ସୁବର୍ଣ୍ଣପୁର: ପଶ୍ଚିମ ଓଡିଶାର ମହାନ ଲୋକପର୍ବ ନୂଆଖାଇରେ ସୋନପୁର ଗଡଜାତର ଇଷ୍ଟଦେବୀ ମା' ସୁରେସ୍ବରୀଙ୍କ ସ୍ଥାନ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର । କାହିଁ କେତେ ଦିନରୁ ମା ଖମ୍ବେଶ୍ବରୀ, ସମଲେଇ,ଦଶମତୀ, ଭଗବତୀ ଆଦି ଦେବୀ ଅଷ୍ଟଚଣ୍ଡୀଙ୍କ ଭିତରେ ମା ସୁରେଶ୍ବରୀ ସର୍ବାଗ୍ରେ ପୂଜା ପାଇ ଆସୁଛନ୍ତି । ରାଜା ରାଜୁଡା ଅମଳରୁ ଦେବୀ ମା ସୁରେଶ୍ବରୀଙ୍କ ନାଁରେ ନବାର୍ଣ୍ଣ ଲଗ୍ନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ହୋଇ ଆସୁଥିବା ବେଳେ ସୁବର୍ଣ୍ଣପୁର ଓ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ପଂଚରା ଅଂଚଳର ଲୋକେ ପ୍ରଥମେ ମା'ଙ୍କୁ ନବାର୍ନ୍ନ ସମର୍ପଣ କରି ଆସୁଛନ୍ତି ।
ପୂର୍ବରୁ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଲଗ୍ନରେ ମା' ଙ୍କ ପାଖରେ ପାହୁର ଭୋଗ ଯାଇ ସମର୍ପଣ ହେବା ପରେ ଜନସାଧାରଣ ନବାର୍ଣ୍ଣ ଗ୍ରହଣ କରି ଆସୁଛନ୍ତି । ଏହି ଗୋଟିଏ ଦିନ ଦେବୀଙ୍କ ପୀଠରେ ନିରାମିଷ ଭୋଗ ପ୍ରସ୍ତୁତି କରିବାର ପରଂପରା ଆଜିଯାଏଁ ଅତୁଟ ରହିଛି । ସହରର ଦକ୍ଷିଣ ଦିଗରେ ଉତ୍ତର ମୁହାଁ ହୋଇ ଅଧିଷ୍ଟାତ୍ରୀ ଦେବୀ ସୋନପୁର ଗଡଜାତର ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ସହ ସୁଖରେ ଦୁଃଖରେ ରହିଆସିଛନ୍ତି ରାଜା ରାଜୁଡା ଅମଳରୁ ।
ସହରର ଐତିହାସିକ ବଳୀଯାତ୍ରା ହେଉ ଅବା ଲୋକ ପର୍ବ ନୂଆଁଖାଇ । ଦେବୀ ମା ସୁରେଶ୍ବରୀଙ୍କୁ ହିଁ କେନ୍ଦ୍ର କରି ସୋନପୁର ଗଡଜାତରେ ସବୁ ପର୍ବ ପର୍ବାଣୀ ପାଳନ କରାଯାଏ । ବିଶେଷକରି ନୂଆଁଖାଇରେ ସୋମବଂଶୀ ଶାସନ ଅମଳରୁ ଦେବୀ ମା ସୁରେଶ୍ବରୀଙ୍କ ନାଁରେ ପାରଂପାରିକ ରୀତି ନୀତିରେ ଲଗ୍ନ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ପରଂପରା ରହି ଆସିଛି । ଏପରିକି ପରୁହାଁ ଦେବୀ ଭାବେ ପୂଜିତା ମା ସୁରେଶ୍ବରୀଙ୍କ ପାଖରେ ନବାର୍ଣ୍ଣ ସମର୍ପଣ ପରେ ହିଁ ସୁବର୍ଣ୍ଣପୁର ଓ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ପଂଚରା ଅଂଚଳର ଲୋକେ ନବାର୍ନ୍ନ ଗ୍ରହଣ କରିବା ପରଂପରା ଆଜି ବି ଅତୁଟ ରହିଛି । ପ୍ରାୟ ନବମ ଶତକରେ ଚୌହାନ ରାଜତ୍ବ ଅମଳରେ ସୋନପୁର ଗଡଜାତରେ ଦେବୀ ମା ସୁରେଶ୍ବରୀ ଲୋକ ଦେବୀ ଭାବେ ବେଶ ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଲାଭ କରିଥିଲେ ।