বিশেষ প্ৰতিবেদন, 3 এপ্ৰিল: সমুদ্ৰৰ গৰ্ভৰ বিস্তীৰ্ণ এলেকা আৱৰি থকা বৃহৎ পৰিমাণৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ধাতু থকা পলিমেটালিক নোডলৰ খনন এক আকৰ্ষণীয় প্ৰস্তাৱ হৈ পৰিছে যি সেউজ শক্তি অৰ্থনীতিলৈ পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ দ্বাৰা অনুপ্ৰাণিত হৈছে । বহুতো দেশৰ দৰে, ভাৰতে ভাৰত মহাসাগৰৰ গভীৰতাত খনন কৰাৰ অভিপ্ৰায় সক্ৰিয়ভাৱে অনুসৰণ কৰি আহিছে ।
ভাৰতীয় প্ৰতিনিধিসকলে যোৱা মাহত জামাইকাৰ কিংষ্টনত আহ্বান কৰা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সাগৰতলি কৰ্তৃপক্ষ (আই এছ এ) – ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ সাগৰীয় আইন সন্ধিৰ অধীনত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নিৰীক্ষণ সংস্থাৰ অধিবেশনত দাখিল কৰে ।
আন্তৰ্জাতিক নিয়মানুসৰি যিকোনো দেশৰ সামুদ্ৰিক সীমা কেৱল ২০০ ন'টিকেল মাইললৈকে বিস্তৃত আৰু এই সীমাৰ বাহিৰত বিস্তৃত পানী আন্তৰ্জাতিক সামুদ্ৰিক পানীৰ অংশ য'ত কোনো দেশে অঞ্চল বা সাগৰীয় সম্পদ দাবী কৰিব নোৱাৰে । সেয়েহে, সকলো দেশে অন্বেষণ আৰু খননৰ অনুমতিৰ বাবে আইএছএলৈ যাবলৈ বাধ্য ।
নিম্ন-কাৰ্বন শক্তি প্ৰযুক্তি বিকাশৰ অংশ হিচাপে বেটাৰী নিৰ্মাণৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় কোবাল্ট, মেংগানিজ আৰু নিকেল – ধাতুৰ বাণিজ্যিক খননৰ বাবে নিৰ্দেশনা প্ৰস্তুত কৰাৰ বাবে মাৰ্চৰ বৈঠকখন আহ্বান কৰা হৈছিল । বাণিজ্যিক শোষণৰ ওপৰত চূড়ান্ত সিদ্ধান্ত এই বছৰৰ শেষৰ ফালে লোৱা হ'ব বুলি আশা কৰা হৈছে । 2010 চনলৈকে, 300-6500 মিটাৰ পানীৰ গভীৰতাত সাগৰীয় খনিজ অন্বেষণ কেৱল দেশ-নিৰ্দিষ্ট চৰকাৰী সংস্থাৰ দ্বাৰা কৰা হৈছিল আৰু তেতিয়াৰ পৰা বহুতো ব্যক্তিগত কোম্পানী প্ৰস্পেক্টিংত জড়িত হৈ আছে ।
চীন হৈছে আন খন দেশ যি সাগৰৰ তলত অন্বেষণ, আৰু গভীৰ সাগৰৰ খনিজ সম্পদ খননত নেতৃত্ব দিয়ে । ভাৰতে আইএছএ-ৰ পৰা প্ৰাপ্ত অনুমতিৰ সৈতে পলিমেটালিক নোডুলৰ বাবে এই ক্ষেত্ৰবোৰৰ অন্বেষণ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে, অৱশ্যে বাণিজ্যিক শোষণৰ বাবে এনে অনুমতি ব্যৱহাৰ কৰিব নোৱাৰি ।
ইয়াৰ উপৰিও পশ্চিম উপকূলত অৱস্থিত কাৰ্লচবাৰ্গ ৰিজৰ চাৰিওফালে থকা গভীৰ সাগৰৰ মজিয়াখন খনন কৰাৰ লক্ষ্য ৰাখিছে, আৰু লগতে ভাৰত মহাসাগৰৰ পূব অংশত আফানাচি-নিকিটিন চেমাউণ্ট, যাক কোবাল্ট সমৃদ্ধ ফেৰোমেংগানিজ নোডলত সমৃদ্ধ বুলি গণ্য কৰা হয় ।
প্ৰায় 400 কিমি দীঘল আৰু 150 কিলোমিটাৰ বহল এই পৰিমাণটো শ্ৰীলংকাৰ দক্ষিণ-পূবত মধ্য ভাৰতীয় অৱবাহিকাত অৱস্থিত, বিষুৱৰেখাৰ ঠিক তলত, আৰু প্ৰায় 80 নিযুত বছৰ আগতে গঠন কৰা হৈছিল । পশ্চিম ফালে থকা কাৰ্লচবাৰ্গ ৰিজ হৈছে আফ্ৰিকান আৰু ভাৰতীয় প্লেটৰ মাজত এক সক্ৰিয় টেকটনিক সীমা, যাৰ ফলত সাগৰৰ তলিত বিয়পি পৰে ।
কাৰ্লচবাৰ্গ ৰিজৰ দৰে মধ্য-মহাসাগৰীয় ৰিজৰ কাষত সৃষ্টি হোৱা পলিমেটালিক নোডল আৰু য'ত পানীৰ তলৰ ভলকেনিজম আফানাচি-নিকিটিন চেমাউণ্টৰ দৰে সক্ৰিয় আছিল । এনে ধৰণৰ টেকটনিকভাৱে সক্ৰিয় এলেকাবোৰে খনিজ জমা সৃষ্টি কৰা গভীৰ ফাটৰ মাজেৰে খনিজ পদাৰ্থ সমৃদ্ধ গৰম পানী উলিয়াই দিয়ে । সাগৰৰ পানী আৰু ফাঁটৰ পৰা উৎপন্ন হোৱা পানীৰ মাজত মিশ্ৰণ আৰু জটিল ৰাসায়নিক প্ৰক্ৰিয়াৰ ফলত খনিজকৰণ হয় ।
অন্তিম-উল্লেখিত উপাদানবোৰৰ ভূমি খনন, যিবোৰ ঔদ্যোগিক খণ্ডবোৰে বেটাৰীত তেওঁলোকৰ ব্যাপক ব্যৱহাৰৰ বাবে যথেষ্ট বিচৰা হয়, কংগো আৰু জাম্বিয়াৰ দৰে দেশত মানৱ অধিকাৰ আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক অপৰাধৰ বাবে সমালোচনাৰ সন্মুখীন হৈছে । ভূমিজমাৰ তুলনাত, গভীৰ সাগৰৰ নোডলবোৰ নিকেল, তাম, মেংগানিজ, কোবাল্ট, টাইটেনিয়াম আৰু লিথিয়ামকে ধৰি এটা জমাত একাধিক উপাদান থকাত অধিক সমৃদ্ধ ।
সামুদ্ৰিক-আধাৰিত খননত মুখ্যতঃ সাগৰৰ তলত ৰবটিক সংগ্ৰাহক, উলম্ব লিফ্ট প্ৰণালী, পৃষ্ঠ খনন জাহাজ, বাল্ক কেৰিয়াৰ আৰু উপকূলত প্ৰচেছিং প্ৰকল্প থাকে আৰু সেয়েহে ভূমি-আধাৰিত খননৰ দ্বাৰা ভাগ বতৰা কৰা বহুতো বৈশিষ্ট্যত পৃথক । সেয়েহে, সচৰাচৰ সোধা এটা প্ৰশ্ন হ'ল কৌশল আৰু প্ৰক্ৰিয়াৰ এনে পাৰ্থক্যৰ অৰ্থ হৈছে যে গভীৰ মহাসাগৰৰ খনন পৰিৱেশগতভাৱে অধিক বহনক্ষম হ'ব নেকি ।
আমি নিশ্চিত কৰিবলৈ পৰ্যাপ্ত অধ্যয়ন কৰা নাই যে গভীৰ সাগৰৰ খননে ইতিমধ্যে চাপত থকা ভঙ্গুৰ মহাসাগৰীয় পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ ওপৰত ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱ সৃষ্টি নকৰে । এনে ধৰণৰ অভাৱনীয় বিষয়বোৰ বিবেচনা কৰি, প্ৰায় 25 খন দেশে ইয়াৰ প্ৰভাৱৰ পৰিমাণ ভালদৰে বুজি নোপোৱালৈকে খননৰ ওপৰত স্থগিতাদেশ ৰখাৰ আহ্বান জনাইছে ।
২০২৪ চনৰ ২৬ মাৰ্চ তাৰিখে নেচাৰ নামৰ বিজ্ঞান আলোচনীখনৰ এক সম্পাদকীয়ত প্ৰশ্ন কৰা হৈছে, "কোম্পানী আৰু চৰকাৰবোৰে বিৰল ধাতুৰ বাবে বাণিজ্যিক পৰিমাণৰ খনন আৰম্ভ কৰিবলৈ কিয় সংকল্পবদ্ধ যেতিয়া ইয়াৰ বহল প্ৰভাৱৰ বিষয়ে ইমান কম জনা যায় ?" চাৰিখন দেশ, চীন, ভাৰত, জাপান, দক্ষিণ কোৰিয়া আৰু কিছুমান ব্যক্তিগত খনি কোম্পানীয়ে অহা বছৰৰ ভিতৰত সম্ভৱ হ'লে অতি সোনকালে খননৰ বাবে গভীৰ সাগৰৰ মজিয়াখন খনন আৰম্ভ কৰিবলৈ আগ্ৰহী ।
জেমছ আৰ. হেইন, এণ্ড্ৰিয়া কোচিনস্কি আৰু থমাছ কুনৰ দ্বাৰা নেচাৰ ৰিভিউজ আৰ্থ এণ্ড এনভায়ৰনমেণ্টত 24 ফেব্ৰুৱাৰী 2020 তাৰিখে প্ৰকাশিত এক সমীক্ষা কাকতত উল্লেখ কৰা অনুসৰি, বিজ্ঞানীসকলে যিটো সমৰ্থন কৰে, সেয়া হৈছে গভীৰ সাগৰৰ খননৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হ'বলগীয়া মহাসাগৰীয় পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ উন্নত বুজাবুজিৰ প্ৰয়োজনীয়তা, এবাৰ ইয়াক কাৰ্যকৰী কৰাৰ পিছত ।
বিজ্ঞানীসকল গভীৰ সাগৰৰ সম্পদৰ বাণিজ্যিক শোষণৰ বাবে নিয়ম প্ৰস্তুত কৰাত অধ্যৱসায়ৰ অভাৱৰ বিষয়ে চিন্তিত । বিজ্ঞানীসকল চিন্তিত যে পলিমেটালিক নোডলৰ খননৰ জৈৱিক আৰু ভূ-ৰাসায়নিক প্ৰভাৱ থাকিব । জাহাজ আৰু পৰিবহনৰ বাবে ব্যৱহৃত ইন্ধন তেলৰ ফলত সেউজগৃহ গেছ আৰু বায়ু প্ৰদূষণ মুকলি হ'ব পাৰে ।
লগতে, খনিৰ জাহাজৰ পৰা আকৰিক পুনৰ সাগৰলৈ নিষ্কাশন কৰাৰ পৰা আকৰিকৰ জাহাজত পানী নিষ্কাশন প্ৰক্ৰিয়াৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা আৱৰ্জনাৰ প্ৰভাৱৰ ওপৰতো উদ্বেগ প্ৰকাশ কৰা হৈছে । ২০২০ চনৰ পৰ্যালোচনা পত্ৰখনে লগতে সতৰ্ক কৰি দিছে যে মুকলি সাগৰৰ প্ৰাণীৰ ওপৰত দীৰ্ঘম্যাদী গভীৰ মহাসাগৰৰ খননৰ সম্ভাৱ্য প্ৰভাৱ এতিয়ালৈকে সমাধান কৰা হোৱা নাই ।
যেতিয়ালৈকে আমাৰ ওচৰত সংবেদনশীল গভীৰ সাগৰীয় পৰিস্থিতিতন্ত্ৰৰ ওপৰত সাগৰীয় শয্যা খননৰ প্ৰভাৱৰ পৰিমাণ, আৰু অন্বেষণ, খনন আৰু প্ৰক্ৰিয়াকৰণৰ বাবে বিকশিত কৰা নতুন সেউজ প্ৰযুক্তিৰ স্থিতিৰ বিষয়ে উত্তৰ নাথাকে যি বহনক্ষম উন্নয়নৰ লক্ষ্য পূৰণ কৰিব, আমি সাগৰ-শয্যা খনন উদ্যোগৰ বাবে অনুজ্ঞাপত্ৰ প্ৰদান কৰাৰ ক্ষেত্ৰত আগবাঢ়ি যোৱাৰ সিদ্ধান্ত ল'ব নোৱাৰো ।
সময়ৰ প্ৰয়োজন হ'ল এনে সাম্ভাব্য বাণিজ্যিক কাৰ্যকলাপৰ প্ৰভাৱৰ বিষয়ে অধিক বুজি পোৱা আৰু পাৰিপাৰ্শ্বিক প্ৰভাৱ হ্ৰাস কৰাৰ উপায় বিচাৰি উলিওৱা । এইটো কেৱল গভীৰ মহাসাগৰৰ খননৰ কঠোৰ বিপদাশংকা মূল্যায়ন কৰি আৰু বিভিন্ন মঞ্চৰ জৰিয়তে ফলাফলবোৰ যোগাযোগ কৰিহে কৰিব পাৰি । তেতিয়ালৈকে, আই.এছ.এ.-এ গভীৰ মহাসাগৰৰ খনন কাৰ্যকলাপৰ বাবে অনুমতি জাৰী কৰাৰ বাবে খৰধৰ কৰিব নালাগে ।
লগতে পঢ়ক:৮ এপ্ৰিলত পূৰ্ণগ্ৰাস সূৰ্যগ্ৰহণ, ভাৰতৰ পৰা দৃশ্যমান হ'ব নে ? - Solar Eclipse of 2024
