ਮਿਲਿਆ ਲਾਪਤਾ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਦੇ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ, ਜਾਣੋ ਪੂਰੇ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਚੇਨਈ/ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ :ਹਾਲ ਹੀ 'ਚ, ਚੇਨਈ ਸਥਿਤ ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਓਸ਼ਨ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (NIOT) ਵੱਲੋਂ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ 'ਚ ਇਕ ਮਿਸ਼ਨ ਚਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਇੱਕ ਲਾਪਤਾ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਫ਼ਲ ਰਿਹਾ। ਇਹ ਜਹਾਜ਼ 2016 ਵਿੱਚ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਹਾਜ਼ ਵਿਚ ਸਵਾਰ 29 ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਦੁੱਖ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੇਹਾਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕੀਆਂ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿਰਫ 30 ਘੰਟਿਆਂ ਵਿੱਚ NIOT ਮਿਸ਼ਨ ਕੁਝ ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ ਜੋ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਗੋਤਾਖੋਰਾਂ, ਹਵਾਈ ਟੀਮਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਲਾਪਤਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਤੱਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਪਰ ਨਹੀਂ (Ocean Mineral Explorer) ਹੋ ਸਕਿਆ।
ਲਗਭਗ ਸੱਤ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਲਾਪਤਾ ਹੋਏ IAF An-32 ਦਾ ਮਲਬਾ ਆਖਰਕਾਰ NIOT ਦੇ OME (Ocean Mineral Explorer) 6000, ਇੱਕ ਆਟੋਨੋਮਸ ਅੰਡਰਵਾਟਰ ਵਹੀਕਲ (AUV) ਨੇ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਲੱਭ ਲਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਖੋਜ ਸਮੁੰਦਰੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਕਨੀਕੀ ਪੱਖ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
2016 ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ? :ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਐਂਟੋਨੋਵ ਏਐਨ-32, 29 ਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, 22 ਜੁਲਾਈ, 2016 ਨੂੰ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਰਹੱਸਮਈ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। An-32 ਇੱਕ ਟਰਬੋਪ੍ਰੌਪ ਟਵਿਨ-ਇੰਜਣ ਵਾਲਾ ਫੌਜੀ ਜਹਾਜ਼ ਹੈ,ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵੀ ਉੱਡਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।
'ਓਪ ਮਿਸ਼ਨ' 'ਤੇ ਜਹਾਜ਼ ਨੇ ਉਸ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ 8.30 ਵਜੇ ਚੇਨਈ ਦੇ ਤੰਬਰਮ ਏਅਰ ਫੋਰਸ ਸਟੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਉਡਾਣ ਭਰੀ ਸੀ। ਇਸ ਨੇ ਸਵੇਰੇ 11:45 ਵਜੇ ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ਟਾਪੂ ਦੇ ਪੋਰਟ ਬਲੇਅਰ ਪਹੁੰਚਣਾ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਜਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਸਵੇਰੇ 9.15 ਵਜੇ ਸੰਪਰਕ ਟੁੱਟ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਇਹ ਚੇਨਈ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 280 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸੀ।
ਕੌਣ-ਕੌਣ ਸਵਾਰ ਸੀ: ਜਹਾਜ਼ 'ਤੇ ਸਵਾਰ 29 ਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ 'ਚ ਚਾਲਕ ਦਲ ਦੇ ਛੇ ਮੈਂਬਰ, ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਦੇ 11 ਕਰਮਚਾਰੀ, ਦੋ ਸੈਨਿਕ ਅਤੇ ਨੇਵਲ ਆਰਡੀਨੈਂਸ ਡਿਪੂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਅੱਠ ਕਰਮਚਾਰੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਲਾਪਤਾ ਹੋਣ ਦੀ ਖ਼ਬਰ ਫੈਲੀ, ਰੱਖਿਆ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ (Autonomous Underwater Vehicle) ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਇਸ ਦੁਖਾਂਤ ਤੋਂ ਬਚ ਗਏ ਹੋਣਗੇ।
ਫਿਰ ਅਗਲੇ ਛੇ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਖੋਜ ਅਭਿਆਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ, ਪਣਡੁੱਬੀਆਂ ਅਤੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਕਿ An-32 ਦਾ ਕੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। 16 ਸਤੰਬਰ 2016 ਨੂੰ, ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਖੋਜ ਅਤੇ ਬਚਾਅ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਹਾਜ਼ 'ਚ ਸਵਾਰ 29 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।
ਸੱਤ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਐਨਆਈਓਟੀ ਦੇ ਏਯੂਵੀ ਨੇ ਚੇਨਈ ਤੱਟ ਤੋਂ 310 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਐਨ-32 ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ ਲੱਭ ਲਿਆ। ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਏਯੂਵੀ ਦੁਆਰਾ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਉਸੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੀਆਂ ਸਨ, ਜੋ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
OME 6000 ਨੇ ਮਲਬਾ ਕਿਵੇਂ ਲੱਭਿਆ? :ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜੋ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਖੋਜ ਅਭਿਆਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਓਐਮਈ-6000 ਤੋਂ ਫੁਟੇਜ ਦੇਖਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ N32 ਦੇ ਮਲਬੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। OME-6000, ਨਾਰਵੇ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਹਰ ਗੋਤਾਖੋਰੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਲਏ ਗਏ ਡੇਟਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਖੁਦ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। 30 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੇ ਮਲਬਾ ਲੱਭ ਲਿਆ।
ਆਟੋਨੋਮਸ ਅੰਡਰਵਾਟਰ ਵਹੀਕਲ (ਏ.ਯੂ.ਵੀ.) ਜਿਸ ਨੇ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਮਲਬੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ, ਉਹ 6.6 ਮੀਟਰ ਲੰਬਾ ਅਤੇ 0.875 ਮੀਟਰ ਚੌੜਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਭਾਰ ਲਗਭਗ 2 ਟਨ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ 48 ਘੰਟੇ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਮਿਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ 48 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਮਲਬੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਾਬਤ ਹੋਈ। ਐਨਆਈਓਟੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾਕਟਰ ਐਨਆਰ ਰਮੇਸ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੰਸਥਾ ਕੋਲ ਜੀਵਤ ਅਤੇ ਨਿਰਜੀਵ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਲਈ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ।
ਮਲਬੇ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ:ਵਿਗਿਆਨੀ ਡਾਕਟਰ ਰਮੇਸ਼ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 'ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਉਪਲਬਧ ਖਣਿਜਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕਰਨ ਲਈ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, NIOT ਨੇ ਇੱਕ ਆਟੋਨੋਮਸ ਅੰਡਰਵਾਟਰ ਵਹੀਕਲ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜੋ 6,000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਜਾਣ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।' ਏਯੂਵੀ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰੁਟੀਨ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਸ ਨੇ ਆਇਤਾਕਾਰ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ 'ਮਨੁੱਖੀ ਵਸਤੂਆਂ' ਨੂੰ ਦੇਖਿਆ।
ਡਾਕਟਰ ਰਮੇਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਯੂਏਵੀ ਨੇ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ 3,400 ਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਮਜ਼ਬੂਤ ਤਸਵੀਰਾਂ ਖਿੱਚੀਆਂ ਹਨ। ਸੋਨਾਰ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕਰਕੇ ਅਸੀਂ ਪਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਧਾਤ ਦੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਸਨ ਜੋ 2016 ਵਿੱਚ ਗੁੰਮ ਹੋਏ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ 'ਤੇ ਐਨਆਈਓਟੀ ਨੇ ਹੋਰ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਐਨਆਈਓਟੀ ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, 'ਅਸੀਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਲੈਣ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੱਟ ਦੇ ਨੇੜੇ ਗਏ।'
ਆਪਣੀ ਖੋਜ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, NIOT ਨੇ ਖੋਜਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕਰਨ ਲਈ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ (MOD) ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਸੈਨਾ ਨੂੰ ਤਸਵੀਰਾਂ ਭੇਜੀਆਂ। ਵਿਗਿਆਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਉਨ੍ਹਾਂ (MOD) ਨੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ AN-32 ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਸਨ, ਜੋ 22 ਜੁਲਾਈ 2016 ਨੂੰ ਲਾਪਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।'
NIOT ਵਲੋਂ ਹੋਰ ਖੋਜਾਂ ਜਾਰੀ:ਈਟੀਵੀ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ, ਐਨਆਈਓਟੀ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜੀਏ ਰਾਮਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੰਸਥਾ ਜੀਵਿਤ ਅਤੇ ਨਿਰਜੀਵ ਦੋਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਅਤੇ ਕਟਾਈ ਲਈ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਰਾਮਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਨਿਰਜੀਵ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਅਸੀਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਜੋ ਪਾਣੀ ਦੀ 5000 ਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹੁਣ ਤੱਕ NIOT ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਵਾਹਨ ਵਿਕਸਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਰਹਿਤ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਚੱਲਦੇ ਹਨ। ਹੁਣ, NIOT ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਵਾਹਨ ਵਿਕਸਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ 3 ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਤੱਕ ਲਿਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
AUVs ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ :ਮਾਨਵ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਮਾਨਵ ਰਹਿਤ ਵਾਹਨਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਆਟੋਨੋਮਸ ਅੰਡਰਵਾਟਰ ਵਾਹਨ (AUVs) ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੀ ਜਾਂਦੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਹੈ। ਇਹ NIOT ਵਿੱਚ ਨਵੀਨਤਮ ਸੰਮਿਲਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
- AUV ਪੂਰਵ-ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੀਤੇ ਰੋਬੋਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕੇਬਲਾਂ ਨਾਲ ਮਦਰਸ਼ਿਪ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਲਾਂਚ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਸਰੋਤਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ।
- ਜੀਏ ਰਾਮਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਜਦੋਂ ਉਹ (ਏ.ਯੂ.ਵੀ.) ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਡਾਟਾ ਇਕੱਠਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸੋਨਾਰ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੈਮਰੇ ਦੀਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਅਸੀਂ AUV ਨੂੰ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਧੁਨੀ ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
- ਇਹ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ NIOT ਦੁਆਰਾ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਪੌਲੀਮੈਟਲਿਕ ਨੋਡਿਊਲ ਅਤੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਥਰਮਲ ਸਲਫਾਈਟਸ ਅਤੇ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਵਿੱਚ ਗੈਸ ਹਾਈਡ੍ਰੇਟਸ ਦੀ ਖੋਜ ਲਈ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
- ਪੌਲੀਮੈਟਲਿਕ ਨੋਡਿਊਲ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੈਂਗਨੀਜ਼ ਨੋਡਿਊਲ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਤਲ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਕੋਰ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਲੋਹੇ ਅਤੇ ਮੈਂਗਨੀਜ਼ ਹਾਈਡ੍ਰੋਕਸਾਈਡ ਦੀਆਂ ਵਿਆਪਕ ਪਰਤਾਂ ਨਾਲ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਹਾਈਡ੍ਰੋਥਰਮਲ ਸਲਫਾਈਟਸ, ਗੰਧਕ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਣ ਹਨ ਜੋ ਕੋਬਾਲਟ ਕ੍ਰਸਟਸ ਦੇ ਸਮਾਨ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਲ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਡਿਪਾਜ਼ਿਟ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।
- ਰਾਮਦਾਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਪਣੇ ਉਦੇਸ਼ ਲਈ ਕਰ ਰਹੇ ਸੀ, ਅਸੀਂ ਇਸ ਵਾਹਨ ਦਾ ਬੰਗਾਲ ਦੀ ਖਾੜੀ 'ਚ 3500 ਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ 'ਤੇ ਪ੍ਰੀਖਣ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਫੋਟੋਆਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੀਤੀ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਕੁਝ ਮਜ਼ਬੂਤ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਸਨ ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਵਸਤੂਆਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਡੁਬਕੀ ਮਾਰੀ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਚੀਜ਼ਾਂ ਇੱਕ ਜਹਾਜ਼ ਦਾ ਮਲਬਾ ਸੀ।'
- ਡੀਪ ਸੀ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਇਕ ਹੋਰ ਐਨਆਈਓਟੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਇੰਚਾਰਜ ਐਸ ਰਮੇਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਓਐਮਈ-6000 ਦੀ ਉੱਚ ਰੈਜ਼ੋਲਿਊਸ਼ਨ ਮੈਪਿੰਗ ਸਮਰੱਥਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਇਹ ਮਲਬੇ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ।
NIOT ਦੇ ਵਿਗਿਆਨੀ ਐਸ ਰਮੇਸ਼ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਏ.ਯੂ.ਵੀ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਉੱਚ-ਰੈਜ਼ੋਲੂਸ਼ਨ ਮੈਪਿੰਗ ਪੇਲੋਡ ਹੈ, ਹਾਸਿਲ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਅਸੀਂ 3,400 ਮੀਟਰ ਤੱਕ ਹੇਠਾਂ ਜਾ ਕੇ ਇਕ ਵੱਡੇ ਖੇਤਰ ਦਾ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮਨੁੱਖ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਗਏ, ਜੋ ਕਿ ਏ.ਐਨ.-32 ਮਲਬਾ ਬਾਹਰ ਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, OME-6000 ਨੇ ਵੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਆਪਣਾ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੰਮ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਮੱਧ ਹਿੰਦ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਪੌਲੀਮੈਟਲਿਕ ਨੋਡਿਊਲ ਮਾਈਨਿੰਗ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕੀਤਾ। ਰਮੇਸ਼ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ 'ਅਸੀਂ ਉਪਲਬਧ ਨੋਡਿਊਲ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ। ਉਪਲਬਧ ਖਣਿਜ ਮੈਗਨੀਜ਼, ਤਾਂਬਾ, ਨਿਕਲ ਅਤੇ ਕੋਬਾਲਟ ਹਨ।'
ਅਧਿਕਾਰਕ ਐਲਾਨ: 12 ਜਨਵਰੀ, 2024 ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਲਟੀ-ਬੀਮ ਸੋਨਾਰ (ਸਾਊਂਡ ਨੈਵੀਗੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਰੇਂਜਿੰਗ), ਸਿੰਥੈਟਿਕ ਅਪਰਚਰ ਸੋਨਾਰ ਅਤੇ ਮਲਟੀਪਲ ਪੇਲੋਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਉੱਚ ਰੈਜ਼ੋਲੂਸ਼ਨ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਖੋਜ 3400 ਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਖੋਜ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਨੇ ਚੇਨਈ ਤੱਟ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 140 ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੀਲ (ਲਗਭਗ 310 ਕਿਲੋਮੀਟਰ) ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੱਟ 'ਤੇ ਕਰੈਸ਼ ਹੋਏ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਮਲਬੇ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਬਿਆਨ 'ਚ ਕਿਹਾ, 'ਖੋਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਤਸਵੀਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਕਿ ਉਹ ਏਐਨ-32 ਜਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਲਬਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਜਹਾਜ਼ ਦੇ ਲਾਪਤਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕੋਈ ਇਤਿਹਾਸ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਮਲਬਾ ਸੰਭਵ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਰੈਸ਼ ਹੋਏ IAF AN-32 (K-2743) ਦਾ ਹੈ।'
