ଭୁବନେଶ୍ବର: ସେ ବିଘ୍ନ ବିନାଶକ ହୋଇଥିବାରୁ ଯେ କୌଣସି ଶୁଭକର୍ମ ପାଇଁ ପୂଜା କରିବା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରଥମେ ତାଙ୍କୁ ଆବାହନ ଓ ବନ୍ଦନା କରାଯାଏ । ସେହିଭଳି ବଡ ଦେଉଳରେ ଅଗ୍ରପୂଜ୍ୟ, ଗଣାଧିପତି, ଗଣପତିଙ୍କ ପ୍ରଭାବ ରହିଛି । ମହାପ୍ରଭୁ ନିଜ ଜନ୍ମ ଦିବସ ସ୍ନାନପୂର୍ଣ୍ଣିମାରେ ହାତୀବେଶ ବା ଗଣପତି ବେଶରେ ଦର୍ଶନ ଦେଇ ଭକ୍ତଙ୍କ ଚିତ୍ତହରଣ କରନ୍ତି । ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଭିତରେ ମୋଟ ୪୫ଟି ଗଣେଶ ମନ୍ଦିର ଅଛି । ସେମାନକ ଭିତରୁ ଭିତର ବେଢାରେ ୨୩ଟି ଓ ବାହାର ବେଢାରେ ୨୨ଟି ରହିଛି । ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ଭଣ୍ଡ ଗଣେଶ ହେଉଛନ୍ତି ଗଣେଶଙ୍କର ଏକ ସ୍ବରୂପ । ଏହି ଗଣେଶଙ୍କ ନାମ ପଛରେ ରୋଚକ କାହାଣୀ ରହିଛି । ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହା ପଛର କାହାଣୀ ଓ ମନ୍ଦିର ବେଢାର କେଉଁ ଦିଗରେ ସେ ବିଦ୍ୟମାନ ତାଙ୍କ ସ୍ବରୁପ କଣ ?
ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ଭିତର ବେଢ଼ାରେ ପଶ୍ଚିମ ଦ୍ବାରର ଦକ୍ଷିଣକୁ ଭଣ୍ଡ ଗଣେଶ ମନ୍ଦିର ଅବସ୍ଥିତ । ତାତ୍ତ୍ବିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏ ମୂର୍ତ୍ତି ଭଣ୍ଡ ଗଣେଶ ଭାବରେ କଥିତ । ଭଣ୍ଡ ଗଣେଶ କଳା ମୁଗୁନି ପଥରରେ ତିଆରି । ସେ ସିଂହାସନ ଉପରେ ଡାହାଣ ପାଦ ଭାଙ୍ଗିଛନ୍ତି ଓ ବାମ ପାଦ ଲମ୍ବାଇଛନ୍ତି । ଜଟାମୁକୁଟ ମଣ୍ତିତ ସହ ଓ ସର୍ପକୁ ପଇତା ଭାବରେ ଧାରଣ କରି ବିଦ୍ୟମାନ । ତାଙ୍କର ଚାରିଟି ହାତ ଅଛି । ବାମ ଉପର ହସ୍ତରେ ପରଶୁ ଓ ବାମତଳ ହସ୍ତରେ ସିଦ୍ଧିଦେବୀଙ୍କୁ ଆଲିଙ୍ଗନ କରିଛନ୍ତି । ଦକ୍ଷିଣ ଉପର ହସ୍ତରେ ଭଗ୍ନଦନ୍ତ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ତଳହସ୍ତରେ ଅକ୍ଷୟମାଳା ରହିଛି । ଏହି ଗଣେଶଙ୍କ ବାମ ଜଙ୍ଘରେ ବସିଥିବା ଦେବୀମୂର୍ତ୍ତୀଙ୍କର ଜନନେନ୍ଦ୍ରିୟରେ ଗଣେଶଙ୍କ ବାମାବର୍ତ୍ତ ଶୁଣ୍ଢ ପ୍ରବେଶ କରି ରହିଛି ଆଧାର ଲୋଡ଼ଛି । ଏହି ଦେବୀମୂର୍ତ୍ତୀ କିଏ, ଏ ନେଇ ଅନେକ ମତ ରହିଛି । କେତେକ ଏହାଙ୍କୁ ଗଣେଶଙ୍କର ଶକ୍ତି ସିଦ୍ଧିଦେବୀ କୁହନ୍ତି ।