ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / health

ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੌਂਦੇ, ਤਾਂ ਇਸ ਪਿੱਛੇ ਇਹ ਹੋ ਸਕਦੈ ਵੱਡਾ ਕਾਰਨ, ਜਾਣ ਕੇ ਹੋ ਜਾਵੋਗੇ ਹੈਰਾਨ - Why Dont Babies Sleep At Night

Why Don't Babies Sleep At Night?: ਤੁਸੀਂ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਸੌਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਜਾਗਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੌਣ ਦੇ ਘੰਟੇ ਬਾਲਗਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਉਲਟ ਹਨ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸਵਾਲ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੱਚੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾ ਨੀਂਦ ਆਉਣ ਦੇ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹਨ? ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ। ਅੱਜ ਅਸੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ।

Why Don't Babies Sleep At Night?
Why Don't Babies Sleep At Night? (Getty Images)

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Sep 1, 2024, 4:00 PM IST

ਹੈਦਰਾਬਾਦ:ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਟਾਈਮ ਟੇਬਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਉਹ ਜਦੋਂ ਵੀ ਮਨ ਲੱਗਦਾ ਦੁੱਧ ਪੀ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸੌਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਜਾਗਦੇ ਹਨ। ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੌਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਦਾ ਇਹ ਪੈਟਰਨ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਸੌਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਅਨੁਸਾਰ ਜਾਗਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਕੁਝ ਬੱਚੇ ਅਜਿਹੇ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਮਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪੂਰੀ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਅਤੇ ਉਹ ਦਿਨ ਭਰ ਚਿੜਚਿੜਾ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।

ਨਿਆਣਿਆਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਰਾਤ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਸੌਣ ਅਤੇ ਜਾਗਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋਣਾ ਬਹੁਤ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ। ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਦੁਖਦਾਈ ਅਤੇ ਥਕਾ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਕਈ ਰਣਨੀਤੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।

  • ਬਾਲ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਮਾਹਿਰ ਡਾ: ਪੀਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ,"ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣ ਦੇ ਕਈ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਕਾਰਨ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ:-

ਓਵਰਫੀਡਿੰਗ:ਡਾ: ਸ਼ਰਮੀਲਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣ ਦਾ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਓਵਰਫੀਡਿੰਗ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਨਾਲ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕਬਜ਼ ਅਤੇ ਦਸਤ ਵਰਗੀਆਂ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਡੱਬਾ ਬੰਦ ਦੁੱਧ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਾਤ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਨਾ ਆਉਣ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।

ਘੱਟ ਖੁਆਉਣਾ: ਡਾ: ਸ਼ਰਮੀਲਾਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਬੱਚਾ ਦੁੱਧ ਨਹੀਂ ਪੀਂਦਾ ਜਾਂ ਪੇਟ ਦੀ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਕ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ, ਤਾਂ ਰਾਤ ਦੀ ਨੀਂਦ ਵੀ ਖਰਾਬ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਬੱਚੇ ਦਾ ਪੇਟ ਛੋਟਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਾਂ ਦਾ ਦੁੱਧ ਜਲਦੀ ਹਜ਼ਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਭੁੱਖ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਭੁੱਖ ਕਾਰਨ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਹ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਥੋੜ੍ਹੇ-ਥੋੜ੍ਹੇ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਦੁੱਧ ਪਿਲਾਉਂਦੇ ਰਹੋਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਸੌਂ ਸਕੇਗਾ।

ਦਰਦ ਦੇ ਕਾਰਨ: ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਬਹੁਤ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਖੰਘ, ਜ਼ੁਕਾਮ ਅਤੇ ਪੇਟ ਦਰਦ ਕਾਰਨ ਬੱਚਾ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖੋ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਹੜੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਨੂੰ ਸਮਝੋ ਅਤੇ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਲਓ।

ਨਮੀ:ਕਈ ਵਾਰ ਬੱਚਾ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਿਸਤਰਾ ਗਿੱਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਿੱਲੇ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਉਹ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਤੋਂ ਅਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰੋਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸੌਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੱਚੇ ਲਈ ਡਾਇਪਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਗਿੱਲੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਉਹ ਆਰਾਮ ਨਾਲ ਸੌਂ ਸਕੇਗਾ।

ਥਕਾਵਟ: ਬੱਚਾ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਘੁੰਮਦਾ-ਫਿਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਥਕਾਵਟ ਕਾਰਨ ਉਸ ਨੂੰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣ ਵਿੱਚ ਮੁਸ਼ਕਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਨਵਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ 11 ਤੋਂ 12 ਘੰਟੇ ਦੀ ਨੀਂਦ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਇਹ ਨੀਂਦ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ ਤਾਂ ਉਹ ਥਕਾਵਟ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਹ ਸੌਂ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ 3 ਤੋਂ 4 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਹ ਦਿਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਦੇ ਫਰਕ ਨੂੰ ਪਛਾਣਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਸੌਣਾ ਅਤੇ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਖੇਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਬਾਲ ਰੋਗ ਮਾਹਿਰ ਡਾ: ਸ਼ਰਮੀਲਾ ਨੇ ਅੱਗੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ,"ਇਸ ਲਈ ਜਨਮ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਗਭਗ 3-4 ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਬੱਚੇ ਜਾਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਚਾਹੁਣ ਸੌਂਦੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦਿਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਦਾ ਫਰਕ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੁੰਦਾ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਹ ਮਾਂ ਦੀ ਕੁੱਖ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਾਹਰ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਵੀ ਉਸੇ ਥਾਂ 'ਤੇ ਰਹਿਣ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਕੁਦਰਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਸਮਝ ਕੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸਿਹਤ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਰਹੋ। ਕਈ ਵਾਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਨੀਂਦ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਾਹਿਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਡਾਕਟਰੀ ਟੈਸਟਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤੁਰੰਤ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਅਤੇ ਉਚਿਤ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ।

ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ:-

ABOUT THE AUTHOR

...view details