ଇନାଡୁ ସମ୍ପାଦକୀୟ
ତେଲେଙ୍ଗାନା, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ରାଜସ୍ଥାନ, ଛତିଶଗଡ ଏବଂ ମିଜୋରାମରେ ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଖେଇ ଆସୁଥିବା ବେଳେ ଭାରତୀୟ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ (EC) ଏକ ନିରପେକ୍ଷ ତଥା ସ୍ବଚ୍ଛ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଇଛନ୍ତି । କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର (CEC) ରାଜୀବ କୁମାର ପ୍ରେସ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଜରିଆରେ ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ଅପରାଧିକ ରେକର୍ଡ ପ୍ରକାଶ କରିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ବାରୋପ କରିଛନ୍ତି ।
ପ୍ରାର୍ଥୀ ଚୟନରେ ଉତ୍ତରଦାୟିତ୍ବକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି ରାଜନୈତିକ ଦଳଗୁଡିକ ଅପରାଧିକ କାର୍ଯ୍ୟରେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ମନୋନୀତ କଲେ, ଏନେଇ ସ୍ପଷ୍ଟୀକରଣ ଦେବାକୁ କୁହାଯାଇଛି । ଭାରତୀୟ ରାଜନୀତିରେ ଏକ ନିରାଶଜନକ ଧାରା ଜାରି ରହିଛି । ଯେଉଁଥିରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ରାଜନେତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ରହିଛି ଅପରାଧିକ ମାମଲା । ଆସୋସିଏସନ୍ ଫର ଡେମୋକ୍ରାଟିକ୍ ରିଫର୍ମ୍ସ (ADR) ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ 763 ରାଜ୍ୟସଭା ଓ ଲୋକସଭା ସାଂସଦଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ 40% ବା 306 ଜଣ ଅପରାଧିକ ମାମଲାରେ ଜଡ଼ିତ ।
ସେଥିମଧ୍ୟରୁ 194 ଜଣ ଗୁରୁତର ଅପରାଧିକ ଅଭିଯୋଗର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହି ଉଦବେଗଜନକ ତଥ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ବିପଦରେ ପକାଇଛି । ଦିନକୁ ଦିନ ଅପରାଧିକ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଥିବା ଜନ ପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାରେ ଲାଗିଛି । 2004ରେ 128 ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରତିନିଧିଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅପରାଧିକ ରେକର୍ଡ ରହିଥିବା ବେଳେ 2019ରେ 233କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି । ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟର କଥା ହେଉଛି ଦେଶର 44% ବା 4000 ସାଂସଦଙ୍କ ବିରୋଧରେ ସନ୍ଦେହଜନକ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ରହିଛି । ଯାହାକି ବିଧାନସଭାରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବର ଗୁଣବତ୍ତାକୁ ନେଇ ଚିନ୍ତା ବଢାଇଛି । କାରଣ ହତ୍ୟା ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଦୁର୍ନୀତି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅପରାଧରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଭାରତର ଭାଗ୍ୟ ଗଠନ ଦାୟିତ୍ବ ଦିଆଯାଇଛି ।
ବିଧାନସଭାରେ ଏଭଳି ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷଙ୍କ ଉପସ୍ଥିତି ଯୋଗୁଁ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଉପରୁ ଲୋକେ ଆସ୍ଥା ହରାଇଛନ୍ତି । ଏଭଳି ସ୍ଥିତିରେ ଦେଶ ବିପଦର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇଛି । କାରଣ ଅପରାଧିକ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ରାଜନୈତିକ ଦୃଶ୍ୟପଟ୍ଟ ମଧ୍ୟରେ କ୍ଷମତା ଜାରି ରଖିଛନ୍ତି । ଏହି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଆଇନ ଆୟୋଗ ଏକ କଠୋର ପଦକ୍ଷେପ ପାଇଁ ସୁପାରିଶ କରିଛନ୍ତି । ତେବେ ଯଦି କୌଣସି ରାଜନେତା ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ଜେଲ ଦଣ୍ଡ ଭୋଗିଥିବେ ତେବେ ସେ ଅଯୋଗ୍ୟ ବିବେଚିତ ହେବେ । ଏହି ସୁପାରିଶକୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରିବା ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ । ଅପରାଧୀଙ୍କୁ ବିଧାନସଭାରେ ପ୍ରବେଶ କରି ଜନତାଙ୍କ ସେବା କରିବାକୁ ବାରଣ କରିବା ଦିଗରେ ଏଭଳି ଏକ ନିରପେକ୍ଷ ତଥା ସ୍ବଚ୍ଛ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସୁନିଶ୍ଚିତ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ଏହା ବାଦ ଅର୍ଥ ରାଜନୀତି, ଭୋଟ୍ କ୍ରୟ ଭଳି ଘଟଣା ଆମର ନିର୍ବାଚନ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି । ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରି ନାହାଁନ୍ତି ହେଲେ ଭୋଟ୍ କିଣିବା ଏକ ନିନ୍ଦନୀୟ ଅପରାଧ ଯାହା ଆମ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ମୂଳଦୁଆକୁ କ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ କରୁଛି । କାରଣ ଅର୍ଥ ଦେଇ କିଣାଯାଇଥିବା ଭୋଟ୍ ଆମ ଦେଶର ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଉଛି । ଫଳରେ ଏଠାରେ ଗୋଟିଏ କଥା ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ଦେଶକୁ କେବଳ ଧନୀ ଶ୍ରେଣୀର ରାଜନେତା ଜନ ପ୍ରତିନିଧି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହେବେ । ଏ ଦିଗରେ ସ୍ବଚ୍ଛତା ରହିବା ନିତାନ୍ତ ଆବଶ୍ୟକ ।
ସ୍ବଚ୍ଛ ନିର୍ବାଚନୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଲାଗି ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ପଦକ୍ଷେପ ହେଉଛି ଲୋକ ପ୍ରତିନିଧୀ ନିୟମରେ ସଂଶୋଧନ । ଚୟନକର୍ତ୍ତାଙ୍କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପାଳନ କରାଯିବା ଲାଗି ଶାସକ ଦଳ ମଧ୍ୟ ପ୍ରତିଶୃତିବଦ୍ଧ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଅନ୍ୟପଟେ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରଚାର ସମୟରେ ରାଜନୈତି ଦଳଗୁଡ଼ିକ ବଡ଼ ବଡ଼ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ଦେଉଥିବା ବେଳେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଭୋଟରଙ୍କ ସହ ବିଶ୍ବାସଘାତକତା କରିବା ନିହାତି ଚିନ୍ତାଜନକ ବିଷୟ । ଜନତା ଜନାର୍ଦ୍ଦନଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନୀ ସମୟରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ପ୍ରତିଶୃତିକୁ ଦଳ କେତେ ପୂରଣ କରିଛି ସେ ଦିଗରେ ମଧ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ଦୃଷ୍ଟି ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ ।
ସମସ୍ତ ରାଜନୈତିକ ଦଳ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ ସେମାନଙ୍କର ନିର୍ବାଚନୀ ଇସ୍ତାହାର ଉଲ୍ଲେଖ କରିବା ଉଚିତ ଯେ ସେମାନେ କ୍ଷମତାକୁ ଆସିବା ପରେ କେତେ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ନିଜର ପ୍ରତିଶୃତି ପୂରଣ କରିବେ । ଯଦି ଦଳଗୁଡିକ ଧାର୍ଯ୍ୟ ସମୟସୀମା ମଧ୍ୟରେ ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି ପୂରଣ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୁଅନ୍ତି, ସେମାନେ କ୍ଷମତା ଛାଡିବାକୁ ବାଧ୍ୟ ହେବା ଉଚିତ । ଏହି ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଏକ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଆଇନଗତ ଢାଞ୍ଚାର ସୃଷ୍ଟି ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ । ଗଣତନ୍ତ୍ର କେବଳ ସେତେବେଳେ ଉନ୍ନତି କରିପାରିବ, ଯେତେବେଳେ ଚୟନକର୍ତ୍ତା ବା ଜନତାଙ୍କ ବିଶ୍ବାସକୁ ବଜାୟ ରଖିପାରିବେ ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରତିନିଧି ।
