ଗଜପତି: ବିଲରେ, ବଣ ପାହାଡରେ, ରାସ୍ତା ପାର୍ଶ୍ବରେ ଲୋକଙ୍କୁ ନିଜ ଆଡିକୁ ଡାକେ ହାତ ଠାରି । ଖିଲି ଖିଲି ହସରେ ଧବଳ ରଙ୍ଗରେ ଲୋକଙ୍କ ମନକୁ ନିଏ ସେ କିଣି । ଧରଣୀରାଣୀକୁ ଧବଳ ଚାମରରେ ଢାଙ୍କି ଦିଏ ଯିଏ । ନାହିଁ କିଛି ତା'ର ବାସ, ହେଲେ ଶରତ ଆସିଲେ ଦୁନିଆ ଖୋଜେ ତା ହସ । ନାଁ ତାର କାଶତଣ୍ଡୀ । କାଶତଣ୍ଡୀ ପ୍ରକୃତିର ଏକ ଅନବଦ୍ୟ ଉପହାର । ବର୍ଷା ଋତୁର ଶୁଭ ବିଦାୟ ପରେ ଅର୍ଥାତ ଶରତର ଆଗମନରେ ପ୍ରକୃତିର ବିସ୍ମୟ ଏହି ତୁଷାର ଧବଳ ।
କାଶତଣ୍ଡୀର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ:କାଶତଣ୍ଡୀର ଅପରୂପ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ନେଇ ଭକ୍ତ କବି ମଧୁସୂଦନ ରାଓ ଲେଖିଛନ୍ତି । “ରୁଚିର ଶରଦ କାଳ ବିରାଜିଲା ଆସି । ହସିଲା ଧରଣୀରାଣୀ ଶୋଭା ପରକାଶି । ଗଛଲତା, ଫୁଲଫଳରେ ପରିପୃଷ୍ଟ ପରିବେଶ କାଶତଣ୍ଡୀର ସମ୍ଭାରରେ ରମ୍ୟ ରୋମାଞ୍ଚ ହୃଦବୋଧ ହୁଏ । ଯାହା କବି, ଭାବୁକ, ଦର୍ଶକ, ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀ, ପଥଚାରୀଙ୍କ ମନ ପ୍ରାଣ ହୃଦୟକୁ ନିଜ ଖିଲିଖିଲି ହସରେ କିଣି ନିଏ । କାଶତଣ୍ଡୀ ଫୁଲ ଦର୍ଶକ ଚିତ୍ତରେ ସୃଷ୍ଟି କରେ ଅଦ୍ଭୁତ ପୁଲକ । ଏହାକୁ ଦେଖି କବି, ଲେଖକ ଓ ପଥଚାରି ଭାବ ବିହ୍ବଳିତ ହୋଇଉଠନ୍ତି ।
ମା’ଙ୍କ ଆଗମନର ଦିଏ ସୂଚନା:ଧରାପୃଷ୍ଠକୁ ମା' ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ଆଗମନ ପାଇଁ ସଜେଇ ହୋଇଛି ପ୍ରକୃତି ରାଣୀ । ସବୁଜ ବନାନୀ ଓ କାଶତଣ୍ଡୀ ଫୁଲରେ ହଲି ହଲି ମା'ଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ ଜଣାଉଛି । ଶାରଦୀୟ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ସହର ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ପୁର ପଲ୍ଲୀରେ ସବୁଠି ଭରିଯାଇଛି କାଶତଣ୍ଡୀର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ । କାଶତଣ୍ଡୀର ଚାମର ସ୍ପର୍ଶରେ ଧରାବତରଣ କରନ୍ତି ମା' ଦୁର୍ଗତିନାଶିନୀ । ରେଖା ପଞ୍ଚମୀରେ ଓଡ଼ିଶାର ଘରେ ଘରେ କାଶତଣ୍ଡୀ ଫୁଲର ବେଣୀ ବନ୍ଧା ଯିବା ପରମ୍ପରା ପ୍ରମାଣ କରେ ଯେ ଏହା କେବଳ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ନୁହେଁ ବରଂ ଉତ୍କଳୀୟ ପରମ୍ପରାର ଏକ ଜ୍ୱଳନ୍ତ ନିଦର୍ଶନ ।