ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ:କୋଭିଡ୍-19 ଭୂତାଣୁ ନିରୋଧୀ ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକାର ପ୍ରାଥମିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପରୀକ୍ଷଣରେ ବାଂଲାଦେଶକୁ ଭାରତ ଅଗ୍ରାଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିବ ବୋଲି ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେବା ସହିତ ବୈଦେଶିକ ସଚିବ ହର୍ଷ ବର୍ଦ୍ଧନ ଶ୍ରୀଂଲା, ବୁଧବାର ଦିନ ତାଙ୍କର ଅଚାନକ ଦୁଇଦିନିଆ ବାଂଲାଦେଶ ଗସ୍ତ ଶେଷ କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତତଃ ଜଣେ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକଙ୍କ ମତରେ, ହୁଏତ ତୀସ୍ତା ନଦୀଜଳ ପରିଚାଳନା ନିମନ୍ତେ ଢାକାକୁ ପ୍ରାୟ 1 ବିଲିଅନ୍ (ଶହ କୋଟି) ଡଲାରର ଋଣ ମଞ୍ଜୁର କରିବା ଲାଗି ବେଜିଂ ନେଇଥିବା ନିଷ୍ପତ୍ତି ହିଁ ଏହି ଗସ୍ତର କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା । ନିଜ ନାମ ପ୍ରକାଶ ନ କରିବା ସର୍ତ୍ତରେ, ଭାରତ-ବାଂଲାଦେଶ ସଂପର୍କ ଉପରେ ତୀକ୍ଷ୍ଣ ନଜର ରଖିଥିବା ଏହିପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ଜଣକ, ଇଟିଭି ଭାରତକୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ, “(ଶ୍ରୀଲଙ୍କା) ଏହି ଗସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟସୂଚୀରେ ତୀସ୍ତା ଜଳ ପ୍ରସଙ୍ଗ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ରହିଥିବ ।” ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକ ଜଣକ କହିଲେ, “ଆମେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତିତ ବୋଲି ଭାରତ ହୁଏତ ସେମାନଙ୍କୁ କହିଥାଇପାରେ ।”
ବିଶ୍ବ ମହାମାରୀ ସଂପର୍କିତ ବିଭିନ୍ନ କଟକଣା ଲାଗୁ ହେବା ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବିଦେଶ ଗସ୍ତରେ ଆସି ଶ୍ରୀଂଲା ମଙ୍ଗଳବାର ଦିନ ଢାକାରେ ପହଞ୍ଚିଥିଲେ ଏବଂ ବୁଧବାର ଦିନ ବାଂଲାଦେଶ ବୈଦେଶିକ ସଚିବ ମାସୁଦ ବିନ ମୋମେନ୍ଙ୍କ ସହିତ ବୈଠକରେ ଯୋଗ ଦେବା ପରେ ଗଣମାଧ୍ୟମକୁ କହିଥିଲେ ଯେ, ଭାରତରେ ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପରୀକ୍ଷଣ ସ୍ତରରେ ଥିବା କୋଭିଡ୍-19 ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକାକୁ ଭାରତ ପ୍ରାଥମିକତା ଭିତ୍ତିରେ ବାଂଲାଦେଶକୁ ପ୍ରଦାନ କରିବ । ତାଙ୍କର ଏହି ଅଚାନକ ଏବଂ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ଗସ୍ତକୁ “ଖୁବ୍ ସନ୍ତୋଷଜନକ” ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ସହିତ ଶ୍ରୀଂଲାଙ୍କ ବିବୃତି ଉଦ୍ଧାର କରି ପ୍ରକାଶିତ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ, “ଯେତେବେଳେ ଏକ ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇଯିବ, ବନ୍ଧୁ, ଅଂଶୀଦାର ଏବଂ ପଡ଼ୋଶୀମାନଙ୍କୁ ଏହା ବିନା ସର୍ତ୍ତରେ ପ୍ରଦାନ କରାଯିବ.. ଆମେ ବାଂଲାଦେଶକୁ ସବୁବେଳେ ପ୍ରାଥମିକତା ଦେଇଆସିଛୁ ।” ପୂର୍ବରୁ ବାଂଲାଦେଶରେ ଭାରତର ହାଇକମିସନର ରୂପେ କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇଥିବା ଭାରତୀୟ ବୈଦେଶିକ ସଚିବ କହିଲେ ଯେ, ବିଶ୍ବର 60 ପ୍ରତିଶତ ଟିକା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଥିବା ଭାରତରେ ଏବେ ଏହି ଟିକା ପରୀକ୍ଷଣ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ରହିଛି ଏବଂ ଆଗକୁ ଏହାକୁ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ଉତ୍ପାଦନ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି ।
ତାଙ୍କ ବିବୃତ୍ତିରେ ମୋମେନ କହିଲେ ଯେ, ତାଙ୍କ ଦେଶରେ ଏହି ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକାର ପରୀକ୍ଷଣ ଆରମ୍ଭ କରିବାରେ ସହଯୋଗ କରିବାକୁ ବାଂଲାଦେଶ ପ୍ରସ୍ତୁତ ରହିଛି । ସେ କହିଲେ, “ସେମାନେ (ଭାରତ) ଆମକୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଏହି ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକା କେବଳ ଭାରତ ପାଇଁ ତିଆରି କରାଯିବ ନାହିଁ, ବରଂ, ପ୍ରାଥମିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ହିଁ ଏହା ବାଂଲାଦେଶରେ ଉପଲବ୍ଧ ହେବ ।” ବିଶ୍ବ ମହାମାରୀର ପ୍ରାଦୁର୍ଭାବ ଦେଖାଦେବା ପରେ ଭାରତ ବାଂଲାଦେଶକୁ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସୁରକ୍ଷା ଉପକରଣ (PPE) ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟରକ୍ଷା ଉପକରଣ ଏବଂ ଟାବ୍ଲେଟ୍ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା । ମଙ୍ଗଳବାର ଦିନ ମୋମେନ୍ କହିଲେ ଯେ, ଚୀନରେ ହେଉ କି ରୁଷିଆରେ କିମ୍ବା ଆମେରିକାରେ, ଯେ କୌଣସି ଦେଶରେ ଉପଲବ୍ଧ ସମସ୍ତ ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକା ପାଇବା ଲାଗି ବାଂଲାଦେଶ ଚାହୁଁଛି । ମଙ୍ଗଳବାର ରାତିରେ ଢାକାରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ଶ୍ରୀଂଲା ବାଂଲାଦେଶ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆର ଏହି ଦୁଇ ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ବିପାକ୍ଷିକ ସଂପର୍କକୁ ଆହୁରି ମଜଭୁତ କରିବା ସକାଶେ ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଦେଇଥିବା ଏକ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବାର୍ତ୍ତା ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।
ବୁଧବାର ଦିନ ମୋମେନଙ୍କ ସହିତ ବୈଠକ ପରେ ହାସିନାଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ଘଣ୍ଟାଏ କାଳ ବୈଠକ ସଂପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରି ଶ୍ରୀଂଲା କହିଲେ ଯେ ବିଶ୍ବ ମହାମାରୀ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତ-ବାଂଲାଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ରହିଥିବା ସୁସଂପର୍କକୁ ଆଗେଇ ନେବା ପାଇଁ ମୋଦି ତାଙ୍କୁ ଢାକାକୁ ପଠାଇଛନ୍ତି । ସେ କହିଲେ, “ମୁଁ ଏଠାକୁ ଆସିବାର କାରଣ ହେଉଛି ଆମ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଅନୁଭବ କଲେ ଯେ, କୋଭିଡ୍ ସମୟରେ ସେତେ ବେଶୀ ଯୋଗାଯୋଗ ସ୍ଥାପନ ହୋଇପାରୁନାହିଁ ସତ, କିନ୍ତୁ ସଂପର୍କ ଅବ୍ୟାହତ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ।” “ଆମେ ଆମର ଦୃଢ଼ ଦ୍ବିପାକ୍ଷିକ ସଂପର୍କକୁ ଅବ୍ୟାହତ ରଖି ଆଗକୁ ବଢ଼ିବା ଆବଶ୍ୟକ ଏବଂ ପ୍ରାଥମିକ ଭାବେ କେବଳ ସେହି କଥାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ମୁଁ ଏଠାକୁ ଆସିଛି ।” ବାଂଲାଦେଶର ବିକାଶରେ ଭାରତ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ସହାୟତାକାରୀ ଅଂଶୀଦାର ରୂପେ ଯୋଗ ଦେଇଆସିଛି ଏବଂ ଉଭୟ ଦେଶର ନାଗରିକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଥାପିତ ସଂପର୍କକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ବ୍ୟତୀତ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରମୁଖ ଯୋଗାଯୋଗ ପ୍ରକଳ୍ପରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ଏକତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ।
2020-21ରେ ବାଂଲାଦେଶର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତା ନେତା ଶେଖ ମୁଜିବୁର ରହମାନଙ୍କ ଜନ୍ମ ଶତବାର୍ଷିକୀ ପାଳନ ଅବସରରେ ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆୟୋଜନ ସକାଶେ ଉଭୟ ପକ୍ଷ ମିଳିତ ଯୋଜନା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ଉଭୟ ଭାରତ ଓ ବାଂଲାଦେଶ ମଧ୍ୟରେ କୂଟନୈତିକ ସଂପର୍କ ସ୍ଥାପନର 50 ବର୍ଷ ପୂର୍ତ୍ତି ଉତ୍ସବ ପାଳନ କରାଯିବ । ଯଦିଓ କୋଭିଡ୍-19 ପ୍ରତିଷେଧକ ଟିକା ପ୍ରସ୍ତୁତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସହଯୋଗ ସ୍ଥାପନ ହିଁ ଶ୍ରୀଂଲାଙ୍କ ଗସ୍ତର ମୂଳ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି, ତଥାପି, ଲଦାଖରେ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ମଧ୍ୟରେ ସଂଘର୍ଷ ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ବାଂଲାଦେଶ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର ଲାଗି ବେଜିଂର ଉଦ୍ୟମକୁ ପ୍ରତିହତ କରିବା ତାଙ୍କର ଏହି ଅଚାନକ ଗସ୍ତର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ବୋଲି ବିଭିନ୍ନ ମହଲରେ ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି ।