ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ: ਦੁੱਧ ਸਾਡੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਵੇਰ ਦੇ ਨਾਸ਼ਤੇ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਸ਼ਾਮ ਦੀ ਚਾਹ ਤੱਕ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ ਜੋ ਦੁੱਧ ਖਰੀਦਦੇ ਹਾਂ, ਉਹ ਸ਼ੁੱਧ ਹੋਵੇ। ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਦੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਵੱਡੀ ਚਿੰਤਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਇਸ ਵਿੱਚ ਯੂਰੀਆ, ਫਾਰਮਲਿਨ, ਸਟਾਰਚ ਵਰਗੀਆਂ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮਿਲਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਇਸ ਦੁੱਧ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੇ ਰਹੋ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜੋ ਦੁੱਧ ਖਰੀਦ ਰਹੇ ਹੋ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਰਸਾਇਣ ਤਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਨੂੰ ਕਈ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਜਾਂਚਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਦੁੱਧ 'ਚ ਕਿੰਨਾ ਪਾਣੀ: ਦੁੱਧ 'ਚ ਪਾਣੀ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪੀਣ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਪਰ ਇਹ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਜਿਸ ਦੀ ਤੁਹਾਡੇ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਖਣ ਲਈ ਕਿ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ, ਦੁੱਧ ਦੀ ਇੱਕ ਬੂੰਦ ਨੂੰ ਝੁਕੀ ਹੋਈ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਰੱਖੋ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਹੇਠਾਂ ਵਹਿਣ ਦਿਓ। ਜੇਕਰ ਦੁੱਧ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ ਵਗਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਚ ਦੁੱਧ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਣੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਦੁੱਧ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਤਾਂ ਨਹੀਂ: ਕਈ ਵਾਰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੁਨਾਫਾ ਕਮਾਉਣ ਲਈ ਲੋਕ ਕੁਦਰਤੀ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਕੈਮੀਕਲ ਅਤੇ ਸਾਬਣ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਦੁੱਧ ਯਾਨੀ ਨਕਲੀ ਦੁੱਧ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਖਰਾਬ ਸਵਾਦ ਤੋਂ ਪਛਾਣਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਰਗੜਨ 'ਤੇ ਇਹ ਸਾਬਣ ਵਾਂਗ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਰਮ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪੀਲਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਘੱਟ ਅੱਗ 'ਤੇ ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਉਬਾਲੋ:ਦੁੱਧ ਨੂੰ ਘੱਟ ਅੱਗ 'ਤੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਉਬਾਲਣ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਦੁੱਧ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਦੁੱਧ ਨੂੰ 2-3 ਘੰਟੇ ਤੱਕ ਘੱਟ ਅੱਗ 'ਤੇ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਉਬਾਲੋ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਇਹ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਗਾੜ੍ਹਾ (ਖੋਆ) ਨਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਜੇਕਰ ਦੁੱਧ ਦੇ ਕਣ ਮੋਟੇ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਵਟ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਤੇਲਯੁਕਤ ਅਤੇ ਨਰਮ ਕਣਾਂ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਚੰਗੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲਾ ਦੁੱਧ ਹੈ।
ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰਚ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਕਿਵੇਂ ਜਾਣੀਏ: ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਵੇਚਣ ਵਾਲੇ ਨੇ ਦੁੱਧ ਵਿਚ ਸਟਾਰਚ ਪਾਇਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ 5 ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਦੁੱਧ ਵਿਚ ਦੋ ਚਮਚ ਨਮਕ (ਆਯੋਡੀਨ) ਮਿਲਾ ਕੇ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਜੇਕਰ ਦੁੱਧ 'ਚ ਸਟਾਰਚ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਦੁੱਧ 'ਤੇ ਨੀਲੇ ਰੰਗ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਣ ਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਇਸ 'ਚ ਕੋਈ ਮਿਲਾਵਟ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦਾ ਰੰਗ ਚਿੱਟਾ ਹੀ ਰਹੇਗਾ।
ਜਾਂਚ ਕਰੋ ਕਿ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਯੂਰੀਆ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ: ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਯੂਰੀਆ ਦੀ ਮਿਲਾਵਟ ਤੁਹਾਡੀ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸਿਹਤ ਲਈ ਖਤਰਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਰਨਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਯੂਰੀਆ ਮਿਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਸਵਾਦ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ, ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨੀ ਥੋੜੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਪਛਾਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅੱਧਾ ਚਮਚ ਦੁੱਧ ਅਤੇ ਸੋਇਆਬੀਨ ਪਾਊਡਰ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਿਲਾਓ। ਪੰਜ ਮਿੰਟ ਬਾਅਦ ਲਿਟਮਸ ਪੇਪਰ ਨੂੰ ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਵਿੱਚ ਤੀਹ ਸੈਕਿੰਡ ਲਈ ਡੁਬੋ ਦਿਓ। ਜੇਕਰ ਲਿਟਮਸ ਪੇਪਰ ਦਾ ਰੰਗ ਨੀਲਾ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਸਮਝੋ ਕਿ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਯੂਰੀਆ ਮਿਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਨੋਟ: ਵੈੱਬਸਾਈਟ 'ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਸਾਰੀ ਸਿਹਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਸੁਝਾਅ ਸਿਰਫ਼ ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵਿਗਿਆਨਕ ਖੋਜ, ਅਧਿਐਨ, ਡਾਕਟਰੀ ਅਤੇ ਸਿਹਤ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਸਲਾਹ ਦੇ ਆਧਾਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ।
