ହାଇଦ୍ରାବାଦ: ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ ଭାରତର ସଂଗ୍ରାମର ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରମୁଖ ବ୍ୟକ୍ତି ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁ ଜଣେ ରାଜନୈତିକ କାର୍ଯ୍ୟକର୍ତ୍ତା ତଥା କବି ଥିଲେ। କବି ଭାବରେ ତାଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ‘ଭାରତର ବୁଲବୁଲ୍’ ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଇଛି । ଆଜି ସେହି ଭାରତର ବୁଲବୁଲଙ୍କ ପୂଣ୍ୟତିଥି । ଫେବୃଆରୀ 13, 1879ରେ ହାଇଦ୍ରାବାଦର ଏକ ବଙ୍ଗଳା ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁ ଭାରତକୁ ଉପନିବେଶିକ ଶାସନରୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ଆନ୍ଦୋଳନ ଆଡକୁ ଆକର୍ଷିତ ହୋଇଥିଲେ। ଏହା ସହିତ ସେ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଅନୁଗାମୀ ହେଲେ ଏବଂ ସ୍ବରାଜ ଧାରଣାରେ ପ୍ରେରିତ ହେଲେ ।
1925 ମସିହାରେ ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁଙ୍କୁ ଭାରତୀୟ ଜାତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ସଭାପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା। ନାଇଡୁ ଆଠ ଭାଇଭଉଣୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ମାତା ବରଦା ସୁନ୍ଦରୀ ଦେବୀ ଚଟ୍ଟୋପାଧ୍ୟାୟ ଜଣେ କବି ଥିଲେ, ଯିଏ କି ବଙ୍ଗାଳିରେ ପଦ ରଚନା କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କର ଜଣେ ଭାଇ ହରିନ୍ଦ୍ରନାଥ ଜଣେ କବି, ନାଟ୍ୟକାର ଏବଂ ଅଭିନେତା ଥିଲେ। 1947 ମସିହାରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନରୁ ଭାରତର ସ୍ବାଧୀନତା ପରେ ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁଙ୍କୁ ୟୁନାଇଟେଡ୍ ପ୍ରଦେଶର ରାଜ୍ୟପାଳ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ଆଜି ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ।
1905 ମସିହାରେ ବଙ୍ଗଳା ବିଭାଜନ ପରେ ନାଇଡୁ ଭାରତୀୟ ସ୍ବାଧୀନତା ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ଗୋପାଳ କୃଷ୍ଣ ଗୋଖଲେ, ରବିନ୍ଦ୍ରନାଥ ଟାଗୋର ଏବଂ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପରି ଅନ୍ୟ ନେତାଙ୍କୁ ଭେଟିଥିଲେ। 1929 ମସିହାରେ ସେ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ପୂର୍ବ ଆଫ୍ରିକୀୟ ଭାରତୀୟ କଂଗ୍ରେସର ସଭାପତିତ୍ବ କରିଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତରେ ମହାମାରୀ ସମୟରେ ବ୍ରିଟିଶ ସରକାର ତାଙ୍କୁ କାଇସର-ଆଏ-ହିନ୍ଦ ପଦକ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ। ଲକ୍ଷ୍ନୌର ସରକାରୀ ବାସଗୃହରେ ହୃଦଘାତରେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା । ସେ 2 ମାର୍ଚ୍ଚ 1949ରେ ପ୍ରାଣ ହରାଇଥିଲେ । ସେ ଜାତିର ପିତା ଗାନ୍ଧୀଜୀଙ୍କର ଜଣେ ବରିଷ୍ଠ ଓକିଲ ଥିଲେ ଏବଂ ଭାରତକୁ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନରେ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଆଦର୍ଶରେ ସମର୍ଥନ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ମିକି ମାଉସ୍ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ନାମିତ କରାଯାଇଥିଲା।
ତାଙ୍କ ପୂଣ୍ୟତିଥିରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳୀ ଜଣାଇଛନ୍ତି ଲୋକସଭା ବାଚସ୍ପତି ଓମ୍ ବିର୍ଲା । ଟ୍ବିଟ କରି ସେ କହିଛନ୍ତି, ‘ସ୍ବାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମର ପ୍ରମୁଖ ନାୟିକା ଭାରତର କୋକିଳା ସରୋଜିନୀ ନାଇଡୁଙ୍କ ପୂଣ୍ୟତିଥି ଅବସରରେ ଶ୍ରଦ୍ଧାଞ୍ଜଳୀ । ତାଙ୍କ ଜୀବନ ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣର ଏକ ଉଦାହରଣ । ସରୋଜିନୀ ଶକ୍ତି, ସାହସ ଏବଂ ଶକ୍ତିର ଏକ ଉଦାହରଣ । ଆମ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ବିଶେଷକରି ମହିଳା ଏବଂ ଯୁବକଙ୍କୁ ସର୍ବଦା ସତ୍ୟ-ସେବା-କଲ୍ୟାଣ ପଥରେ ଆଗକୁ ବଢାଇବାକୁ ପ୍ରେରଣା ଦେଇଥାଏ ତାଙ୍କ ଜୀବନି ।
ବ୍ୟୁରୋ ରିପୋର୍ଟ, ଇଟିଭି ଭାରତ