ରାଇରଙ୍ଗପୁର: ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଗଣପର୍ବ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଉପଲକ୍ଷେ ଜିଲ୍ଲାର ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ କୁଡୁମୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଟୁସୁ ମେଳାକୁ ନେଇ ଚଳଚଞ୍ଚଳ ହୋଇ ଉଠିଛି ସମଗ୍ର ଜିଲ୍ଲା। ଆଦିମ ଜନଜାତି କୁଡୁମୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକେ ବେଶ ଧୁମଧାମରେ ଏହି ପର୍ବ ପାଳନ କରୁଥିବା ବେଳେ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ଟୁସୁ ମେଳାର ଆୟୋଜନ ମଧ୍ୟ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି। ଏହି ପର୍ବରେ କୁଡୁମୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର କୁଆଁରୀ କନ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ବେଶ ଗୁରୁତ୍ବ ଦିଆଯାଇଥାଏ।
ଆଦିବାସୀ ଅଧ୍ୟୁଷିତ ଅଞ୍ଚଳ, ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲା । ଏଠି ବାର ମାସରେ ତେର ପର୍ବ। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ କୁଡୁମୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ମକର ପର୍ବ ଉପଲକ୍ଷେ ଟୁସୁ ମେଳା ଅନ୍ୟତମ। ପୌଷ ଓ ମାଘ ମାସର ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀ ଦିନରେ ପଡୁଥିବା ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିନରୁ ଜିଲ୍ଲାର କୁଡୁମୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକେ ଧୁମଧାମରେ ପାଳନ କରୁଥିବା ମକର ପର୍ବ ଏବଂ ତାସହିତ ଟୁସୁ ପୂଜା ଓ ଟୁସୁ ମେଳା ବେଶ ଖ୍ୟାତି ଅର୍ଜନ କରିଛି।
କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁସାରେ ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିନ ଏକ ମୁସଲମାନ ଶାସକର ଲୋଲୁପ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ନିଜର ସତୀତ୍ବ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ଯାଇ ଟୁସୁ ନାମ୍ନୀ ରାଜକୁମାରୀ ନଦୀକୁ ଡେଇଁ ପ୍ରାଣତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ। ଆତ୍ମ ସମ୍ମାନ ରକ୍ଷା ପାଇଁ ଏହି ବଳିଦାନର ସ୍ମୃତିରେ କୁଡୁମୀ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକେ ଟୁସୁକୁ ଦେବୀ ରୂପେ ପୂଜା କରିବା ସହିତ କୁଆଁରୀମାନେ ନିଜର ସମ୍ମାନ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ ବୋଲି ପ୍ରତିପାଦିତ କରିଥାନ୍ତି। ଏନେଇ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ହେଉଥିବା ପାରମ୍ପରିକ ଟୁସୁ ମେଳାରେ ମାଦଳର ତାଳେ ତାଳେ ନାଚଗୀତ ଓ ମାଙ୍କଡ ନାଚ ଆଦି ନିଆରା ପରମ୍ପରା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ।