ହାଇଦ୍ରାବାଦ:ସମ୍ପ୍ରତି ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ ଧୀରେ ଧୀରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି । ପରିସଂଖ୍ୟାନ ଅନୁଯାୟୀ, 466 ମିଲିୟନ ବା ୪୬ କୋଟିରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବ ଲୋକ ବିଶ୍ବବ୍ୟାପୀ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହରାଉଥିବା ଦେଖିବାକୁ ମିଳୁଛି । ଯାହାକି ବିଶ୍ବର ଜନସଂଖ୍ୟାର 6.1 ପ୍ରତିଶତ । ବିଶ୍ବ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟ ସଂଗଠନ (WHO) କହିଛି ଯେ 2050 ସୁଦ୍ଧା 900 ନିୟୁତରୁ ଅଧିକ ଲୋକ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହରାଇବେ । ଏଣୁ, ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ, ଏହାର କାରଣ ଏବଂ ପ୍ରତିରୋଧ ଟିପ୍ସ ବିଷୟରେ ସଚେତନତା ପ୍ରସାର କରିବା ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଛି ।
କମ୍ ଭଲ୍ୟୁମରେ ସଂଗୀତ ଶୁଣନ୍ତୁ ଚଳିତ ବର୍ଷ ନିମ୍ନଲିଖିତ ମୁଖ୍ୟ ବାର୍ତ୍ତା ସହିତ ନିରାପଦ ଶ୍ରବଣ ମାଧ୍ୟମରେ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି କ୍ଷୟକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଗୁରୁତ୍ବାରୋପ କରାଯାଇଛି :-
- କାନ ଏବଂ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତିର ଯତ୍ନ ନେବା ଦ୍ବାରା ସାରା ଜୀବନ ଭଲ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ବଜାୟ ରଖିବା ସମ୍ଭବ ।
- ସଠିକ ଯତ୍ନ ନେବା ଦ୍ବାରା ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ ହେବାର ଅନେକ ସାଧାରଣ କାରଣକୁ ରୋକାଯାଇପାରିବ । ଏହାରି ମଧ୍ୟରେ ଉଚ୍ଚ ଶବ୍ଦର ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସି ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହରାଇବା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ।
- ସରକାର, ଶିଳ୍ପ ସହଭାଗୀ ଏବଂ ନାଗରିକ ସମାଜକୁ ପ୍ରମାଣ-ଆଧାରିତ ମାନଦଣ୍ଡ ପାଇଁ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏବଂ ନିରାପଦ ଶ୍ରବଣକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବାକୁ WHO ଆହ୍ବାନ କରିଛି ।
ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସର ପ୍ରକାରଭେଦ
ଡାକ୍ତରଙ୍କଠାରୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ନ ମିଳିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ତୀକ୍ଷ୍ଣ ବସ୍ତୁ କାନରେ ଭର୍ତ୍ତି କରନ୍ତୁ ନାହିଁ - ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସର ଡିଗ୍ରୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଠାରୁ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଭିନ୍ନ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ଏହାକୁ ମୃଦୁ, ମଧ୍ୟମ, ଗମ୍ଭୀର ଏବଂ ଗଭୀର ଶ୍ରେଣୀଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ବେଳେବେଳେ, ଏହା ଜନ୍ମରୁ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ କିମ୍ବା ଜନ୍ମ ହେବା ପରେ ଦେଖାଯାଏ । ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ପ୍ରତିରୋଧ କେନ୍ଦ୍ର (ସିଡିସି) ଅନୁସାରେ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସର ପ୍ରକାରକୁ ୪ଟି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି:
- କଣ୍ଡକ୍ଟିଭ୍ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ:- କୌଣସି ଜିନିଷ ଦ୍ବାରା ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ ହୁଏ ଯାହା ବାହ୍ୟ କିମ୍ବା ମଧ୍ୟମ କାନ ଦେଇ ଶବ୍ଦର ଗତିକୁ ବନ୍ଦ କରେ । ଏହି ପ୍ରକାରର ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ପ୍ରାୟତଃ ଔଷଧ କିମ୍ବା ଅସ୍ତ୍ରୋପଚାର ଦ୍ବାରା ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଇପାରେ ।
- ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଶ୍ରବଣ କ୍ଷତି:- ଭିତର କାନ କିମ୍ବା ଶ୍ରବଣ ସ୍ନାୟୁର କାର୍ଯ୍ୟରେ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ହେଲେ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ ହୁଏ ।
- ମିଶ୍ରଣ ଶ୍ରବଣ କ୍ଷତି(Mixed Hearing Loss):- ଶ୍ରବଣ କ୍ଷୟ ଉଭୟ କଣ୍ଡକ୍ଟିଭ୍ ଏବଂ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ବା ସେନ୍ସୋରିନ୍ୟୁରିଆଲ୍ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ ।
- ଅଡିଟୋରୀ ନ୍ୟୁରୋପାଥି ସ୍ପେକ୍ଟ୍ରମ୍ ଡିସଅର୍ଡର୍:- ଯେତେବେଳେ ଶବ୍ଦ ସାଧାରଣତଃ କାନରେ ପ୍ରବେଶ କରେ ସେତେବେଳେ ଶୁଣିବା ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ ପାଇବାର ଦେଖାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ଭିତର କାନ କିମ୍ବା ଶ୍ରବଣ ସ୍ନାୟୁର କ୍ଷତି ଯୋଗୁଁ ଶବ୍ଦଟି ସଠିକ ଭାବରେ ସଂଗଠିତ ହୋଇନଥାଏ ଯେପରି ମସ୍ତିଷ୍କ ବୁଝିପାରିବ ।
ଶ୍ରବଣ କ୍ଷୟକୁ କିପରି ରୋକାଯାଇପାରିବ?
ଇୟରଫୋନ୍ ଏବଂ ହେଡଫୋନ୍ ଆପଣଙ୍କ କାନରେ ବହୁତ କ୍ଷତି କରିପାରେ - କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ମୋଟରସାଇକେଲ, ମେସିନ୍, ଡ୍ରିଲ୍, ବାଣ ଇତ୍ୟାଦି ଭଳି ଉଚ୍ଚ ସ୍ବରରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ । ଯଦି ଆପଣ କର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ଉଚ୍ଚ ଶବ୍ଦକୁ ଏଡାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ, ତେବେ ଏକ ଇୟରପ୍ଲଗ୍ କିମ୍ବା ଇରାମଫ୍ ପିନ୍ଧନ୍ତୁ ।
- ଇୟରଫୋନ୍ ଏବଂ ହେଡଫୋନ୍ ଆପଣଙ୍କ କାନରେ ବହୁତ କ୍ଷତି କରିପାରେ । କମ୍ ଭଲ୍ୟୁମରେ ସଂଗୀତ ଶୁଣନ୍ତୁ ଏବଂ ବାହ୍ୟ ଶବ୍ଦକୁ ନ ଶୁଣିବା ପାଇଁ ଏହାକୁ ବୃଦ୍ଧି କରନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଏହା ବଦଳରେ ନଏଜ କ୍ୟାନସେଲିଂ ହେଡଫୋନ୍(Noise-canceling) ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ।
- ଘଣ୍ଟା ଘଣ୍ଟା ଧରି ଇୟରଫୋନ୍ କିମ୍ବା ହେଡଫୋନ୍ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଅନ୍ତତଃ ପକ୍ଷେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଘଣ୍ଟା ପରେ ଓ ମଧ୍ୟରେ ବିରତି ନିଅନ୍ତୁ ।
- କନସର୍ଟରେ, ଲାଉଡ ସ୍ପିକର ଠାରୁ କିଛି ଦୂରରେ ରୁହନ୍ତୁ । ଏହା ସହ କିଛି ସମୟ ବିରତି ନେଇ କୋଳାହଳପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନଠାରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ଘରେ ଟିଭି, ରେଡିଓ, ସାଉଣ୍ଡ ସିଷ୍ଟମର ଭଲ୍ୟୁମକୁ ବନ୍ଦ କରନ୍ତୁ - ଘରେ ଟିଭି, ରେଡିଓ, ସାଉଣ୍ଡ ସିଷ୍ଟମର ଭଲ୍ୟୁମକୁ ବନ୍ଦ କରନ୍ତୁ ।
- କେତେକ ଔଷଧର ଯେପରିକି ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍, କର୍କଟ ଔଷଧ ଆଦିର ପାର୍ଶ୍ବ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ । କାରଣ ଏଗୁଡିକ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଇପାରେ ।
- ଯଦି କାନରେ ଇଅରୱାକ୍ସ ବା ମଇଳା ଜମା ହୋଇ ରହିଛି, ତେବେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଆନ୍ତୁ ଏବଂ ଏହାକୁ ହଟାନ୍ତୁ । ଇଅରୱାକ୍ସ ଜମା ହୋଇଥିଲେ ଶ୍ରବଣ ଶକ୍ତି ହ୍ରାସ ସହଜରେ ଚିକିତ୍ସା କରାଯାଇପାରେ ।
- କେତେକ ସଂକ୍ରମଣ ମଧ୍ୟ ଏହାର କାରଣ ହୋଇପାରେ । ଏଣୁ ମିଳିମିଳା, ରୁବେଲା, ମମ୍ପସ୍ ଆଦି ସଂକ୍ରମଣ ପାଇଁ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ଶୀଘ୍ର ସୁସ୍ଥ ହେବାରେ ଗୁରୁତ୍ବ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ଇଅରୱାକ୍ସ ଜମା ହୋଇଥିଲେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଆନ୍ତୁ - କାନରେ ମଇଳାକୁ ସଫା କରିବା ପାଇଁ ଇଅରବଡ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବା ଠାରୁ ଦୂରେଇ ରୁହନ୍ତୁ । ଆପଣ ଏକ ସଫା କପଡା ସହିତ ଆଙ୍ଗୁଠିକୁ ଘୋଡାଇ ପାରିବେ ଏବଂ ଆପଣଙ୍କ କାନର ବାହ୍ୟ ଅଞ୍ଚଳକୁ ସଫା କରିପାରିବେ ।
- ଡାକ୍ତରଙ୍କଠାରୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ନ ମିଳିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କୌଣସି ତୀକ୍ଷ୍ଣ ବସ୍ତୁ କାନରେ ଭର୍ତ୍ତି କରନ୍ତୁ ନାହିଁ କିମ୍ବା କୌଣସି ପ୍ରକାରର ତେଲ କିମ୍ବା ତରଳ ପଦାର୍ଥ କାନ ଭିତରକୁ ଯିବାକୁ ଦିଅନ୍ତୁ ନାହିଁ ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ
