ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ:ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିକୁ ନେଇ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ଟଣାଓଟରା ଲାଗି ରହିଛି । ଏହାରି ଭିତରେ କିଶନଗଙ୍ଗା ଓ ରାଟେଲ ଜଳବିଦ୍ୟୁତ ପ୍ରକଳ୍ପ ବିବାଦକୁ ନେଇ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ଭିଏନା ସ୍ଥିତ ସ୍ଥାୟୀ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ନ୍ୟାୟାଳୟରେ ତଟସ୍ଥ ବିଶେଷଜ୍ଞ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ବୈଠକ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଯାଇଛି । ଉଭୟ ଭାରତ ଓ ପାକିସ୍ତାନର ପ୍ରତିନିଧି ମଣ୍ଡଳୀ ଏଥିରେ ଯୋଗ ଦେଇ ଦେଇ କିଶନଗଙ୍ଗା ଓ ରାଟେଲ ପ୍ରକଳ୍ପ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନା କରିଛନ୍ତି । ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦ରୁ ୨୧ ଯାଏଁ ଏହି ଦୁଇ ଦିନିଆ ବୈଠକ ବସିଥିଲା । ଏନେଇ ଭାରତର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ଏକ ପ୍ରେସ୍ ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଜରିଆରେ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଛି ।
ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ବିବାଦ ସମ୍ପର୍କିତ ଏଠାରେ ଉଲ୍ଲେଖଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀର ଦେଇ ପ୍ରବାହିତ ଚେନାବ ନଦୀରେ କିଶନଗଙ୍ଗା ଓ ରାଟେଲ ଜଳବିଦ୍ୟୁତ ପ୍ରକଳ୍ପର ନିର୍ମାଣ ନେଇ ପାକିସ୍ତାନ ଆପତ୍ତି ଉଠାଇବା ପରେ ଭାରତର ଅନୁରୋଧ କ୍ରମେ ନିରପେକ୍ଷ ତଟସ୍ଥ ବିଶେଷଜ୍ଞ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଆଲୋଚନା ପାଇଁ ଭିଏନାରେ ବସିଥିବା ତଟସ୍ଥ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ବୈଠକରେ ଭାରତ ପଟୁ ଜଳସମ୍ପଦ ବିଭାଗ ସଚିବଙ୍କ ନେତୃତ୍ବାଧୀନ ଏକ ପ୍ରତିନିଧି ମଣ୍ଡଳୀ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ । ବରିଷ୍ଠ ଆଇନଜୀବୀ ହରିଶ ସାଲଭେ ଭାରତର ମୁଖ୍ୟ ଓକିଲ ଭାବେ ଏଥିରେ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ବ କରିଥିଲେ । ତେବେ ଏହି ଦୁଇ ଦିନିଆ ବୈଠକରେ ଭାରତ ତଟସ୍ଥ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରେ ଜଳ ବିବାଦର ସମାଧାନ ଉପରେ ଜୋର ଦେଇଥିବା ସୂଚନା ମିଳିଛି ।
ଏହାମଧ୍ୟ ପଢନ୍ତୁ: Canada-India Row: ଟ୍ରୁଡୋ କହିଲେ କାନାଡା ଆଇନର ଶାସନ ଉପରେ ଆଧାରିତ, ଭାରତ ସରକାର ଆମକୁ ସହଯୋଗ କରନ୍ତୁ
ଏନେଇ ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ କୁହାଯାଇଛି, ତଟସ୍ଥ ବିଶେଷଜ୍ଞ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ବୈଠକ ଜାରି ରହିଛି ଏବଂ କିଛି ସମୟ ଯାଏ ଜାରି ରହିବା ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି । ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତିର ପ୍ରାବଧାନ ଅନୁସାରେ ଜଳ ବିବାଦର ସମାଧାନ ପାଇଁ ବର୍ତ୍ତମାନ ସ୍ଥିତିରେ ନିରପେକ୍ଷ ତଟସ୍ଥ ବିଶେଷଜ୍ଞ ଆଲୋଚନା ହିଁ ଏକମାତ୍ର ବୈଧ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅଟେ ।
ଏଥିସହ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ଜଳବିଦ୍ୟୁତ ପ୍ରକଳ୍ପ ବିବାଦର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଗଠିତ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ନ୍ୟାୟାଳୟର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସହଯୋଗ ନକରିବାର କାରଣ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି । ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର କହିବା ଅନୁସାରେ, ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ବୁଝାମଣାର ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ ପୂର୍ବକ ମଧ୍ୟସ୍ଥତା ନ୍ୟାୟାଳୟ ଗଠନ ହୋଇଛି । ଯାହାକି ଅବୈଧ ଅଟେ । ଏହି କାରଣରୁ ଭାରତ କିଶନଗଙ୍ଗା ଓ ରାଟେଲ ପ୍ରକଳ୍ପ ସହ ଜଡିତ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଏହି ନ୍ୟାୟାଳୟର ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି ।
ସିନ୍ଧୁ ଜଳ ଚୁକ୍ତି କ'ଣ: କହିରଖଛୁ କି, ୧୯୬୦ରେ ପାକିସ୍ତାନ ଓ ଭାରତ ମଧ୍ୟରେ ଇଣ୍ଡସ(ସିନ୍ଧୁ) ଜଳ ଚୁକ୍ତି ସ୍ବାକ୍ଷରିତ ହୋଇଥିଲା । ଏହି ବୁଝାମଣା ଅନୁସାରେ, ପୂର୍ବ ପଟେ ଥିବା ସତେଲଜ, ବିଏସ ଓ ରବି ନଦୀ ସମୂହରେ ପ୍ରବାହିତ ବାର୍ଷିକ ୩.୩ କୋଟି ଏକର ଫୁଟ ପାଣି ଉପରେ ଭାରତର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରହିଥିବା ବେଳେ ପଶ୍ଚିମ ପଟର ସିନ୍ଧୁ, ଝେଲମ ଓ ଚେନାବ ନଦୀରେ ପ୍ରବାହିତ ୮ କୋଟି ଏକର ଫୁଟ ପାଣି ପାକିସ୍ତାନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ରହିଛି ।
