ବୌଦ୍ଧ:ସାରସ୍ବତ ସମାବେଶ ସହିତ ଲୁପ୍ତପ୍ରାୟ ପାରମ୍ପରିକ ଲୋକକଳାରେ ଦୁଲୁକୁଛି ପୁସ୍ତକ ମେଳା ମଞ୍ଚ । ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ଏକମାତ୍ର ପୁସ୍ତକ ମେଳା ଦୀର୍ଘ ୧୮ର ବର୍ଷ ଧରି ଆୟୋଜିତ ହେଉଥିବା ବେଳେ ପାରମ୍ପରିକ ଲୋକନୃତ୍ୟ ତଥା ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଦର୍ଶକଙ୍କ ପ୍ରବଳ ଭିଡ଼ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି । ପୁସ୍ତକ ମେଳା ପଡ଼ିଆରେ ରାଜ୍ୟର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ପୁସ୍ତକ ପ୍ରକାଶକ ତଥା ବିକ୍ରେତାମାନେ ଖୋଲିଥିବା ଷ୍ଟଲରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଓ ପାଠକଙ୍କ ବେଶ ଭିଡ଼ ଜମୁଛି । ଏଥିସହିତ ଉତ୍ସବର ମଞ୍ଚରେ ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳରୁ ଆସିଥିବା ପାରମ୍ପରିକ ଲୋକନୃତ୍ୟ ପାଇଁ ବିଳମ୍ବିତ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦର୍ଶକଙ୍କ ଭିଡ଼ ପରିଲକ୍ଷିତ ହେଉଛି ।
ତେବେ ଜିଲ୍ଲା ସଦର ମହକୁମା କଚେରୀ ପଡିଆଠାରେ ଦୀର୍ଘ ବର୍ଷ ଧରି ଆୟୋଜିତ ହୋଇ ଆସୁଛି ବୌଦ୍ଧ ପୁସ୍ତକ ମେଳା । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ସାରସ୍ୱତ ସମାବେଶର ଆୟୋଜନ କରାଯିବା ସହିତ ସାହିତ୍ୟ ଆଲୋଚନା, କବିତା ପାଠ ତଥା ପୁସ୍ତକ ଉନ୍ମୋଚନ ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଛି । ତେବେ ପୁସ୍ତକମେଳାରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଆକର୍ଷଣୀୟ ହେଉଛି ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ । କାରଣ ଏହି ଉତ୍ସବ ମଞ୍ଚରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲା ତଥା ଓଡ଼ିଶାର ବିଭିନ୍ନ ଅଞ୍ଚଳର ଲୁପ୍ତପ୍ରାୟ ପାରମ୍ପରିକ ଲୋକନୃତ୍ୟ ଦର୍ଶକଙ୍କୁ ଖୁବ ଆକର୍ଷିତ କରୁଛି । ପାରମ୍ପରିକ ଲୋକକଳା ଡାଲଖାଇ, ମାଏଲାଜଡ, ରସରକେଲି ଝାଲିଆ ଶବର, କୃଷ୍ଣ ଗୁରୁ, ଢେମସା, ନଚନିଆ, ବଜନିଆ ପତର ଶଉରା, ଘୁଡୁକା ଭଳି ଅନେକ ଲୁପ୍ତପ୍ରାୟ ଲୋକକଳା ପୁସ୍ତକ ମେଳା ମଞ୍ଚରେ ପରିବେଷଣ କରାଯାଉଛି ।