ਸਿਤਾਰਗੰਜ ਵਿੱਚ ਉਜਾੜੇ ਗਏ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਾਰਾ ਪਿੰਡ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਦੀ ਟੀਮ ਨੇ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨੀਂ ਦਰਮਾ ਘਾਟੀ ਦਾ ਦੌਰਾ ਵੀ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਟੀਮ ਦੇ ਆਗੂ ਪ੍ਰਦੀਪ ਕੁਮਾਰ(Team leader Pradeep Kumar) ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਦਰ ਪਿੰਡ ਪੁਰਾਣੇ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸੋਬਲਾ-ਧਾਕਰ ਸੜਕ ਦੇ ਕੱਟੇ ਜਾਣ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਜ਼ਮੀਨ ਖਿਸਕਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਵੱਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਜ਼ਮੀਨਦੋਜ਼ ਪਾਣੀ ਦਾ ਸੋਮਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਲਗਾਤਾਰ ਵਗਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸਾਰਾ ਪਿੰਡ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਦੂਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਟੀਮ ਦੇ ਆਗੂ ਪ੍ਰਦੀਪ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿੰਡ ਦੇ 35 ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਵਾਂ ’ਤੇ ਤਬਦੀਲ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।