କେନ୍ଦୁଝର:ବଣ ଜଙ୍ଗଲ ଭରା ଆଦିବାସୀ ବହୁଳ କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲା । ଏହି ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରିଥାଏ । ଏଠାରେ ମିଳୁଥିବା ଜଙ୍ଗଲଜାତ ଦ୍ରବ୍ୟ ଆମ୍ବ, ପଣସ, ଚାର, ଜାମୁ ଆଦି ସଂଗ୍ରହ କରି ଆଦିବାସୀମାନେ ନିଜ ଗୁଜୁରାଣ ମେଣ୍ଟାଇଥାନ୍ତି । ଆଦିବାସୀ ମହିଳାଙ୍କୁ ରୋଜଗାରର ବାଟ ଦେଖାଇଛି ପଣସ । ଜଙ୍ଗଲରେ ଏଣେତେଣେ ପଡି ରହିଥିବା ପଣସକୁ ସଂଗ୍ରହ କରି ବିଭିନ୍ନ ଖାଦ୍ୟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ସେମାନେ ସ୍ବାବଲମ୍ବୀ ହେବା ସହ ଆତ୍ମ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇପାରିଛନ୍ତି ।
ପଣସ ଏକ ଲାଭକାରୀ ଫଳ ହେବା ସହ ଏହାର ଚାହିଦା ମଧ୍ୟ ବେଶ ରହିଛି । ଏଠାରେ ପ୍ରଚୁର ପରିମାଣରେ ପଣସ ମିଳେ । କିନ୍ତୁ ଆଦିବାସୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଅଭାବୀ ବିକ୍ରି ଯୋଗୁଁ କମ ଦରରେ ବିକ୍ରିକରି ଲୋକେ କ୍ଷତି ସହିଛନ୍ତି । ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ଥରରେ ପଣସର ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଜଣା ନଥିବାରୁ ଏଗୁଡ଼ିକୁ ବହୁ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସଂରକ୍ଷଣ ଓ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖା ଯାଇପାରୁନଥିଲା । ଫଳରେ ଏଣେତେଣେ ପଡି ପଚି ନଷ୍ଟ ହେଉଯାଉଥିଲା । ଏବେ ସ୍ଥାନୀୟ ସ୍ଥରରେ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ କରାଯାଇ ବହୁ ଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖାଯାଇପାରିବ ।
ଏହା ସହ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ରୋଜଗାର ମଧ୍ୟ ଯୋଗାଇ ପାରିବ । ପଣସ ପ୍ରକ୍ରିୟାକରଣ ପାଇଁ ହାତ ବଢାଇଛି ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ ସଂଗଠନ ଓସ୍କା । ଆଦିବାସୀ ମହିଳାଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ଉତ୍ପାଦିକା ଗୋଷ୍ଠୀ ମାଧ୍ୟମରେ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଉଛି । ପଣସରୁ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ସାମଗ୍ରୀ ତିଆରି କୌଶଳ ତାଲିମ ଦିଆଯାଉଛି । ଶିବିରରେ ସୁଦୂର କର୍ଣ୍ଣାଟକରୁ ଆସିଥିବା ପ୍ରଶିକ୍ଷକ ତାଲିମ ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି । କଞ୍ଚା ଓ ପାଚିଲା ପଣସରୁ ଚିପ୍ସ, ପାମ୍ପଡ଼,ଦୋସା, ହାଲୁଆ,ସେକ, ପଣସ ଅଟା ଓ କଫି ପରି ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଖାଦ୍ୟ ପକ୍ରିୟାକରଣର ତାଲିମ ନେଇଛନ୍ତି ଆଦିବାସୀ ମହିଳା ।