ରାଉରକେଲା: ଖଣି ଖାଦନ ଭରା ସୁନ୍ଦରଗଡ ଜିଲ୍ଲାରେ ଲୁକ୍କାୟିତ ରହିଛି ଅନେକ ପୌରାଣିକ ଐତିହ୍ୟସ୍ଥଳୀ । ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ଗୁପ୍ତ ଶୈବପୀଠ ବାବାଜୀ ମଠ । ପାହାଡ଼ ଓ ଘଞ୍ଚ ଅରଣ୍ୟର ନୈସର୍ଗିକ ଶୋଭାରାଜି ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏହି ମଠରେ ଆବିର୍ଭୂତ ହୋଇଛନ୍ତି ସ୍ବଂୟ ପ୍ରଭୁ ମହାଦେବ । ଏଠାରେ ୭ଟି ଐତିହାସିକ ଗୁମ୍ଫା ରହିଛି ଏବଂ ପ୍ରତିଟି ଗୁମ୍ଫାର ରହିଛି ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମାହାତ୍ମ୍ୟ । ଏହି ଗୁମ୍ଫାରେ ପାତାଳ ଫୁଟାଇ ପ୍ରଭୁ ଶଙ୍କର ଆବିର୍ଭୂତ ହୋଇଥିବାରୁ ପାତାଳି ମହାଦେବ ରୂପରେ ପୂଜା ପାଉଛନ୍ତି । ପ୍ରଭୁ ଶିବଙ୍କ ସହ ଏହି ଗୁମ୍ଫାରେ ପାହାଡ଼ ଚିରି ପାତାଳି ଗଙ୍ଗା ବହୁଛି । ଏଠାରେ ଉଈ ହୁଙ୍କା ରୂପରେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସ୍ବରୂପର ଦର୍ଶନ ମିଳିଥାଏ ।
ବାବାଜୀ ମଠ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ
ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲା କୋଇଡ଼ା ବ୍ଲକ କାଲଟା ପଞ୍ଚାୟତରେ ପାହାଡ଼ରେ ପାଦଦେଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ବାବାଜୀ ମଠ । କାହିଁ କେଉଁ କାଳରୁ ଗେରୁଆ ବସ୍ତ୍ରଧାରୀ ବାବାଜୀମାନେ ଏଠାରେ ଅବସ୍ଥାନ କରୁଥିବାରୁ ଏହି ସ୍ଥାନଟି ବାବାଜୀ ମଠ ନାମରେ ନାମିତ ହୋଇଛି । ଏହି ମଠରେ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ହେଲେ ଘଞ୍ଚ, ଜଙ୍ଗଲ ଓ ପାହାଡିଆ ରାସ୍ତା ଡେଇଁ ଯିବାକୁ ପଡ଼େ । ମଠରେ ପହଞ୍ଚିବା ପରେ ପ୍ରଥମେ ଉଈ ହୁଙ୍କା ରୂପେ ପୂଜା ପାଉଥିବା ମହାଦେବଙ୍କ ଦର୍ଶନ ମିଳିଥାଏ । ପୁଣି କଠିନ ପରିଶ୍ରମ କରି ପାହାଡ ଚଢିଲେ ସାତଟି ପବିତ୍ର ଗୁମ୍ଫା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ । ଏହି ଗୁମ୍ଫାଗୁଡିକ ପାତାଳି ମହାଦେବ, କପିଳମୁନି, ପାର୍ବତୀ, ସାତ ଭଉଣୀ, ଅମୃତଭାଣ୍ଡ, ଜାମ୍ବବାନ, ଶିବ ପାର୍ବତୀ ସଙ୍ଗମ ନାମରେ ନାମିତ ଅଛି । ଗୁମ୍ଫା ଭିତରେ ପ୍ରଭୁ ପାତାଳରୁ ଆବିର୍ଭୂତ ହୋଇଛନ୍ତି । ତେଣୁ ତାଙ୍କୁ ପାତାଳି ମହାଦେବ କୁହାଯାଏ । କାହିଁ କେଉଁ ଯୁଗରେ ମହାଦେବ ମାଆ ପାର୍ବତୀଙ୍କ ସହ ଏହି ଗୁମ୍ଫାଗୁଡ଼ିକରେ ବସବାସ କରୁଥିବାର ବିଶ୍ବାସ ରହିଛି । ଏହାମଧ୍ୟ ଲୋକକଥା ରହିଛି ଯେ, ଯେତେବେଳେ ମାଆ ପାର୍ବତୀଙ୍କୁ ଦେବୀତ୍ୱ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇନଥିଲା, ସେତେବେଳେ ସେ ଏହି ଗୁମ୍ଫାରେ ଆସି ତପସ୍ୟା କରିଥିଲେ । କେହି ମନସ୍କାମନା ରଖି ଏଠାକୁ ଆସି ପୂଜା କଲେ ସବୁ ମନବାଞ୍ଛା ପୂରଣ ହୋଇଥାଏ ବୋଲି ବିଶ୍ବାସ ରହିଛି ।
ପାତାଳି ଗଙ୍ଗାର ମହିମା