ಇಂದೋರ್(ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ): ಮದುವೆಗಳಲ್ಲಿ ಕುದುರೆ ಮೇಲೆ ವರ ಬರುವುದನ್ನು ನೋಡಿದ್ದೇವೆ. ಕುದುರೆಗಳನ್ನ ಕುಣಿಸೋದನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೆ ಈಗ ಕುದುರೆಗಳನ್ನೇ ಒಂಟೆಗಳು ಮೀರಿಸಿದ್ದು ದುಬಾರಿಯಾಗಿದೆ. ಒಂಟೆಗಳು ಮದುವೆ ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದು, ಇವುಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಈಗ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗುತ್ತಾ ಸಾಗಿದೆ.
ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವ ಒಂಟೆ ಬೆಲೆ 7 ಲಕ್ಷ ರೂ. : ಒಂಟೆ ನೃತ್ಯಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬೇಡಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಂಟೆಗಳಿಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದು, ನೃತ್ಯವನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸದ್ಯ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವ ಒಂಟೆಗಳ ಬೆಲೆ 50,000 ರಿಂದ 7 ಲಕ್ಷ ರೂಪಾಯಿಗಳಿಗೆ ಏರಿದೆ.

ಅವನತಿಯತ್ತ ಒಂಟೆ ಸಂತತಿ?: ಮರುಭೂಮಿಯ ಹಡಗುಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಒಂಟೆಗಳು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಕಠಿಣ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸಾರಿಗೆಗೆ ಇರುವ ಏಕೈಕ ಸಾಧನಗಳಾಗಿವೆ. ಮುಂದುವರೆದ ಜಗತ್ತಲ್ಲಿ ಈಗ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗೆ ಮರುಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಇತರ ವಿಧಾನಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಿಂದಾಗಿ ಒಂಟೆಗಳ ಬಳಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈಗ ಒಂಟೆಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲು ತರಬೇತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
1 ವರ್ಷದ ತರಬೇತಿಯಲ್ಲಿ 5 ವಿಧದ ನೃತ್ಯ: ಇನ್ನು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ದೇಶದ ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವ ಒಂಟೆಗಳಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಂಟೆಗಳಿಗೂ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ನೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಡ್ಯಾನ್ಸ್ನ ವಿಧಗಳು ಹೀಗಿದೆ: ಪ್ರಸ್ತುತ, ಇಂದೋರ್ನ ಮಹೌ ಮತ್ತು ದೇವಾಸ್ನ ರಸೂಲ್ಪುರ ಬೈಪಾಸ್ನಲ್ಲಿರುವ ಒಂದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಒಂಟೆಗಳಿಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ನೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ,
- ಶೇರ್ ಪಟಾಕ್ ನೃತ್ಯ (ಸಿಂಹದಂತೆ ಎರಡು ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಇರಿಸಿ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವುದು)
- ನಾಚ್ ಕೆ ಪರ್ ನೃತ್ಯ (ಪಾದಗಳಿಗೆ ಗೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಮುಂಭಾಗದ ಕಾಲುಗಳಿಂದ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವುದು)
- ಚೌತಾಲಾ ನೃತ್ಯ (ನಾಲ್ಕು ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವುದು)
- ಜಂಪಿಂಗ್ ನೃತ್ಯ (ಕುದುರೆಯಂತೆ ಮುಂಭಾಗದ ಎರಡೂ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಿ ಎರಡು ಕಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಂತು ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವುದು)
- ನೀಚಿ ನಾರ್ (ಕುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಇರಿಸಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವುದು) ಮತ್ತು ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳಾಗಿವೆ.
ಒಂಟೆಯ ನೃತ್ಯ ತರಬೇತುದಾರ ಫಿರೋಜ್ ಅಲಿ ಎನ್ನುವವರು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ್ದಾರೆ. "ಒಂಟೆಗಳಿಗೆ ಬಾಲ್ಯದಿಂದಲೇ ನೃತ್ಯ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 2 ರಿಂದ 4 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಒಂಟೆಗಳು ಬೇಗನೆ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತವೆ. ನೃತ್ಯವನ್ನು ಕಲಿಯಲು, ಮೂಗಿನಲ್ಲಿ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಕುದುರೆಗಳಂತೆ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಿದ ನಂತರ, ಹಗ್ಗದ ಸನ್ನೆಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ".
"ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 1 ವರ್ಷದ ದೈನಂದಿನ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದ ನಂತರ, ಒಂಟೆಗಳು ಅವರು ಹೇಳಿದಂತೆ ಹೆಜ್ಜೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ನೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮದುವೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೆರವಣಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನದಿಂದ ಒಂಟೆಗಳನ್ನು ಈಗ ಖರೀದಿಸಿ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಇತರ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಲು ಇದೇ ಕಾರಣ. ಅವುಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಮದುವೆಗಳಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಒಂಟೆ ಮಾಲೀಕರು ಅವರಿಗೆ ನೃತ್ಯ ಕಲಿಸಲು ಒಂಟೆಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ" ಎಂದು ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದರು.
ಒಂಟೆಗಳಿಗೆ ಲಕ್ಷ ಲಕ್ಷ ಬೆಲೆ: ಮತ್ತೋರ್ವ ಒಂಟೆ ತರಬೇತುದಾರ ಪಪ್ಪು ಖಾನ್ ಮಾತನಾಡಿ,"ಬ್ಯಾಂಡ್ ಅಥವಾ ಡಿಜೆ ಕುದುರೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಮದುವೆ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂಟೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಬುಕ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಒಂಟೆಯ ಬುಕಿಂಗ್ ₹8000 ರಿಂದ ₹15,000 ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಮರುಭೂಮಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಒಂಟೆಯ ಬೆಲೆ ₹50,000 ಆಗಿದ್ದರೆ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ, ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಇತರ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವ ಒಂಟೆಯ ಬೆಲೆ ₹5 ರಿಂದ 7 ಲಕ್ಷದವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ" ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.
ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಒಂಟೆ ಸಂಖ್ಯೆ ಸೊನ್ನೆ: ಪ್ರಸ್ತುತ, ಅರಣ್ಯಗಳ ನಾಶದಿಂದ ಒಂಟೆಗಳಿಗೆ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಒಂಟೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸದ್ಯದ ವರದಿ ಪ್ರಕಾರ ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 2.25 ಲಕ್ಷ ಒಂಟೆಗಳಿದ್ದರೆ, ಗುಜರಾತ್ನಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 28,000 ಮರಿ ಒಂಟೆಗಳಿವೆ. ಹರಿಯಾಣದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ 5000 ಒಂಟೆಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 2000 ಒಂಟೆಗಳಿವೆ. ಆದರೆ ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಮೇಘಾಲಯದಂತಹ ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಒಂದೇ ಒಂದು ಒಂಟೆಯೂ ಇಲ್ಲ.