କାବୁଲ:ତାଲିବାନ କବଜାରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନ ଆସିବା ଘଟଣାକୁ ବିତିଗଲାଣି ଦେଢବର୍ଷ । ସ୍ଥିତି ଯଥା ପୂର୍ବଂ ତଥା ପରଂ । ବଦଳିନାହିଁ କୌଣସି ନିୟମାବଳୀ । ଅଧିକ କଠୋର ଓ ରୁକ୍ଷ ହୋଇଯାଇଛି ତାଲିବାନ ସରକାର । ନୂତନ ସରକାର ଆସିଛି ସତ, ହେଲେ ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ ପାଇଁ କିପରି ସୁବିଧା କରାଯିବ, ତାହା ଠାରୁ ମାଇଲ ମାଇଲ ଦୂରରେ କ୍ରୁର ତାଲିବାନ । ସେଠାକାର ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକଙ୍କ ଜୀବନ ଏକପ୍ରକାର ଦୁର୍ବିସହ ହୋଇ ପଡିଛି । ପ୍ରତିଦିନ ତ୍ରାହି ତ୍ରାହି ଡାକୁଛନ୍ତି ଆଫଗାନବାସୀ । ବିଭିନ୍ନ ସମସ୍ୟାରେ ଘାଣ୍ଟି ହୋଇପଡୁଛନ୍ତି ସ୍ଥାନୀୟ ବାସିନ୍ଦା । ତେଣିକି ସେ ଖାଦ୍ୟ ସାମଗ୍ରୀର ଚଢା ଦର ହେଉ କିମ୍ବା ତାଲିବାନର କଡା କଟକଣା ହେଉ । ଦି-ବେଳା ଦି-ଓଳି ଖାଇବା ବି ବଡ କଷ୍ଟକର ହୋଇ ପଡୁଛି । ଅର୍ଥ ଅଭାବରୁ ଗୋଟିଏ ବେଳା ଖାଇବା ଯୋଗାଡ କରିବା ମଧ୍ୟ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରୁନାହିଁ ଆଫଗାନବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ । ଭୋକ ଦାଉରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ନିଜ ଘରର ସମସ୍ତ ସାମଗ୍ରୀକୁ ବିକିବାକୁ ମଧ୍ୟ ପଛାଉ ନାହାଁନ୍ତି । ତାଲିବାନୀ ଶାସନରେ ମୁହୂର୍ତ୍ତଟିଏ ବଞ୍ଚିବା ପାଇଁ କିଏ ଘରର ଆସବାବପତ୍ର ବିକ୍ରି କଲାଣି ତ ଆଉ କିଏ ଆଫଗାନ ଛାଡି ଯିବା ପାଇଁ ଟଙ୍କା ଯୋଗାଡ କରିବାରେ ଲାଗିଲାଣି । ଟୋଲୋ ନ୍ୟୁଜ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ କାବୁଲ ଏକ ଲକ୍ଷର ଘରୋଇ ଆସବାବପତ୍ରକୁ ମାତ୍ର ୨୦ ହଜାରରେ ଆଫଗାନରେ ବିକ୍ରି କରୁଛି । ତେବେ ଚାଲନ୍ତୁ ଜାଣିବା ତାଲିବାନ ତାର ଆଉ କେଉଁ କେଉଁ ରୂପ ଦେଖାଇ ଆଫଗାନିବାସୀଙ୍କୁ ଭୟଭୀତ କରିବାରେ ଲାଗିଛି....
ପାଣି ବୋତଲର ଦାମ ୩ ହଜାର:
ଦେଢ ମାସର ତାଲିବାନ ରାଜ ପରେ ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ଦରଦାମ ଆକାଶଛୁଆଁ । ଖାଇବା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପୋଷାକ ପରିପାଟୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁର ଦାମ ଖୁବ୍ ଉଚ୍ଚରେ ରହିଛି । ଗୋଟିଏ ପାଣି ବୋତଲର ଦାମ ୪୦ ଡଲାର ଯାହା ଭାରତୀୟ ମୁଦ୍ରାରେ ୩ ହଜାର ଟଙ୍କା ଏବଂ ଗୋଟିଏ ପ୍ଲେଟ ଚାଉଳର ଦାମ ସାଢେ ୭ ହଜାର ଟଙ୍କା ଦେବାକୁ ପଡୁଛି ।
25 ହଜାରର ଫ୍ରିଜ ୫ ହଜାରରେ ବିକ୍ରି:
ଛୋଟ ଛୋଟ ପିଲାଙ୍କ ପେଟ ଭରିବା ପାଇଁ ବାପା ମା ଘରର ସମସ୍ତ ଦାମୀ ଜିନିଷପତ୍ରକୁ ନିମ୍ନ ଦରରେ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି । ୨୫ ହଜାରରେ କିଣା ହୋଇଥିବା ଫ୍ରିଜକୁ ୫ ହଜାରରେ ବିକ୍ରି କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି । କାହିଁକିନା ରୋଜଗାରର ସମସ୍ତ ମାଧ୍ୟମ ଏକପ୍ରକାର ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଛି । ଏମିତି ହୋଇଛି ଯେ, ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପ୍ରାପ୍ତ ନାଗରିକ ଓ ପୋଲିସମାନେ ମଧ୍ୟ ବଜାରରେ ଛୋଟ ମୋଟ କାମ କରିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେଉଛନ୍ତି ।
ମହିଳାଙ୍କୁ କ୍ରିକେଟ ମନା:
ମହିଳାଙ୍କୁ ଚାକିରୀ କରିବାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବାରଣ କରାଯାଇଛି । ତାଲିବାନ ରାଜୁତିକୁ ମାସେ ହୋଇଗଲା ପରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ କୌଣସି ପରିବର୍ତ୍ତନ କରାଯାଇନାହିଁ । ଯଦି କୌଣସି ମହିଳା ତାଲିବାନ ବିରୋଧରେ ସ୍ବର ଉତ୍ତୋଳନ କରୁଛନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଧୁମ ମାଡ ହେଉଛି । ତାଲିବାନର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରବକ୍ତା କୁହନ୍ତି ଯେ, ମହିଳାମାନେ କ୍ରିକେଟ ଖେଳିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ , ଏହା ଇସଲାମ ଧର୍ମ ବିରୋଧୀ ଆଚରଣ । ଏହା କଲେ ଧର୍ମର ଅବମାନନା ହେବା ଥୟ ।
ସଙ୍ଗୀତକୁ ନା':
ଆଫଗାନିସ୍ତାନରେ ତାଲିବାନ ପ୍ରବେଶ ପୂର୍ବରୁ ସଙ୍ଗୀତ ଉପରେ କୌଣସି ରୋକଟୋକ ନ ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ତାଲିବାନର ରାଜୁତି ଆରମ୍ଭ ହେବା ମାତ୍ରେ ସେ ପ୍ରଥମେ ଗୀତ ଉପରେ କଟକଣା ଜାରି କରିଛି । ତାଲିବାନ କାନ୍ଧାର ରେଡିଓ ଷ୍ଟେସନରେ ଗୀତ ଉପରେ ରୋକ ଲଗାଇବା ପାଇଁ ଫତୱା ଜାରି କରିଥିଲା । ରେଡିଓ ଷ୍ଟେସନରେ ହିନ୍ଦୀ ଓ ଫାର୍ସୀ ଗୀତ ବଦଳରେ ଦେଶଭକ୍ତି ଗୀତ ବଜାଇବାକୁ କୁହାଯାଇଛି ।
ଆଫଗାନ ସଂସ୍କୃତିରେ ବୃହତ୍ତ ପରିବର୍ତ୍ତନ:
କ୍ରୁର ତାଲିବାନର କ୍ଷମତା ହାସଲ ପରେ ଦେଶର ସଂସ୍କୃତିର ବହୁତ ବଡ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି । ତାଲିବାନ ସାଂସ୍କୃତିକ ଗତିବିଧି ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦେଇନାହିଁ । ତାଲିବାନ କହିଛି ଯେ, ସରିଆ କାନୁନ ଓ ଆଫଗାନିସ୍ତାନର ଇସଲାମ ସଂସ୍କୃତି ଅନୁଯାୟୀ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହୋଇପାରିବ । ମହିଳାଙ୍କ ପାଇଁ ବୁର୍ଖା ଓ ଅବାୟା(abaya) ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ କରାଯାଇଛି । ପୁରୁଷଙ୍କୁ ଜିନ୍ସ ବଦଳରେ ପାରମ୍ପରିକ କୁର୍ତ୍ତା ଓ ସଲୱାର ପିନ୍ଧିବାକୁ କୁହାଯାଇଛି ।