ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ, ନେପାଳ ଭାରତ ନିକଟରୁ ଦୂରେଇ ଯାଉଛି । ସମୁଚିତ ଭାବରେ ସମ୍ବିଧାନ ସଂଶୋଧନ ବଳରେ ଅନୁମୋଦିତ ନେପାଳର ଏକ ନୂତନ ମାନଚିତ୍ର ଜାରି କରିଥିବାରୁ ତାଙ୍କୁ କ୍ଷମତାଚ୍ୟୁତ କରିବାକୁ ଭାରତ ଉଦ୍ୟମ କରୁଛି ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କେ.ପି.ଓଲି ଅଭିଯୋଗ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ମାନଚିତ୍ରରେ ଉତ୍ତରାଖଣ୍ଡର ପିଥୋରାଗଡ଼ ଜିଲ୍ଲାରେ ଥିବା ପ୍ରାୟ 400 ବର୍ଗ କିଲୋମିଟର ଭାରତୀୟ ଅଞ୍ଚଳକୁ ନେପାଳର ବୋଲି ଦାବି କରାଯାଇଛି । ନେପାଳର ଶାସନ କ୍ଷମତାରେ ଥିବା କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ଅଫ୍ ନେପାଲର ସ୍ଥାୟୀ କମିଟି ବୈଠକରେ ତାଙ୍କର ବରିଷ୍ଠ ସହଯୋଗୀ ତଥା ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପୁଷ୍ପ କମଲ ଦହଲ ‘ପ୍ରଚଣ୍ଡ’, ମାଧବ କୁମାର ନେପାଲ ଏବଂ ଝାଲ ନାଥ ଖନାଲ ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓଲିଙ୍କୁ ଭର୍ତ୍ସନା କରିଛନ୍ତି । ଭାରତ ବିରୋଧରେ ସେ କରିଥିବା ଅଭିଯୋଗର ବିଶ୍ବସନୀୟ ପ୍ରମାଣ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ସେମାନେ ତାଙ୍କୁ କହିଥିଲେ ଏବଂ ଏଥିରେ ବିଫଳ ହେଲେ ସେ ଉଭୟ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ଦଳର ସହ-ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବା ଉଚିତ ବୋଲି ମତ ଦେଇଥିଲେ ।
ଏହି ଘଟଣାରୁ ହିଁ ନେପାଳ କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟିରେ କ୍ଷମତା ହାସଲ ପାଇଁ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ କନ୍ଦଳ ଏବଂ ଭାରତ ଓ ଅନ୍ୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ସହ ଏହାର ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ବନ୍ଧ ପ୍ରକାଶିତ ହୁଏ । ବରିଷ୍ଠ ସହଯୋଗୀମାନଙ୍କୁ ଅଣଦେଖା କରି ନିଜ ହାତରେ କ୍ଷମତା ପୁଞ୍ଜିଭୂତ କରିବା ହିଁ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ ଓଲିଙ୍କ ସମସ୍ୟାର ମୂଳ କାରଣ । ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବା ସମୟରେ ଓଲି ତାଙ୍କ ସହ ପରାମର୍ଶ କରୁନାହାନ୍ତି ବୋଲି ଦଳର ଅନ୍ୟତମ ସହ-ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଦୋଷାରୋପ କରିଛନ୍ତି । ଦଳର ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର ଦାୟିତ୍ବ ତୁଲାଉଥିବା ମାଧବ ନେପାଲଙ୍କୁ ନ ପଚାରି ଗତ ମାସରେ ଚୀନର କମ୍ୟୁନିଷ୍ଟ ପାର୍ଟି ଅଫ ଚାଇନା ସହ ଅନ୍ତର୍ଦଳୀୟ ବାର୍ତ୍ତାଳାପ ସଂଗଠିତ ହୋଇଥିଲା । ପ୍ରଚଳିତ ପ୍ରଥା ବିରୋଧରେ ଯାଇ ଓଲି ମଧ୍ୟ ଦଳର ଦୁଇଟି ପ୍ରମୁଖ ପଦବିରେ ରହିଛନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ହେଉ କିମ୍ବା ତାଙ୍କ ଅନୁଚରମାନଙ୍କ ଜରିଆରେ ପରୋକ୍ଷ ଭାବରେ, ଅଧିକାଂଶ ପ୍ରଶାସନିକ ଏବଂ ଆର୍ଥିକ କ୍ଷମତା ନିଜ ହାତରେ ଠୁଳ କରିଛନ୍ତି ।
କୋଭିଡ୍-19 ସଂକଟର ମୁକାବିଲା କ୍ଷେତ୍ରରେ ହେଉ କିମ୍ବା ଦୁର୍ନୀତି ହ୍ରାସ କରିବା କିମ୍ବା ବିକାଶମୂଳକ କାର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତି କ୍ଷେତ୍ରରେ ହେଉ, ଶାସନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଓଲି ବିଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହା ଫଳରେ ଉଭୟ ସରକାର ଓ ଦଳ ଲୋକପ୍ରିୟତା ହରାଇଛନ୍ତି ଏବଂ ଭବିଷ୍ୟତରେ ଦଳ ପ୍ରତି ସମର୍ଥନର ଭିତ୍ତି କ୍ଷୟ ହେବା ଆଶଙ୍କା ଉପୁଜିଛି । ନେପାଳର ଏମ୍ସିସି (ମିଲେନିୟମ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କମ୍ପାକ୍ଟ) କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପାଇଁ ଆମେରିକାର 500 ମିଲିଅନ୍ ଡଲାର ସହାୟତା ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିବାରୁ ମଧ୍ୟ ଓଲିଙ୍କୁ ବିରୋଧ କରାଯାଉଛି । ନିଜ ଦଳ ଭିତରେ ଏକଘରିକିଆ ହୋଇପଡ଼ିଥିବା ଓଲି, ବିରୋଧୀ ନେତାମାନଙ୍କ ସହ ସୁସଂପର୍କ ସ୍ଥାପନ, ଚୀନ ନିକଟରୁ ସମର୍ଥନ ହାସଲ ଏବଂ ଭାରତ ବିରୋଧୀ ଜାତୀୟତାବାଦର ଅବତାରଣା କରାଇ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ବିରୋଧାଭାସକୁ ପ୍ରତିହତ ଲାଗି ଉଦ୍ୟମ କରୁଛନ୍ତି । 2015ରେ ନୂଆ ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ସମୟରେ ଏବଂ 2017ରେ ସଂସଦୀୟ ନିର୍ବାଚନ ସମୟରେ ସେ ଏହା କରିଥିଲେ ଏବଂ ଏବେ ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଏହାର ପୁନରାବୃତ୍ତି କରୁଛନ୍ତି । ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ବିରୋଧୀ ନେପାଳୀ କଂଗ୍ରେସର ସଭାପତି ଶେର ବାହାଦୂର ଦେଉବାଙ୍କ ନିରବ ସମର୍ଥନ ରହିଛି । ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରସଙ୍ଗ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ଅଞ୍ଚଳ ଉପରେ ଅଧିକାର ଦାବି କରିବା ପଛରେ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ଯେ, ଭାରତ ବିରୋଧୀ ନେପାଳୀ ଜାତୀୟତାବାଦକୁ ଜାଗ୍ରତ କରାଇ ଜଣେ ଦୃଢ଼ ଜାତୀୟତାବାଦୀ ନେତା ରୂପେ ନିଜକୁ ଉପସ୍ଥାପିତ କରିବା ଏବଂ ଏହା ଫଳରେ ନିଜ ଦଳ ଭିତରେ ଏବଂ ବାହାରେ ଥିବା ସମାଲୋଚକମାନଙ୍କର ମୁହଁ ବନ୍ଦ କରିଦେବା ।
ନିଜର ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ରାଜନୈତିକ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଓଲିଙ୍କ ଦ୍ବାରା ନେପାଳୀ ଜାତୀୟତାବାଦର କୌଶଳପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପଯୋଗକୁ ତିନିଟି ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ସୁହାଇଥିଲା । ପ୍ରଥମ କଥା ହେଉଛି, ବର୍ତ୍ତମାନର ନେପାଳ ଏକ ଯୁବ ବୟସର, ଉଚ୍ଚାକାଂକ୍ଷୀ, ଆତ୍ମବିଶ୍ବାସରେ ଭରା ଏବଂ ନିଜ ପରିଚୟକୁ ନେଇ ବେଶ ସଚେତନ ଦେଶ ବୋଲି ସ୍ବୀକାର କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ । ନେପାଳର ଯୁବ ପିଢ଼ି ଜନସଂଖ୍ୟାର 65%ରୁ ଅଧିକ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ଚିନ୍ତାଧାରା ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ପଦ୍ଧତିରେ ସମୃଦ୍ଧ, ସେମାନେ ଇଣ୍ଟରନେଟ୍ ଓ ପ୍ରବାସନ (କାମ ପାଇଁ) ଜରିଆରେ ସାରା ବିଶ୍ବ ସହ ସୁପରିଚିତ, ଶିକ୍ଷିତ, କୁଶଳୀ ଏବଂ ଆତ୍ମବିଶ୍ବାସୀ, ଭାରତ ସହ ସାଂସ୍କୃତିକ ଓ ଅତୀତର ସାମାଜିକ ସଭ୍ୟତା ଭିତ୍ତିକ ସଂପର୍କ ପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କର ଆବେଗ ନାହିଁ କି ସେମାନେ ଭାରତ ସହ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ଏବଂ ଅନନ୍ୟ ମନେ ହେଉଥିବା -ରୋଟି, ବେଟୀ- ଭଳି ଗତାନୁଗତିକ ସଂପର୍କକୁ ନେଇ ଅଭିଭୂତ ନୁହନ୍ତି । ସେମାନେ କେବଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ ଏବଂ ବିକାଶ ସାଧନ ସହିତ ସୁଖଦ ଜୀବନ ଧାରଣରେ ସହାୟକ ରୂପରେ ହିଁ ଭାରତକୁ ଦେଖନ୍ତି । ସେ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଭାରତ ଏବେ ବିଫଳ ହେବା ଭଳି ଅନୁଭୂତ ହେଉଛି ।
ଦ୍ବିତୀୟ କାରଣଟି ଏହିପରି । ଗତ ଅନେକ ବର୍ଷ ଧରି ଭାରତ ନେପାଳରେ ଏମିତି କୌଣସି ଆଖିଦୃଶିଆ ବୃହତ୍ ବିକାଶମୂଳକ ପ୍ରକଳ୍ପ ହାତକୁ ନେଇନାହିଁ ଯାହା କି ନେପାଳର ଯୁବ ଗୋଷ୍ଠୀକୁ ଆକର୍ଷିତ କରିବ । ଆଳସ୍ୟ, ଉଦାସୀନତା, ଔଦ୍ଧତ୍ୟ ଏବଂ ବଳ ପ୍ରୟୋଗ ଭିତ୍ତିକ କୂଟନୀତି ଜରିଆରେ ନେପାଳର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବ୍ୟାପାର ପରିଚାଳନାରେ ହସ୍ତକ୍ଷେପ କରୁଥିବା ଏକ ଦେଶ ଦୃଷ୍ଟିରେ ସେମାନେ ଭାରତକୁ ଦେଖନ୍ତି । 2015 ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ନେପାଳର ସମ୍ବିଧାନ ପ୍ରଣୟନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଭାରତର ରୁକ୍ଷ ହସ୍ତକ୍ଷେପ, ତତ୍ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ପାଞ୍ଚ ମାସ ଧରି ଅର୍ଥନୈତିକ ଅବରୋଧ ଯୋଗୁଁ ନେପାଳର ସ୍ବାଭାବିକ ଜୀବନ ଅସ୍ତବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଯିବା ଭଳି ନିକଟ ଅତୀତର ଘଟଣାବଳୀକୁ ହିଁ ଭାରତୀୟ ଆଭିମୁଖ୍ୟର ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ରୂପେ ଉପସ୍ଥାପନ କରାଯାଏ । କୂଟନୈତିକ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତର ଏହି ଗୁରୁତର ତ୍ରୁଟି ନେପାଳର ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଭାରତରୁ ଦୂରେଇ ଦେଇଛି ।