ରାଇରଙ୍ଗପୁର:ତଳେ ସାଳନ୍ଦୀ ନଦୀ । ଉପରେ ବାଉଁଶ ପୋଲ । ପୋଲ ଉପରେ ନିତି ବାଜି ଲାଗୁଛି ନିରୀହ ଜୀବନ । ସରକାରଙ୍କ ବିକାଶର ଚିତ୍ର ବଖାଣୁଛି ଆଦିବାସୀ ଆଧ୍ୟୁଷିତ ଅଞ୍ଚଳର ଏହି ବାଉଁଶ ପୋଲ । ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଆଦିବାସୀଙ୍କ ବିକାଶ ପାଇଁ ମାଳ ମାଳ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କୁ ସମାଜର ମୁଖ୍ୟସ୍ରୋତରେ ସାମିଲ କରିବାକୁ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ବିଭାଗ ମଧ୍ୟ ଗଠନ କରିଛନ୍ତି । ହେଲେ ତଥାପି ଚିର ଅବହେଳିତ ଓ ନିଷ୍ପେସିତ ହୋଇ ରହିଛନ୍ତି ଆଦିବାସୀ । ଏହାର ସ୍ପଷ୍ଟ ଚିତ୍ର ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲା ଠାକୁରମୁଣ୍ଡା ବ୍ଲକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଚମ୍ପାଝର ପଞ୍ଚାୟତର ଡଙ୍ଗାସାହି ଗ୍ରାମରେ । ଯେଉଁଠି ବସବାସ କରୁଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ବିକାଶ ପାଲଟିଛି ସାତ ସପନ । ଯାତାୟତଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପାନୀୟ ଜଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅସୁବିଧା ଭୋଗୁଛନ୍ତି ସ୍ଥାନୀୟବାସୀ ।
ଠାକୁରମୁଣ୍ଡା ବ୍ଲକ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଠାରୁ ୨୫ କିମି ଦୂରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଆଦିବାସୀ ଗାଁ ଡଙ୍ଗାସାହି । ଗାଁର ତିନୋଟି ସାହି ବଙ୍ଗାଳି ସାହି, ଘୁଟୁ ସାହି ଓ ବଳ ସାହିରେ ବାସ କରନ୍ତି ୧୧୪ ପରିବାର । ଯାହାର ଲୋକସଂଖ୍ୟା ୧ ହଜାରରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ବ । କେଉଁ ଆବାହମାନ କାଳରୁ ଚାଷବାସ କରି ଓ ଜଙ୍ଗଲଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟରୁ ଜୀବିକା ନିର୍ବାହ କରିଆସୁଛନ୍ତି ଡଙ୍ଗାସାହିବାସୀ । ଗାଁରେ ଆମ୍ବୁଲାନ୍ସ ସେବା କ'ଣ କେହି ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ । ଅସରାଏ ବର୍ଷା ହେଲେ ଶିମିଳିପାଳ ପାହାଡରୁ ଝରଣା ପାଣିରେ ସାଳନ୍ଦୀ ନଦୀ ଫୁଲି ଉଠେ । କିଛି ଦିନ ପୂର୍ବରୁ ଗ୍ରାମର ଗଜିଲା ବାନରା (୬୨) ନାମକ ବୃଦ୍ଧ ହାଟ ସାରି ନଦୀ ଦେଇ ଫେରିବା ସମୟରେ ନଦୀ ସ୍ରୋତରେ ଭାସି ଯାଇ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ହେଲେ ଏହି ନଦୀ ପାର୍ ହେବାକୁ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକମାତ୍ର ସାହାଭରସା ବାଉଁଶ ପୋଲ । ଉକ୍ତ ପୋଲ ଦ୍ବାରା ହିଁ ସେହି ଗ୍ରାମକୁ ଯୋଗାଯୋଗ ସମ୍ଭବ ହୋଇ ପାରିଥାଏ । ପ୍ରତି ମାସରେ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ଭତ୍ତା କିମ୍ବା ଅଙ୍ଗନବାଡିରୁ ମିଳୁଥିବା ସରକାରୀ ସହାୟତା ପାଇଁ ମାଆ ଓ ଶିଶୁଙ୍କୁ ବିପଦସଙ୍କୁଳ ଭାବେ ବାଉଁଶ ପୋଲ ଉପରେ ଯିବାଆସିବା କରିବାକୁ ପଡେ ।