ଆଦିବାସୀଙ୍କ ସ୍ବର ବିପ୍ଲବୀ ଧରଣୀଧର, ଦୁର୍ଦ୍ଦିନରେ ସଂଗ୍ରାମୀଙ୍କ ଦାୟାଦ
କେନ୍ଦୁଝର: ଏକଦା ଭାରତରେ ରାଜତନ୍ତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଶାସନ ଚାଲୁଥିଲା । ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ରାଜା ନିଜ ରାଜ୍ୟ ସ୍ଥାପନ କରି ରାଜ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ଚଳାଉ ଥିଲେ । ପରେ ଭାରତକୁ ମୋଗଲ ମାନେ ଆକ୍ରମଣ କରି ନିଜ ଆଧିପତ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲେ । ଏହି ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟରୁ ବହୁ ରାଜ୍ୟ ବାଦ ପଡି ନିଜସ୍ୱ ରାଜ୍ୟର ଶାସନ କରୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଏହି ମୋଗଲଙ୍କୁ ହଟାଇ ଭାରତ କୁ ଇଂରେଜ ମାନେ ଶାସନ କଲେ । ଏହି ସମୟରେ ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟ ମାନେ ମୋଗଲଙ୍କ ଦାଉରୁ ବଞ୍ଚି ଯାଇଥିଲେ ସେମାନେ କିନ୍ତୁ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ଦାସତ୍ୱ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ । ପୂର୍ବରୁ ରାଜା ମାନେ ପ୍ରଜା ବତ୍ସଳ ଥିଲେ । ପ୍ରଜା ମାନଙ୍କ ସୁଖଦୁଃଖରେ ସାମିଲ ହେଉଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଇଂରେଜ ସରକାରଙ୍କ ଅମଳରେ ରାଜା ମାନେ ସ୍ୱେଚ୍ଛାଚାରୀ ହୋଇ ଉଠିଥିଲେ । କିଛି ରାଜ୍ୟକୁ ଛାଡିଦେଲେ ପ୍ରାୟ ସବୁ ରାଜ୍ୟର ରାଜା ପ୍ରଜା ମାନଙ୍କ ଉପରେ ଅକଥନୀୟ ଅତ୍ୟାଚାର କରୁଥିଲେ । ଇଂରେଜ ଶାସନର ଛତ୍ରଛାୟା ତଳେ ରହି ପ୍ରଜାଙ୍କ ଉପରେ ବିଭିନ୍ନ କର ସାଙ୍ଗକୁ ବେଠି ଶ୍ରମିକ କରି ଅତ୍ୟାଚାର ଶୋଷଣ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ଧୀରେ ଧୀରେ ଏହା ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଦ୍ରୋହ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ୧୮୫୭ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମ ସିପାହୀ ବିଦ୍ରୋହ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ନିଆଁ ଧୀରେ ଧୀରେ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରେ କାଳ କ୍ରମେ ଜଳି ଉଠିଥିଲା । ଏହି ନିଆଁ ଜଳିବା ମଧ୍ୟରେ ତତ୍ କାଳୀନ ଇଂରେଜ ଶାସନ ଅଧୀନରେ ଥିବା କେନ୍ଦୁଝର ରାଜ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା । ୧୮୯୧ ମସିହାରେ ଏହାକୁ ଧରଣୀ ବିଦ୍ରୋହ ବା ଧରଣୀ ମେଳି ନାମରେ ପରିଚିତ ହୋଇଥିଲା ।