ବୌଦ୍ଧ: ଆଜି ଆଲୋକର ପର୍ବ ଦୀପାବଳି । ସବୁଆଡେ ଆଲୋକ ମାଳାରେ ଝଲସି ଉଠୁଥିବା ବେଳେ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ଦୁଇ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ଵ ତଥା ଐତିହ୍ୟ ସମ୍ପନ୍ନ ମନ୍ଦିର ଅନ୍ଧକାର ମଧ୍ୟରେ ରହିଯାଇଛି । ଯାହାକୁ ନେଇ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳର ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ, ନାଗରିକ ତଥା ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁମାନେ ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।
ପବିତ୍ର ଦୀପାବଳି ପାଇଁ ଚଳଚଞ୍ଚଳ ଗାଁ ଠାରୁ ସହର । ଆଜି ଦୀପାବଳି ପାଇଁ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାରେ ଖୁସି ତଥା ଉତ୍ସବର ମାହୋଲ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି । ଆଲୋକର ପର୍ବ ଦୀପାବଳି ପାଇଁ ଜିଲ୍ଲାର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଛି । ତେବେ ଏହି ପାର୍ବଣ ସମୟରେ ତଥା ଆଲୋକର ପର୍ବ ପାଳନ ସମୟରେ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ଦୁଇ ଜାତୀୟ ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ଵ ଅଧିନରେ ଥିବା ମନ୍ଦିର ଅନ୍ଧକାର ମଧ୍ୟରେ ରହିଯାଇଛି ।
ଉତ୍କଳୀୟ ମନ୍ଦିର ସ୍ଥାପତ୍ୟର ଚରମ ନିଦର୍ଶନ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ଅଷ୍ଟମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ନିର୍ମିତ ଗନ୍ଧରାଡ଼ିର ବିଶ୍ଵ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ହରିହର ମନ୍ଦିର ଓ ନବମ ଶତାବ୍ଦୀରେ ନିର୍ମିତ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲା ସଦର ମହକୁମାର ରାମେଶ୍ବର ମନ୍ଦିର ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ହେଲା ଅବହେଳିତ ଅବସ୍ଥାରେ ପଡି ରହିଛି । ଉଭୟ ମନ୍ଦିର କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତ୍ନତତ୍ତ୍ଵ ବିଭାଗ ଅଧିନରେ ରହିଥିବା ବେଳେ ଉକ୍ତ ଦୁଇ ଜାତୀୟ ଧରୋହରର ସୁରକ୍ଷା, ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକରଣ ,ଆଲୋକୀକରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଅବହେଳିତ ହୋଇରହିଛି ।