नवी दिल्ली :डोक्याच्या दुखापतीला हलके घेऊ नका, डोक्याला दुखापत झाल्यास गंभीर परिणाम होऊ शकतात. अपघातामुळे किंवा कोणत्याही कारणाने डोक्याला किंवा मेंदूला झालेली दुखापत कधी कधी खूप गंभीर परिणाम देऊ शकते, त्यामुळे दुखापत गंभीर असो वा सामान्य, त्याकडे कधीही दुर्लक्ष करू नये. डोके किंवा मेंदूला झालेल्या दुखापतीमुळे होणारे गंभीर धोके, पीडित व्यक्तीच्या जीवनावर होणारे परिणाम याविषयी लोकांमध्ये जागरुकता निर्माण करण्याच्या उद्देशाने दरवर्षी 20 मार्च रोजी जागतिक डोके दुखापत दिन जगभरात साजरा केला जातो.
डोके दुखापत का धोकादायक आहे :जगभरातील डॉक्टर म्हणतात की खेळ किंवा इतर शारीरिक हालचालींमुळे, कोणत्याही प्रकारच्या रस्त्यावरील किंवा इतर अपघातात डोक्याला दुखापत झाल्यास पीडित व्यक्तीसाठी प्राणघातक ठरू शकते. अनेकवेळा यामुळे त्याला आयुष्यभर केवळ अपंगत्वाचा सामना करावा लागतो असे नाही तर मृत्यूही होऊ शकतो. वास्तविक डोक्याला किंवा मेंदूला कोणत्याही प्रकारच्या दुखापतीला डोके दुखापत म्हणतात. डोक्याच्या दुखापतींमध्ये किरकोळ ओरखडे ते क्रॅनियल फ्रॅक्चर, मेंदूच्या काही भागाला इजा होणे किंवा दुखापतीमुळे रक्तस्त्राव किंवा डोक्याच्या आत सूज येण्यापर्यंत असू शकते. विशेष म्हणजे या प्रकारच्या दुखापतीमुळे अनेक वेळा पीडित व्यक्तीच्या मेंदूच्या मज्जातंतू आणि ऊतींना इजा पोहोचू शकते, ज्यामुळे त्याच्या मेंदूला गंभीर दुखापत होऊ शकते. त्याचवेळी अशा परिस्थितीत, त्याचे डोळे आणि पाहण्यास मदत करणाऱ्या नसांवर देखील परिणाम होऊ शकतो. ज्याचा परिणाम काहीवेळा पीडित व्यक्तीची दृष्टी कायमची किंवा तात्पुरती गमावणे, इतर कोणत्याही प्रकारे अपंगत्व, मानसिक संतुलन बिघडणे, शरीराच्या कोणत्याही भागाचे तुकडे होणे किंवा काम करण्याची क्षमता गमावणे, कधीकधी त्याची उभे राहण्याची, बोलण्याची आणि विचार करण्याची क्षमता कमी होणे. प्रभावित होऊ शकतो आणि त्याची स्मरणशक्तीही कमकुवत होऊ शकते किंवा निघून जाऊ शकते. याशिवाय काही वेळा डोक्याला गंभीर दुखापत झाल्याने पीडितेचा मृत्यूही होतो.
डोक्याला दुखापतीचे प्रकार :डोक्याला किंवा मेंदूच्या दुखापतींचे साधारणपणे दोन प्रकार असतात. पहिली ज्यामध्ये पडल्यामुळे किंवा डोक्यावर इतर वस्तू आदळल्यामुळे डोक्याला थोडीशी दुखापत झाली आहे. परंतु डोक्याच्या आत किंवा बाहेर रक्तस्त्राव होत नाही आणि जखम तयार होत नाही. दुसरे ज्यामध्ये डोक्याला अंतर्गत दुखापत, कवटीचे हाड फ्रॅक्चर आणि क्रॅक होणे, मेंदूला दुखापत आणि नुकसान आणि अपघातामुळे त्याच्याशी संबंधित नसांना आणि मज्जातंतूंना इजा होणे यासारख्या गंभीर समस्या असू शकतात. ज्यांना सामान्यतः हेमॅटोमा, रक्तस्त्राव, आघात, सूज, कवटीचे फ्रॅक्चर इत्यादी म्हणून ओळखले जाते. या अटी सहसा खूप गंभीर स्थितीत होऊ शकतात. खेळाव्यतिरिक्त मोटार आणि वाहन-पादचारी अपघात, पडणे, सामान्य हिंसाचार, घरगुती हिंसाचार, लहान मुलांमध्ये डोक्यावर अनेक वेळा पडणे, यामुळे डोक्याला दुखापत होण्याची बहुतेक प्रकरणे समोर येतात.