କିସ୍ତୱାଡ: ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ମନଲୋଭା ସ୍ଥାନ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଜମ୍ମୁକାଶ୍ମୀର । ଏହାକୁ ହେଭେନ ଅନ ଆର୍ଥ, ଜନ୍ନତ ବା ଭୂସ୍ବର୍ଗ ବି କୁହାଯାଇଥାଏ । କାଶ୍ମୀରର ପାଣି ପବନରେ ଏକ ନିଆରା ଅନ୍ଦାଜ ରହିଛି । ଆଉ ପୃଥିବୀ ପୃଷ୍ଠରେ ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଏହି ସ୍ଥାନ ଭଗବାନଙ୍କ ଏକ ଉପହାର କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବନାହିଁ ।
ଜମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରରେ ଅନେକଗୁଡିଏ ହ୍ରଦ, ନଦୀ, ଝରଣା, ଶାଖା ନଦୀ ଏବଂ ଗ୍ଲେସିୟର ରହିଛି । ଏମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ସତେଜ ଏବଂ ସ୍ବଚ୍ଛ ଗରମ ପାଣିର ଝରଣା ଅନ୍ୟତମ । କାଶ୍ମୀରର ମୂଳଭାଷାରେ ଏହାକୁ ତତ୍ତାପାଣି କୁହାଯାଏ । ଆଉ ଶିକ୍ଷିତ ଲୋକମାନେ ଏହାକୁ ହାଇଡ୍ରୋଥର୍ମାଲ ଏବଂ ଜିଓଥର୍ମାଲ ସ୍ପ୍ରିଙ୍ଗ୍ସ ଭାବେ ଜାଣନ୍ତି । କୁହାଯାଏ ଯେ, ଜମ୍ମୁକାଶ୍ମୀର ଓ ଲଦାଖରେ ପାଖାପାଖି 20ଟି ଗରମ ପାଣି ବହୁଥିବା ଝରଣା ରହିଛି । ଏହି ଝରଣା ଅଚାନକ ପୃଥିବୀପୃଷ୍ଠରେ ନଜର ଆସିଥାଏ । ଏହି ଝରଣା ଗୁଡିକରୁ ଅଧିକାଂଶ ଝରଣା ପାଣିରେ ମ୍ୟାଗ୍ନେସିୟମ, ପୋଟାସିୟମ, ସୋଡିୟମ ଏବଂ ସଲଫର ରସାୟନ ମିଶିଥାଏ । ଯାହା ଔଷଧୀୟ ଗୁଣ ସମ୍ମନ୍ନ ।
ସବୁଠାରୁ ଲୋକପ୍ରିୟ ଗରମ ପାଣି ଝରଣା ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ଲଦାଖରେ ଏବଂ 2ଟି ଲେଖାଏଁ କିସ୍ତୱାଡ ଏବଂ ରାଜୌରୀ ଜିଲ୍ଲାରେ ରହିଛି । ଲୋକମାନେ ବେଶ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଏବଂ ପବିତ୍ରତା ସହ ଏହି ଝରଣାରେ ବୁଡ ପକାଇବାକୁ ଏଠାକୁ ଆସିଥାନ୍ତି । ବିଶ୍ବାସ ରହିଛି ଯେ, ଏହି ପାଣିରେ ଅଲୌକିକ ଶକ୍ତି ରହିଛି । ଏହା ବି ମାନ୍ୟତା ରହିଛି ଯେ ଏହି ଝରଣା ପାଣି ଚର୍ମଜନିତ ରୋଗ ଏବଂ ଆଣ୍ଠୁଗଣ୍ଠି ଜନିତ ଯନ୍ତ୍ରଣା ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରକାର ମହୌଷଧୀ ସଦୃଶ ।