ବୌଦ୍ଧ: କଣ୍ଟାମାଳ ବ୍ଲକର ଝିଙ୍କେରପାଲି ଠାରେ ପ୍ରାୟ ଦୁଇ ବର୍ଷ ତଳେ ମାଟିତଳୁ ମିଳିଥିଲା କେତେକ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟ ପୂର୍ଣ୍ଣ ମନ୍ଦିରର ଭଗ୍ନାବଶେଷ । ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ଏକ ପଥର ଖଣ୍ଡ ଉପରେ ଖୋଦିତ ଶିଳାଲେଖରୁ ଏହା ମାର୍ତ୍ତଣ୍ଡ ବା ସୂର୍ଯ୍ୟ ମାତାଙ୍କ ମନ୍ଦିର ବୋଲି ଜଣାପଡିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଦୁଇ ବର୍ଷ ବିତିଯିବାକୁ ବସିଥିବା ବେଳେ ଉକ୍ତ ସ୍ଥାନର କୌଣସି ପ୍ରତ୍ନତ୍ତାତ୍ବିକ ଖନନ କିମ୍ବା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବିଭାଗର ଦୃଷ୍ଟି ପଡିନଥିବା ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଛି ।
ବୌଦ୍ଧ ଜିଲ୍ଲାର ଇତିହାସ ସହିତ ଜଡିତ ହୋଇଛି ଆଉ ଏକ ବିରଳ ଐତିହ୍ୟ । କାରଣ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରାଚୀନ କାଳରୁ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ପ୍ରଚଳିତ ତଥା ମନ୍ଦିର ଥିବା ବେଳେ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ସୂର୍ଯ୍ୟ ବା ମାର୍ତ୍ତଣ୍ଡ ମାତାଙ୍କ ମନ୍ଦିର ଆବିଷ୍କୃତ ହେବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିରଳ । କଣ୍ଟାମାଳ ବ୍ଲକର ଝିଙ୍କେରପାଲି ଗାଁରୁ ଆବିଷ୍କୃତ ମନ୍ଦିର ଭଗ୍ନାବଶେଷରେ ରହିଥିବା ଶିଳାଲେଖାରୁ ଏହା ଦଶମ ଶତାବ୍ଦୀ ପୂର୍ବରୁ ମାର୍ତ୍ତଣ୍ଡ ମାତାଙ୍କ ମନ୍ଦିର ଥିଲା ବୋଲି ଜଣାପଡିଛି ।