ଚୀନ ଅଭିଧାନରେ ନିଜ ଭାବମୂର୍ତ୍ତି ରକ୍ଷା କରିବା କ’ଣ ଯୁଦ୍ଧର ଅର୍ଥ ? ସାତ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଯେତେବେଳେ ସି ଜିନ୍ ପିଙ୍ଗ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭାବେ ନିର୍ବାଚିତ ହେଲେ ସେତେବେଳେ ଆଣିଥିବା ‘ନୂଆ ପଞ୍ଚଶୀଳ’ ପ୍ରସ୍ତାବ କ’ଣ ସୀମା ଅଧିଗ୍ରହଣକୁ ସୂଚାଉଥିଲା ? ଏହି ନୀତି କ’ଣ ଚୀନ୍ର ଶକ୍ତି ବଢ଼ାଉଛି ? ଏହି ପ୍ରଶ୍ନସବୁ ଏବେ ଚିନ୍ତକମାନଙ୍କୁ ଆନ୍ଦୋଳିତ କରୁଛି । ଦୁଇ ଦେଶ ଭିତରେ ଥିବା କୌଣସି ବିବାଦ ବା ବୀବାଦୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ପରସ୍ପର ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ସମାଧାନ କରିବାର ଧାରା ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ବେଶ୍ ଉପାଦେୟ ହୋଇଥାଏ । ସେଥିଲାଗି ଦୁଇ ଦେଶର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ଅନେକ ସମୟରେ ଏକାଠି ହୋଇ ବିବାଦକୁ ସମାଧାନ କରିବା ଲାଗି ଯତ୍ନବାନ ହୋଇଥାଆନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଲଦାଖ ସୀମାରେ ଯେଉଁ ପ୍ରକାରେ ନିକଟ ଅତୀତରେ ରକ୍ତପାତ ହୋଇଛି ତାହା ତାହା ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଆସ୍ଥା ଓ ବିଶ୍ଵାସକୁ ଆଘାତ ଦେଇଛି । ଛଅ ସପ୍ତାହ ତଳେ ଚୀନ ସେନା ସୀମା ଲଙ୍ଘନ କରିବାରୁ ଭାରତ ଓ ଚୀନ ସେନା ମୁହାଁମୁହିଁ ହୋଇଥିଲେ । ଧିରେ ଧିରେ ତାହା ସାଧାରଣ ହୋଇ ଆସିବା ବେଳକୁ ଚୀନ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ଆକ୍ରମଣରେ ଭାରତୀୟ ସେନାର ୨୦ ଜଣ ଯବାନ ଶହୀଦ ହେଲେ। ଏଠି ସୂଚନା ଦିଆଯାଇପାରେ ଯେ, ଭାରତ-ଚୀନ ଭିତରେ ସୀମା ବିବାଦ କିଛି ନୂଆ କଥା ନୁହେଁ। ଦୀର୍ଘ ସାଢ଼େ ଚାରି ଦଶନ୍ଧି ହେଲା ଭାରତ-ଚୀନ ଭିତରେ ସୀମା ବିବାଦ ରହିଛି । କିନ୍ତୁ ଏବେ ଏହିପରି ଉତ୍ତେଜିତ ହେବାର କାରଣ ହେଉଛି ଚୀନର ଅହଙ୍କାର ତଥା ବଡ଼ିମା ପ୍ରଦର୍ଶନର ନିଶା ।
ଚୀନ ଭାବୁଛି, ଏହି ଅଞ୍ଚଳକୁ ପଞ୍ଝା ଭିତରକୁ ଆଣିବାକୁ ହେଲେ ଏହାର ପାଞ୍ଚ ଆଙ୍ଗୁଠି ସ୍ଵରୂପ ତିବ୍ଦତ, ଲଦାଖ, ଭୁଟାନ, ସିକ୍କିମ୍ ଏବଂ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶକୁ ଅକ୍ତିଆର କରିବାକୁ ହେବ। ଏଣୁ ତିବ୍ଦତ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିବା ପରେ ନିଜ ପଞ୍ଝାକୁ ଶକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିଆସୁଛି। ୨୦୧୭ ମସିହାରେ ଯେତେବେଳେ ଭୁଟାନଠାରୁ ଭାରତକୁ ଦୂରେଇବା ପାଇଁ ଚୀନ ରଚିଥିବା ରଣନୀତି ବିଫଳ ହେଲା, ସେତେବେଳେ ଚୀନ ଡୋକଲାମ୍ରେ ବିବାଦ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲା । ଦଶ ସପ୍ତାହର ଉତ୍ତେଜନା ପରେ ଚୀନ୍ ସେଠାରୁ ସେନା ପ୍ରତ୍ୟାହାର କରିଥିଲା। ୧୯୯୩ ମସିହାରେ ଦୁଇଦେଶ ଭିତରେ ସୀମା ବିବାଦକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ଲାଗି ଡ୍ରାଗନ୍ ରଣନୀତିର ଅଂଶ ବିଶେଷ ସ୍ଵରୂପ ଏକ ଚୁକ୍ତି ସ୍ଵାକ୍ଷର ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଚୁକ୍ତି ଅନୁସାରେ ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୀମା ବିବାଦ ସମ୍ପର୍କରେ କୌଣସି ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ବନ୍ଦୋବସ୍ତ ହୋଇ ନାହିଁ ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୁଇ ଦେଶ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ସୀମାକୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ଲାଗି ଉଭୟ ଦେଶ ବୁଝାମଣା କରିଥିଲେ। ଡ୍ରାଗନ ଦେଶ କିନ୍ତୁ ଏହାକୁ ଉଲ୍ଲଙ୍ଘନ କରି ପଙ୍ଗ୍ଗଙ୍ଗ୍ ହ୍ରଦଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ଡେମୋଚୋକ୍, ଗଲୱାନ୍ ଉପତ୍ୟକା ଏବଂ ଦୌଲତାବେଗ୍ ଓଲ୍ଡି ଅଞ୍ଚଳକୁ ଅଧିଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ଏହା ସତ ଯେ, ମୋଦି ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଦଲାଖକୁ ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଭାବେ ଗଠନ କରିବା ଏବଂ ସୀମାରେ ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶକୁ ଚୀନ୍ ହଜମ କରିପାରୁ ନାହିଁ। ସେଥିଲାଗି ବିବାଦ ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ଚୀନର ଏହି ରଣନୀତିକୁ ଦେଖି ଭାରତର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ କଡ଼ା ଜବାବ ଦିଆଯାଇଛି। ‘ଆମକୁ ଉସ୍କାଇଲେ ଉଚିତ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ଭାରତ ପଛାଇବ ନାହିଁ ବୋଲି ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ମୋଦି କହିବାପରେ ଚୀନ୍ କେଉଁ ପ୍ରକାର କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରୁଛି ତାହାକୁ ଅପେକ୍ଷା।