ਬਰਨਾਲਾ: ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੇ ਯੁੱਗ ਜਿਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਰਸੇ ਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਤੋਂ ਟੁੱਟਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਪਿੰਡਾਂ 'ਚ ਅਜੇ ਵੀ ਕੁੱਝ ਰਿਵਾਜ ਤੇ ਰਸਮਾਂ ਅਜੇ ਵੀ ਬਰਕਰਾਰ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਧਾਰਾ ਦੇਣ ਦੀ ਰਸਮ।
ਕੀ ਹੈ ਸੰਧਾਰਾ ਦੇਣ ਦੀ ਰਸਮ
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨੇ ਜਦੋਂ ਕੁੜੀਆਂ ਤੀਆਂ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਪੇਕੇ ਘਰ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦਰਮਿਆਨ ਪੇਕੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵੱਲੋਂ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੀਆਂ ਵਿਆਹੁਤਾ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਹਰੇ ਤੋਰਨ ਵੇਲੇ ਸੰਧਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਧਾਰੇ ਵਿੱਚ ਮਿੱਠੇ ਪਕਵਾਨ, ਰੋਟ ਤੇ ਹੋਰਨਾਂ ਕਈ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦਿੱਤਿਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਪਹਿਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸੰਧਾਰਾ ਮਿੱਠੀਆਂ ਮੱਠੀਆਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਸਮੇਂ ਬਦਲਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਹ ਸੰਧਾਰਾ ਦੇਸੀ ਬਿਸਕੁਟਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਦੇਸੀ ਬਿਸਕੁਟਾਂ ਦੀ ਭੱਠੀ ਤੋਂ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਲੋਕ ਦੇਸੀ ਬਿਸਕੁਟ ਤਿਆਰ ਕਰਵਾ ਕੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਧਾਰੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਬਰਨਾਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਅੱਜ ਵੀ ਦੇਸੀ ਬਿਸਕੁਟਾਂ ਦੀ ਭੱਠੀਆਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ।
ਅਜੇ ਵੀ ਪਿੰਡਾਂ 'ਚ ਕਾਇਮ ਬਿਸਕੁਟਾਂ ਦੀ ਮਹਿਕ
ਇਸ ਬਾਰੇ ਦੱਸਦੇ ਹੋੋਏ ਬਿਸਕੁਟਾਂ ਦੀ ਭੱਠੀ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਦਾਦਾ ਤੇ ਪਿਤਾ ਵੱਲੋਂ ਇਹ ਕੰਮ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਖ਼ੁਦ ਭੱਠੀ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਪਹਿਲਾਂ ਤੀਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਉਹ ਮਿੱਠੇ ਰੋਟ ਜਾਂ ਮੱਠੀਆਂ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਟ੍ਰੈਂਡ ਬਦਲਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਰੂਪ ਵੀ ਬਦਲ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੋਕ ਮੱਠੀਆਂ ਤੇ ਰੋਟ ਆਦਿ ਦੀ ਥਾਂ ਬਿਸਕੁਟ ਖਾਣਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਆਰਡਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਦੇ ਚਲਦੇ ਤੇ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਰਿਵਾਜ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਦੇ ਚਲਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਮੰਦਾ ਪੈ ਚੁੱਕਾ ਹੈ।