ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଗତ ଦୁଇ ଦଶନ୍ଧି ପୂର୍ବରୁ ବାଧାବିଘ୍ନରେ ଭରପୁର ରହିଥିଲା ଭାରତ ଓ ଆମେରିକାର ସମ୍ପର୍କ । ହେଲେ କିଛି ବର୍ଷ ହେବ ଏହି ସମ୍ପର୍କ ମଜବୁତ ସ୍ଥିତିରେ ରହିଛି । ଆମେରିକାରେ କ୍ଷମତାର ପରିବର୍ତ୍ତନ ପରେ ପ୍ରଥମ ଥର ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜୋ ବାଇଡେନଙ୍କୁ ଭେଟିଛନ୍ତି ବିଶ୍ବର ଲୋକପ୍ରିୟ ନେତା ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି । ହ୍ବାଇଟ ହାଉସରେ ହୋଇଛି ମୋଦି ଓ ବାଇଡେନଙ୍କ ଭେଟଘାଟ । ଏହି ବୈଠକରେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବାଇଡେନଙ୍କୁ ସ୍ବାଗତ ପାଇଁ ଧନ୍ୟବାଦ ଜଣାଇଛନ୍ତି । ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଆମେରିକାର ବିକାଶରେ ଭାରତର ପ୍ରତିଭା ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛି। ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକାରେ ବିଶ୍ବସର ଆତ୍ମା ସମାନ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି ମୋଦି ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ଏବଂ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜୋ ବିଡେନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ବିପାକ୍ଷିକ ଆଲୋଚନା ହୋଇଛି। ଉଭୟଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ଆଲୋଚନା ପ୍ରାୟ 57 ମିନିଟ୍ ଧରି ଚାଲିଥିଲା । ଏହି ସମୟରେ ପିଏମ ମୋଦି କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭାରତ-ଆମେରିକା ସମ୍ପର୍କ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ବ ପାଇଁ ଲାଭଦାୟକ ହେବ ।
ଆମେରିକାର ପୂର୍ବତନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ଓ ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କ ଯୋଡି ଦୁଇ ଦେଶର ସମ୍ପର୍କକୁ ବେଶ ସୁଦୃଢ କରିପାରିଥିଲା । ତେବେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଆମେରିକାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜୋ ବାଇଡେନ ଏହି ସମ୍ପର୍କକୁ ଆଗକୁ ନେବାକୁ ପୁଣି ଆଉ ଏକ ପାଦ ଆଗେଇଛନ୍ତି ।
ଜୋ ବାଡେନ ଆମେରିକାର ନୂଆ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବା ପରେ ଏହା ନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଥିଲା ଯେ ଭାରତ ଓ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ବନ୍ଧୁତା ଥମିବ ନାହିଁ । ଦୁଇ ଦେଶର ସମ୍ପର୍କ ଏଭଳି ଉଚ୍ଚତାକୁ ପହଞ୍ଚିସାରିଛି ଯେ ଯେଉଁଠୁ ପଛକୁ ଓହରିବା ଏକ ପ୍ରକାର ଅସମ୍ଭବ । ଏଭଳିସ୍ଥିତିରେ ଭାରତ ଓ ଆମେରିକାର ସମ୍ପର୍କରେ ବାଇଡେନ ଏକ ନୂଆ ଅଧ୍ୟାୟ ଲେଖିଛନ୍ତି ।
ବାଇଡେନଙ୍କ ଟ୍ରାକ ରେକର୍ଡ ଉପରେ ଯଦି ନଜର ପକାଇବା, ତାହେଲେ ଭାରତକୁ ନେଇ ତାଙ୍କର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ବେଶ ସକାରାତ୍ମକ ରହିଛି । ଏପରି କୁହାଯାଇପାରେ ଯେ ଭାରତ ସହ ବାଇଡେନଙ୍କ ବନ୍ଧୁତା ଅନେକ ପୁରୁଣା । ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବିଡେନ ସିନେଟରେ ଥିବା ଦିନଠାରୁ ଏବଂ ପରେ ଉପ-ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ସହଭାଗୀତାର ଦୃଢ ସମର୍ଥକ ରହିଆସିଛି ।
ଦୁଇ ପରିପକ୍ବ ଏବଂ ବୃହତ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ରାଷ୍ଟ୍ର ଭାବରେ, ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ପ୍ରାକୃତିକ ଅଂଶୀଦାର ଅଟନ୍ତି । ଭାରତ ଓ ଆମେରିକା ଦ୍ବିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କ ଏକ ଦୃଢ ମୂଳଦୁଆ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ରଣନୈତିକ, ରାଜନୈତିକ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା, ସୁରକ୍ଷା, ଅର୍ଥନୈତିକ, ବାଣିଜ୍ୟିକ, ଶକ୍ତି, ଶିକ୍ଷା ଓ ସ୍ବାସ୍ଥ୍ୟସେବା ଇତ୍ୟାଦି ପ୍ରତ୍ୟେକ ସମ୍ଭାବ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ପରସ୍ପର ସହଯୋଗ ସାମିଲ ରହିଛି ।
ଉଭୟ ରିପବ୍ଲିକାନ ଏବଂ ଡେମୋକ୍ରାଟଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଭାରତ-ଆମେରିକା ସହଭାଗୀତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିବାବେଳେ ବାଇଡେନ ଜଣେ ସିନେଟର, ଉପ-ରାଷ୍ଟ୍ରପତି, ପରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ଭାରତ ଓ ଆମେରିକା ସହଭାଗୀତାର ଦୃଢ ସମର୍ଥକ ରହିଆସିଛନ୍ତି । ଅଗଷ୍ଟ 2001ରେ ଜଣେ ସିନେଟର ଭାବରେ ବିଡେନ ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର କମିଟିର ସଭାପତି ଥିବା ସମୟରେ ତତ୍କାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜର୍ଜ ଡବ୍ଲୁ ବୁଶଙ୍କୁ ଏକ ଚିଠି ଲେଖି ନୂତନ ପ୍ରଶାସନକୁ ଭାରତ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆମେରିକାର ପ୍ରତିବନ୍ଧକକୁ ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିବାକୁ ଦାବି କରିଥିଲେ ।
ସିନେଟର ବୈଦେଶିକ ସମ୍ପର୍କ କମିଟିର ସଭାପତି ଭାବରେ ବିଡେନ 2008ରେ ବିଡେନ ଆମେରିକା ଓ ଭାରତ ନାଗରିକ ଆଣବିକ ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ଆମେରିକାର ସିନେଟର ଅନୁମୋଦନ ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଏହାସହ ଆତଙ୍କବାଦ ମୁକାବିଲା ପାଇଁ ଅନେକ ଆଇନର ବ୍ଲୁପ୍ରିଣ୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥିଲେ ବିଡେନ ।
ଯେତେବେଳେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବୁଶ ଏବଂ ପରେ ଭାରତୀୟ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମନମୋହନ ସିଂଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଏକ ସାଧାରଣ ନାଗରିକ ପରମାଣୁ ଚୁକ୍ତି କରିବା ପାଇଁ ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ଆଲୋଚନା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ସିନେଟର ବିଡେନ ସିନେଟରେ ଭାରତର ଏକ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ସହଯୋଗୀ ଥିଲେ। ଆମେରିକା କଂଗ୍ରେସ ଭାରତ ସହିତ ଆଣବିକ ଚୁକ୍ତି ଅନୁମୋଦନ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ସେ 2008ରେ ତତ୍କାଳୀନ ସିନେଟର ଚକ୍ ହେଗେଲ ଏବଂ ଜନ୍ କେରିଙ୍କ ସହ ଭାରତ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ । ବିଡେନ ଏହି ଚୁକ୍ତିର ଏକ ନିରନ୍ତର ପ୍ରୋତ୍ସାହକ ଥିଲେ ଏବଂ ଏହାର ସଫଳତା ବେଶ ଗୁରୁତ୍ବ ଦେଇଥିଲେ ।
ବିଶ୍ବ ମଞ୍ଚରେ ଅଧିକ ସକ୍ରିୟ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ବାଇଡେନ ଭାରତର ଆକାଂକ୍ଷାକୁ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ । ଏହା ଭାରତ ସମେତ ଏସିଆର ସମସ୍ତ ପ୍ରମୁଖ ଦେଶଗୁଡିକୁ ବିଶ୍ବ ସ୍ତରରେ ଆଗକୁ ବଢିବାକୁ ସହାୟକ ହୋଇଛି । 2016 ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ବାରାକ ଓବାମା ଏବଂ ଉପ-ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜୋ ବାଇଡେନଙ୍କ ନେତୃତ୍ବରେ ଆମେରିକା ପ୍ରଶାସନ ସହିତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦିଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଏକ ଉତ୍ତମ ସମ୍ପର୍କ ଥିଲା।
2013 ଜୁଲାଇ 22ରେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ବିଡେନ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଜିଲଙ୍କ ସହ ଚାରି ଦିନିଆ ଗସ୍ତରେ ଭାରତ ଆସିଥିଲେ। ସେ ତତ୍କାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପ୍ରଣବ ମୁଖାର୍ଜୀ, ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହମିଦ ଅନସାରୀଙ୍କୁ ଭେଟି ଦିଲ୍ଲୀର ଗାନ୍ଧୀ ସ୍ମୃତି ସଂଗ୍ରହାଳୟ ପରିଦର୍ଶନ କରିଥିଲେ। ସେ ଏକ ଗୋଲ ଟେବୁଲରେ ବିଜନେସ ଲିଡରଙ୍କୁ ଭେଟିବା ପାଇଁ ମୁମ୍ବାଇ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ବମ୍ବେ ଷ୍ଟକ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜରେ ଏକ ଭାଷଣ ମଧ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ । ଏହାପରେ ସେପ୍ଟେମ୍ବର 2014 ରେ ଯେତେବେଳେ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି ଆମେରିକା ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ, ବିଡେନ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନର ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ।
୨୦୨୦ରେ ବାଇଡେନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହେବା ପରେ ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ କାରବାର ବାର୍ଷିକ 150 ବିଲିୟନ ଡଲାରରୁ ଅଧିକ ରହିଥିଲା । ହେଲେ ଯେତେବେଳେ ବାଇଡେନ 2013 ରେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବରେ ଭାରତ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ଦ୍ବିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟକୁ 500 ବିଲିୟନ ଡଲାରକୁ ନେବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଥିଲେ। ଏବେ ବାଇଡେନଙ୍କ ସହ ମୋଦିଙ୍କ ସାକ୍ଷାତକାର ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଜୋ ବିଡେନ ଭାରତ ସହ ଘନିଷ୍ଠ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି ।