ନବରଙ୍ଗପୁର:ଭାରତ ଛାଡ ଆନ୍ଦୋଳନରେମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ‘କର ଅବା ମର’ ଡାକରାର ବେଶ ପ୍ରଭାବ ପଡିଥିଲା ଅଭିଭକ୍ତ କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲାରେ । ରାଧାକୃଷ୍ଣ ବିଶ୍ଵାସ ରାଏ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିବା ବେଳେ ଶହ ଶହ ଆଦିବାସୀ ଏଥିରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ । ନବରଙ୍ଗପୁର ଭଳି ଉପାନ୍ତ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲା ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମରେ । ଇଂରେଜ ସରକାର ବିରୋଧରେ ଲଢ଼େଇ କରି ବହୁ ସଂଗ୍ରାମୀ ଜେଲ ସଜା କାଟିଥିବା ବେଳେ ଅନେକ ଶହୀଦ ହୋଇଥିଲେ।
ପାପଡାହାଣ୍ଡି ଗୁଳିକାଣ୍ଡ ଘଟଣାରେ ଟୁରି ନଦୀ କୂଳରେ କିଛି ସଂଗ୍ରାମୀ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ଆଉ ଆଠ ଜଣ ଶହୀଦ ହୋଇଥିଲେ ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଜେଲରେ । ପର୍ଶୁରାମ ମାଳି, ଲଇଖନ ଭତ୍ରା, ଚେରୁ ପାଇକ, ଧବୀ କଳାର, ସୁକମନ ଭତ୍ରା, ରତନ ଭତ୍ରା, ଡମ୍ଭରୁ ମାଝି ଓ ଘାସିଆ ଗଣ୍ଡଙ୍କୁ ଇଂରେଜ ମାନେ ଅତି ନୃଶଂସ ଭାବେ ମାରି ଦେଇଥିଲେ ଏହି ଜେଲରେ ।
ସେମାନଙ୍କ ଜୀବନ ବିନିମୟରେ ଆମ ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଉଡୁଛି ତ୍ରିରଙ୍ଗା । ପାପଡାହାଣ୍ଡିର ଶହୀଦ ସ୍ଥମ୍ଭକୁ ରାଜ୍ୟ ସ୍ମୃତି ସ୍ମାରକୀ ଭାବେ ମାନ୍ୟତା ମିଳିଛି, ହେଲେ ଯେଉଁ ଜେଲ ଭିତରେ ଶହୀଦ ହେଲେ ତାହାକୁ କେହି ଜାଣିନାହାନ୍ତି । ଶହୀଦ ମାନଙ୍କ ସ୍ମୃତି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଅଗଷ୍ଟ 9 କ୍ରାନ୍ତି ଦିବସ ପାଳନ କରନ୍ତି କେବଳ ନାମକୁ ମାତ୍ର । ଯେଉଁମାନେ ଏଠି ଶହୀଦ ହୋଇଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କୁ ମନେ ପକାଇ ଦିଅନ୍ତି ହେଲେ ଏହି ଜେଲର ଅବସ୍ଥା ଶୋଚନୀୟ, ଭଗ୍ନ ଅବସ୍ଥାରେ ।