ਪੰਜਾਬ

punjab

ETV Bharat / bharat

ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਫਿੱਕੀ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ ਹਿਮਾਚਲੀ ਸੇਬ ਦੀ ਮਿਠਾਸ, ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਉਮੀਦ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ - Weather Effect on Apple - WEATHER EFFECT ON APPLE

Weather Effect on Apple Production in Himachal: ਇਸ ਵਾਰ ਖਰਾਬ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਹਿਮਾਚਲ ਦੇ ਸੇਬਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੇਬਾਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੀਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਮਾਨਸੂਨ ਕਾਰਣ ਸੇਬ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਹੋਰ ਘਟ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਬਾਗਬਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਝੱਲਣਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ।

WEATHER EFFECT ON APPLE
ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਫਿੱਕੀ ਪੈ ਰਹੀ ਹੈ ਹਿਮਾਚਲੀ ਸੇਬ ਦੀ ਮਿਠਾਸ (ETV BHARAT PUNJAB)

By ETV Bharat Punjabi Team

Published : Aug 10, 2024, 11:37 AM IST

ਸ਼ਿਮਲਾ: ਇਸ ਵਾਰ ਮੌਸਮ ਦੇ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਿਮਾਚਲੀ ਸੇਬ ਦੀ ਮਹਿਕ ਫਿੱਕੀ ਪੈਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫਲਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਿਮਾਚਲ ਵਿੱਚ ਸਰਦੀਆਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਅਤੇ ਬਰਫ਼ਬਾਰੀ ਨਾ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਸੇਬਾਂ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਠੰਢੇ ਘੰਟੇ ਪੂਰੇ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੇਬ ਦੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਖਰਾਬ ਮੌਸਮ ਅਤੇ ਤਾਪਮਾਨ ਵਿਚ ਉਤਰਾਅ-ਚੜ੍ਹਾਅ ਕਾਰਨ ਫਲਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਘਟ ਗਈ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਮੀਂਹ ਨਾ ਪੈਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਾਰ ਸੇਬਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਸੇਬਾਂ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੇਬ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਜਤਾਈ ਸੀ ਪਰ ਹੁਣ ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਸੇਬਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਾਰ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਉਮੀਦ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਹਿਮਾਚਲ ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦੇ ਡੱਬਿਆਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 3 ਕਰੋੜ ਬਕਸਿਆਂ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੋਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਇਸ ਵਾਰ ਸੇਬ ਦੀਆਂ ਪੇਟੀਆਂ ਹੋਣ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ:ਸੂਬੇ ਭਰ ਦੇ ਸੇਬ ਉਤਪਾਦਕ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਵਾਰ ਸੇਬ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ 2,91,42,800 ਬਕਸੇ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੇਬ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸ਼ਿਮਲਾ ਵਿੱਚ 1,60,99,550 ਡੱਬੇ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਮਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੇਬਾਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੁੱਲੂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 62,70,600 ਸੇਬ ਦੇ ਬਕਸੇ ਅਤੇ ਕਿਨੌਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 33,32,200 ਸੇਬ ਦੇ ਬਕਸੇ ਹੋਣ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਮੰਡੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 24,47,250 ਸੇਬਾਂ ਦੇ ਬਕਸੇ, ਚੰਬਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 5,98,150 ਬਕਸੇ, ਸਿਰਮੌਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 3,09,400 ਬਕਸੇ, ਲਾਹੌਲ ਸਪਿਤੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 64,050 ਸੇਬਾਂ ਦੇ ਬਕਸੇ, ਕਾਂਗੜਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 15,000 ਸੇਬਾਂ ਦੇ ਬਕਸੇ, ਸੋਲਾਂ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 40,000 ਸੇਬਾਂ ਦੇ ਬਕਸੇ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਬਿਲਾਸਪੁਰ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦੇ 1300 ਡੱਬੇ, ਹਮੀਰਪੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ 350 ਸੇਬ ਦੇ ਡੱਬੇ ਅਤੇ ਊਨਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 50 ਸੇਬ ਦੇ ਬਕਸੇ ਹੋਣਗੇ।

ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਸੇਬ ਦੇ ਡੱਬੇ - 2024
ਸ਼ਿਮਲਾ 1,60,99,550
ਕੁੱਲੂ 62,70,600 ਹੈ
ਟ੍ਰਾਂਸਜੈਂਡਰ 33,32,200 ਹੈ
ਬਜ਼ਾਰ 24,47,250 ਹੈ
ਚੰਬਾ 5,98,150 ਹੈ
ਸਿਰਮੌਰ 3,09,400
ਲਾਹੌਲ ਸਪਿਤੀ 64,050 ਹੈ
ਕਾਂਗੜਾ 15,000
ਸੋਲਨ 4,900 ਹੈ
ਬਿਲਾਸਪੁਰ 1300
ਹਮੀਰਪੁਰ 350
una 50

ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਕਿੰਨਾ ਹੋਇਆ: ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਹਿਮਾਚਲ ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਘੱਟ ਸੀ। ਸਾਲ 2023-24 ਵਿੱਚ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਸੇਬਾਂ ਦੇ 2,11,11,972 ਬਕਸੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੇਬ ਦੇ ਡੱਬੇ ਦਾ ਮਿਆਰੀ ਆਕਾਰ 24 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲ 2022-23 ਵਿੱਚ ਹਿਮਾਚਲ ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 3,36,17,133 ਡੱਬਿਆਂ ਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੇਬ ਦੇ ਡੱਬੇ ਦਾ ਮਿਆਰੀ ਆਕਾਰ 20 ਕਿਲੋ ਵਜ਼ਨ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, 2021-22 ਵਿੱਚ, ਰਾਜ ਵਿੱਚ 3,05,95,058 ਬਕਸਿਆਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। 2020-21 ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਵੀ ਘੱਟ ਰਿਹਾ, ਜਿਸ ਦੌਰਾਨ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ 2,40,53,099 ਸੇਬ ਦੇ ਡੱਬੇ ਪੈਦਾ ਹੋਏ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲ 2019-20 ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 3.24 ਕਰੋੜ ਡੱਬਿਆਂ ਦਾ ਸੀ, ਸਾਲ 2018-19 ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 1.65 ਕਰੋੜ ਡੱਬਿਆਂ ਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸਾਲ 2017-18 'ਚ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 2.08 ਕਰੋੜ ਡੱਬਿਆਂ ਦਾ ਸੀ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਾਲ 2016-17 ਵਿੱਚ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ 2.40 ਕਰੋੜ ਸੇਬ ਦੇ ਬਕਸਿਆਂ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਾਲ 2015-16 ਵਿੱਚ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ 3.88 ਕਰੋੜ ਡੱਬਿਆਂ ਦਾ ਸੀ।

ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 2010 ਤੋਂ 2023 ਤੱਕ ਸੇਬ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ
ਸਾਲ ਪੈਦਾਵਾਰ (ਬਾਕਸ)
2010 5.11 ਕਰੋੜ
2011 1.38 ਕਰੋੜ
2012 1.84 ਕਰੋੜ
2013 3.69 ਕਰੋੜ
2014 2.80 ਕਰੋੜ
2015 3.88 ਕਰੋੜ
2016 2.40 ਕਰੋੜ
2017 2.08 ਕਰੋੜ
2018 1.65 ਕਰੋੜ
2019 3.24 ਕਰੋੜ
2020 2.40 ਕਰੋੜ
2021 3.5 ਕਰੋੜ
2022 3.36 ਕਰੋੜ
2023 2.11 ਕਰੋੜ

70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਐਪਲ ਡੀ ਗ੍ਰੇਡ:ਸ਼ਿਮਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬਖੌਲ ਦੇ ਇੱਕ ਅਗਾਂਹਵਧੂ ਬਾਗਬਾਨ ਸੰਜੀਵ ਚੌਹਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ, "ਮੌਸਮ ਖਰਾਬ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਾਰ 70 ਫੀਸਦੀ ਸੇਬ ਡੀ ਗ੍ਰੇਡ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਹਨ। ਬਾਗਬਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੰਡੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਰੇਟ ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ 30 ਫੀਸਦੀ ਸੇਬ ਹੀ ਚੰਗੀ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 3000 ਰੁਪਏ ਵਿੱਚ ਵਿਕ ਰਹੇ ਹਨ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸੋਕੇ ਕਾਰਨ ਸੇਬ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੀ ਹੈ ਅਜਿਹੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰੋ ਇਸ ਵਾਰ ਸੇਬ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੈ।

ABOUT THE AUTHOR

...view details