ଇତିହାସ ପୃଷ୍ଠଭୂମିରେ ଲିପିବଦ୍ଧ ଦ୍ବିତୀୟ ବିଶ୍ବଯୁଦ୍ଧ । ଦୀର୍ଘ 6 ବର୍ଷ ଧରି ଚାଲିଥିବା ଏହି ଯୁଦ୍ଧକୁ 75 ବର୍ଷ ପୁରିଛି । ହେଲେ ଆଜି ବି ଇତିହାସର ଫର୍ଦ୍ଦ ଲେଉଟାଇଲେ ଦେହ ଶିହୋରଣ ହୋଇଉଠେ । ଲଢେଇରେ ଯେତିକି ଧନଜୀବନ ହାନୀ ହୋଇଥିଲା ତା ଠୁ ଭୟଙ୍କର ଥିଲା ଅନାହାର ଓ ଲୁଟପାଟର ଦୃଶ୍ୟ । ଶକ୍ତିଶାଳୀ ପ୍ରମାଣିତ କରିବାର କସରତରେ ଇତିହାସରେ କଳା ଦିନର ସ୍ଥାନ ପାଇଗଲା । 1939 ମସିହାରୁ 1945 ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଏହି ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ସମୟରେ ଭାରତ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାରଙ୍କ ଅଧିନରେ ରହିଥିଲା ।
ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧରେ 2.3 ନିୟୁତରୁ ଅଧିକ ଉପନିବେଶକାରୀ ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ ।
ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ 89,000 ସୈନିକ ଅବିଭକ୍ତ ଭାରତୀୟ ସେନାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା।
ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟମାନେ ଉତ୍ତର, ପୂର୍ବ ଆଫ୍ରିକା କ୍ୟାମ୍ପେନ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ମରୁଭୂମି ଅଭିଯାନ ଏବଂ ୟୁରୋପରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
ଜାପାନ ସେନା ସହିତ ଳଢେଇ କରିବାକୁ ଭାରତ ସେନାର ବଟବୁଲ୍କ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିଲା ।
ବ୍ୟାଟ୍ସଲେଟ ଟୋବ୍ରୁକ, ମୋଣ୍ଟେ କ୍ୟାସିନୋ, କୋହିମା ଏବଂ ଇମ୍ଫାଲରେ ଭାରତୀୟ ସେନାମାନେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।
ମିତ୍ରଶକ୍ତି ରାଷ୍ଟ୍ର ବର୍ମାଫୋର ହାସିଲ କରିବାକୁ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ ସେନା, ବହୁରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ବ୍ରିଟିଶ ସେନା , ଭାରତୀୟ ଓ ଆଫ୍ରିକାନ ସେନା ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ ।
1940 ଦଶକରେ ତିରିଶ ଜଣ ଭାରତୀୟ ଭିକ୍ଟୋରିଆ କ୍ରସ୍ ଜିତିଥିଲେ, ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଲଢିବା ସେମାନଙ୍କର ସାହସିକତା ଥିଲା ।
କୋହିମା ଓ ଇମ୍ପାଲ ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିଶ୍ୱଯୁଦ୍ଧର ରକ୍ତପାତ ଥିଲା । ଏଥିପାଇଁ ବୁର୍ମାରେ ଜାପାନକୁ ନିଜର ବ୍ୟାପକ ସେନାର ବଳିଦାନ ଦେବାକୁ ହେଲା ।
2012 ରେ ବ୍ରିଟେନର ନ୍ୟାସନାଲ ଆର୍ମି ସଂଗ୍ରହାଳୟ ଦ୍ୱାରା ହୋଇଥିବା ଏହି ପ୍ରତିଯୋଗିତାର ବିଜେତା ଭାବରେ ଏହି ସଂଗ୍ରାମକୁ ୱାଟରଲୁ ଏବଂ ଡି-ଡେ ବ୍ରିଟେନର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଯୁଦ୍ଧ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଇଥିଲା, ଯଦିଓ ଏହା ନର୍ମାଣ୍ଡି ଲ୍ୟାଣ୍ଡିଂ ଦ୍ୱାରା ତଦାରଖ କରାଯାଇଥିଲା ।
1942 ମସିହାରେ ଜାପାନ ସୈନ୍ୟମାନେ ବର୍ମାଙ୍କୁ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରିବାର ଦୁଇ ବର୍ଷ ପରେ ଏହି ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ଜାପାନ ସେନା ଦେଇ ଭାରତର ପୂର୍ବ ସୀମାକୁ ଆଣିଥିଲେ।
ରେନିଆ ମୁଟାଗୁଚି ତାଙ୍କ ଜାପାନୀ ଯୋଦ୍ଧାମାନଙ୍କୁ ଇମ୍ପାଲରେ ବ୍ରିଟିଶ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେବା ପାଇଁ ପ୍ରବର୍ତ୍ତାଇଥିଲେ ଏବଂ କୋହିମାଇନ ବ୍ରିଟିଶ ପ୍ରତିପକ୍ଷ ଆକ୍ରମଣକୁ ରୋକିବାକୁ ଆଶା କରିଥିଲେ ।
ବ୍ରିଟିଶ ଯୁଦ୍ଧରେ ଲେ.ଟି. ଜେନେରାଲ୍ ୱିଲିୟମ୍ ସ୍ଲିମ୍ ନେତୃତ୍ବ ନେଇଥିଲେ ।
ଜାପାନୀଙ୍କ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଆକ୍ରମଣ
ଜେନେରାଲ ସ୍ଲିମ୍ ତାଙ୍କ ସେନାକୁ ପଶ୍ଚିମ ବର୍ମାରୁ ହଟାଇବା ସହ ଇମ୍ପାଲ ଉପତ୍ୟାକାର ପାହାଡିଆ ସ୍ଥାନରେ କୌଣସି ସ୍ଥିତିର ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସୁଡଙ୍ଗ ମାନ ଖନନ କରିଥିଲେ । ଜେନେରାଲଙ୍କ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା ଯେ ଜାପାନ ସେନାକୁ ଯୁଦ୍ଧ ସମୟରେ ଯେପରି ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ନିୟମିତ ଯୋଗାଣ ହୋଇପାରିବନି । ଅର୍ଥାତ ଜାପାନ ସେନାର ସପ୍ଲାଏ ଲାଇନ ବନ୍ଦ କରି ଜାପାନ ଯାବନଙ୍କୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ନିୟୋଜିତ କରିବା ।
କିନ୍ତୁ କୌଣସି ବ୍ରିଟିଶ କମାଣ୍ଡର ବିଶ୍ବାସ କଲେ ନାହିଁ ଯେ, ଜାପାନୀମାନେ କୋହିମା ଚାରିପାଖରେ ଅଭଦ୍ୟ ଜଙ୍ଗଲ ପାର ହୋଇ ପାରିବେ, ତେଣୁ ଯେତେବେଳେ ଏପ୍ରିଲ୍ 4 ରେ ପ୍ରାୟ 15,000 ଜାପାନୀ ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ପ୍ରବେଶ କଲେ, ସେତେବେଳେ ସହରକୁ କେବଳ 1,500 ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତୀୟ ସୈନ୍ୟ ସେମାନଙ୍କର ମୁକାବିଲା କରିଥିଲେ ।