ଭୁବନେଶ୍ବର:ଏଥର ପୂରଣ ହେବକି ଓଡିଶାର ଅଲମ୍ପିକ ପଦକ ଆଶା ? ଏହି ଅମୂଲ୍ୟ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଜୁଲାଇ 23ରୁ ଜାପାନର ରାଜଧାନୀ ଟୋକିଓରେ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଥିବା 2020 ସଂସ୍କରଣରେ ମିଳିଯିବ । ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିବା ମଧ୍ୟ ସ୍ବାଭାବିକ । କାରଣ ଆଉ ଏକ ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳୀନ ଅଲମ୍ପିକକୁ ମାତ୍ର କିଛି ଦିନ ବାକିଥିବାବେଳେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇସାରିଛି ଅବଗଣନା । ସମୟ ବଦଳିଛି ପୂର୍ବ ଭାରତର ରାଜ୍ୟ ବିଶ୍ବ କ୍ରୀଡାର ନୂଆ ଠିକଣା ହୋଇଥିବାବେଳେ, କ୍ରୀଡା ରାଜଧାନୀର ମାନ୍ୟତା ମଧ୍ୟ ଲାଭ କରିଛି ।
ରାଜ୍ୟକୁ ପ୍ରଥମ ଅଲମ୍ପିକ ପଦକ ମିଳିବାର ସ୍ବପ୍ନ ପୂରଣ ହେବ କିମ୍ବା ଦୀର୍ଘ ପ୍ରତୀକ୍ଷାର ପୃଷ୍ଠାରେ ଆଉ ଏକ ଫର୍ଦ୍ଦ ଯୋଡିହେବ ତାହା ଆଗାମୀ ଟୋକିଓ ଅଲମ୍ପିକ୍ସରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ହେବ । ଅତୀତର ପରିସଂଖ୍ୟାନ କହୁଛି ପ୍ରଥମ ଅଲମ୍ପିକ ପଦକ ଆଶାରେ ଥିବା ଓଡିଶାକୁ ପ୍ରତିଥର ଅପେକ୍ଷା କରିବାକୁ ପଡିଛି । 1896 ପ୍ରଥମ ଅଲମ୍ପିକ୍ସ ଠାରୁ 1996 ଅଲମ୍ପିକ୍ସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓ ସେବେଠୁ 2016 ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳୀନ ରିଓ ଅଲମ୍ପିକ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓଡିଶା ଅଲମ୍ପିକ ପଦକ ଖୋଜ୍ରେ ରହିଛି ।
କିଏ ହେବେ ସେହି ସୌଭାଗ୍ୟଶାଳୀ ଓଡିଆ କ୍ରୀଡାବିତ୍...? ପ୍ରଭାବୀ ପ୍ରଦର୍ଶନରେ କିଏ ଶେଷ କରିବେ ଓଡିଶାର ପଦକ ବନବାସର ଅବଧି...? ବିଶ୍ବମଞ୍ଚରେ ଓଡିଆ ଅଲମ୍ପିକ ପଦକ ବିଜୟୀ ହେବାର ଐତିହାସିକ ମୂହୂର୍ତ୍ତର ସାକ୍ଷୀ ପାଲଟିବାକୁ ସମସ୍ତେ ବ୍ୟଗ୍ର ।
1996 ଠାରୁ ପ୍ରାୟ 14ଜଣ ଓଡିଆ କ୍ରୀଡାବିତ ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳୀନ ଅଲମ୍ପିକ ଖେଳରେ ଭାରତକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରିବାର ସମ୍ମାନ ଅର୍ଜନ କରିସାରିଛନ୍ତି । ଏଥିରେ 8ଜଣ ମହିଳା ଖେଳାଳି ମଧ୍ୟ ରହିଛନ୍ତି । 14ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ 9ଜଣ ହକି ଖେଳାଳି, 4ଜଣ ଆଥଲେଟ୍ସ ଓ ଜଣେ ଭାରଉତ୍ତୋଳନକାରୀ ରହିଛନ୍ତି । 2016 ରିଓ ଅଲମ୍ପିକ୍ସରେ ରେକର୍ଡ ସର୍ବାଧିକ ସଂଖ୍ୟକ 6ଜଣ ଖେଳାଳି ଓଡିଶାରୁ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।
1960ରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ପାରାଅଲମ୍ପିକ ଖେଳରେ ଏଯାବତ ଓଡିଶାରୁ କେବଳ ଜଣେ ଆଥଲେଟ୍ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । 2008 ବେଜିଂ ପାରାଅଲମ୍ପିକ୍ସରେ ଏକମାତ୍ର ପାରାଅଲମ୍ପିଆନ ମାର୍କଣ୍ଡ ରେଡ୍ଡି T46 ବର୍ଗରେ ପୁରୁଷ 100 ମିଟର ହିଟ୍ସରେ ପଞ୍ଚମ ସ୍ଥାନରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲେ । ଫଳରେ ଗ୍ରୀଷ୍ମକାଳୀନ ଅଲମ୍ପିକ୍ସ କିମ୍ବା ପାରାଅଲମ୍ପିକ୍ସରେ ପଦକ ବିଜୟ ସ୍ବପ୍ନ ଏବେବି ପୂର୍ବ ଭାରତର ରାଜ୍ୟ ଓଡିଶା ପାଇଁ ସ୍ବପ୍ନ ହୋଇ ରହିଛି ।
ହଁ, ଏହା ସତ ଯେ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ହକି ଖେଳାଳି ମାଇକେଲ କିଣ୍ଡୋ 1972 ମୁନୀଚ ଅଲମ୍ପିକ ଖେଳରେ କାଂସ୍ୟ ପଦକ ବିଜେତା ଭାରତୀୟ ଟିମର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ । କିଣ୍ଡୋଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ସିନିୟର ନ୍ୟାସନାଲ ଚମ୍ପିଆନସିପ ସେମିଫାଇନାଲ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ପହଞ୍ଚିପାରିଥିଲା ଓଡିଶା । ସେ ଓଡିଶାର ପାଣିପବନରେ ବଢିଛନ୍ତି, ରହିଛନ୍ତି ଓ ରାଉରକେଲାକୁ କର୍ମସ୍ଥାନ ବନାଇଛନ୍ତି ସତ, ମାତ୍ର ତାଙ୍କୁ ଓଡିଶା ଅଲମ୍ପିଆନ ଭାବେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ନାହିଁ । ଏହାର କାରଣ ତାଙ୍କର ଜନ୍ମ ବିହାରର ସିମଡେଗାରେ(ବର୍ତ୍ତମାନର ଝାଡଖଣ୍ଡ) । ଭାରତୀୟ ନୌସେନାରେ କାର୍ଯ୍ୟରତ ଥିବା ସମୟରେ ଅଲମ୍ପିକ ପଦକ ବିଜେତା ହୋଇଥିଲେ ପରେ 1977ରେ ରାଉରକେଲା ଷ୍ଟିଲ ପ୍ଲାଣ୍ଟରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ ।
ଦୀଲିପ ତିର୍କୀ, ବିଶ୍ବର ଅନ୍ୟତମ ସର୍ବକାଳୀନ ମହାନ ହକି ଡିଫେଣ୍ଡର 1996 ଆଟ୍ଲାଣ୍ଟ ଖେଳରେ ଓଡିଶାରୁ ପ୍ରଥମ ଖେଳାଳି ଭାବେ ଅଲମ୍ପିକ୍ସରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ କ୍ରମାଗତ 3ଟି ଅଲମ୍ପିକ୍ସରେ ଦେଶର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରିଛନ୍ତି ସେ, ମାତ୍ର ପଦକ ବିଜେତା ହୋଇପାରିନାହାନ୍ତି । ପଦ୍ମଶ୍ରୀ ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା ତଥା ପୂର୍ବତନ ରାଜ୍ୟସଭା ସଦସ୍ୟ ଦିଲୀପ ତିର୍କୀଙ୍କ ଠାରୁ ପ୍ରେରିତ ହୋଇ ଆହୁରି 8ଜଣ ଆଦିବାସୀ ହକି ଖେଳାଳି ରାଜ୍ୟରୁ ବିଶ୍ବ କ୍ରୀଡାର ମହାକୁମ୍ଭ ଅଲମ୍ପିକ୍ସରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରିଛନ୍ତି । ଏହା ମଧ୍ୟରେ 4ଜଣ ପୁରୁଷ- ଲାଜାରସ ବାରଲା(2000), ଇଗନେସ ତିର୍କୀ(2004, 2012), ୱିଲିୟମ ଜାଲଜୋ(2004), ବିରେନ୍ଦ୍ର ଲାକ୍ରା(2012) ଓ 4 ମହିଳା - ଦୀପଗ୍ରେସ ଏକ୍କା, ସୁନୀତା ଲାକ୍ରା, ଲିଲିମା ମିଞ୍ଜ, ନମିତା ଟପ୍ପୋ(ସମସ୍ତେ 2016 ଅଲମ୍ପିକ୍ସ ଅଂଶଗ୍ରହଣକାରୀ) ।
ମହିଳା ଆଥଲେଟ ରଚିତା ମିଷ୍ଟ୍ରି ଓ ହର୍ଡଲର ଅନୁରାଧା ବିଶ୍ବାଳ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ବର୍ଗରେ ପ୍ରଥମକରି ଓଡିଶାରୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରିବାରେ ଦୁଇ କ୍ରୀଡାବିତ ରହିଛନ୍ତି । 2000 ସିଡନୀ ଖେଳରେ ରଚିତା 100ମିଟର ଦୌଡ ଓ 4x100 ମିଟର ରିଲେ ଦୌଡ ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଭାଗନେଇଥିଲେ ମାତ୍ର ସଫଳତା ମିଳିନଥିଲା । ସେ ମୁମ୍ବାଇରେ ରହୁଥିଲେ ଓ ନ୍ୟାସନାଲ ଚମ୍ପିଆନସିପରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରୁଥିଲେ ।
ଅନ୍ୟପଟେ ଅଲମ୍ପିକ ଡେବ୍ୟୁ କରିଥିବା ଅନୁରାଧା, ପ୍ରତିଯୋଗିତାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ସୁଯୋଗ ନ ପାଇ ନିରାଶ ହୋଇଥିଲେ ।