अनेक वेळा वैवाहिक जीवनात असे घडते की एक जोडीदार किंवा दोघेही एकत्र असले तरी त्यांना नात्यात एकटेपणा जाणवू लागतो. हे सहसा विशेषतः मध्यम वयात घडते. एकटेपणाची भावना त्यांच्या भावनिक आरोग्यावर इतका परिणाम करते की ते तणाव, दुःख, निराशा आणि आत्मविश्वास कमी होणे यासारख्या विविध भावनांना बळी पडतात. जर हा त्रास वाढू लागला तर त्यांच्या परस्पर संबंधांसोबतच त्यांच्या सामाजिक जीवनावरही परिणाम होऊ लागतो.
उत्तराखंडमधील मानसशास्त्रज्ञ डॉ. रेणुका सांगतात की, बरेचदा लोक दीर्घकाळ रिलेशनशिपमध्ये राहिल्यावर एकमेकांची इतकी सवय करतात की एकमेकांना बोलून किंवा व्यक्त करून, प्रेम किंवा काळजी दाखवून, कुटुंब किंवा त्यांच्यासोबत असलेल्या मुलांशिवाय त्यांच्या मनाबद्दल बोलतात. शेअर करणे, एकमेकांना दाखवणे, सोडून देणे किंवा त्यांना काय म्हणायचे आहे ते दाखवणे.
त्याच वेळी, बर्याच वेळा दोन्ही जोडीदारांना एकमेकांकडून मोठ्या अपेक्षा असतात, ज्या केवळ परस्पर भावनांपुरत्या मर्यादित नसतात. त्यापेक्षा ते आर्थिक, एकमेकांच्या कुटुंबाप्रती वागणूक, कौटुंबिक जबाबदाऱ्यांकडे पाहण्याचा दृष्टिकोन आणि इतर अनेक लहान-मोठ्या कारणांशी संबंधित आहे.
नातेसंबंधात एकटेपणा जाणवण्याची कारणे -
डॉ.रेणुका सांगतात की या व्यतिरिक्त, नातेसंबंधांमध्ये एकटेपणा जाणवण्याची अनेक कारणे असू शकतात, त्यापैकी काही खालीलप्रमाणे आहेत-
1.जास्त अपेक्षा
त्या सांगतात की सहसा जोडप्याला जाणूनबुजून किंवा नकळत एकमेकांकडून खूप अपेक्षा असतात. जेव्हा ते पूर्ण होत नाही तेव्हा त्यांच्या मनात आपल्या जोडीदाराबद्दल तक्रारी आणि राग वाढू लागतो. अशा परिस्थितीत जर त्यांच्यात संवाद होत नसेल किंवा ते दोघेही सोडवण्याऐवजी आपल्या भावना मनात ठेवू लागले, तर त्यांना एकमेकांपासून भावनिक अंतर जाणवू लागते, जे नातेसंबंधात एकटेपणा वाटण्याचे मुख्य कारण आहे.
2.भावनिक संबंध कमकुवत होणे
जर जोडप्यामध्ये भावनिक अवलंबित्व नसेल, त्यांच्यात फारसा संवाद नसेल, तर एकत्र असूनही त्यांना भावनिकदृष्ट्या एकटे वाटू लागते. खरं तर, नात्याच्या सुरुवातीस, दोन्ही जोडपे एकमेकांशी बोलतात, प्रेम व्यक्त करतात, त्यांना आकर्षित करण्याचा प्रयत्न करतात आणि प्रत्येक सुख-दु:खाबद्दल बोलतात, ज्यामुळे त्यांच्या नात्यातील आकर्षण आणि परस्पर प्रेम आणखी वाढते. पण काळाच्या ओघात नोकरी, मुलं आणि कुटुंबाच्या जबाबदाऱ्या वाढल्या की मग बहुतेक लोक आपापल्या जबाबदाऱ्यांमध्ये इतके व्यस्त होतात की त्यांच्यातील भावनिक जवळीक कमी होऊ लागते. आणि त्यांना एकमेकांपासून अंतर जाणवू लागते.
3.नातेसंबंधात विश्वासघात
कधीकधी केवळ काही पुरुषच नाही तर स्त्रिया देखील त्यांच्या सहकाऱ्यांकडे किंवा इतर लोकांकडे आकर्षित होतात. अशा परिस्थितीत अनेकवेळा ऑफिसमध्ये प्रणय, घराबाहेरील इतर लोकांशी भावनिक किंवा शारीरिक संबंध अशा घटना घडतात. त्याचबरोबर अनैतिक संबंध किंवा घराबाहेर संबंध ठेवण्याकडे काही लोकांचा कल असतो. अशा परिस्थितीत जर त्यांच्या जोडीदाराला त्यांच्याबद्दल माहिती मिळाली तर त्यांच्यातील विश्वास तुटतो. दुसरीकडे, या सर्व गोष्टी असूनही जर ते एकत्र राहत असतील, मुख्यतः निराशा, इतरांबद्दल त्यांच्या मनात राग असेल, तर कधी कधी द्वेषाची भावना निर्माण होते. ज्यामुळे त्यांच्यात भावनिक अंतर आणि एकटेपणाची भावना निर्माण होते.
मदत घ्या -
डॉ. रेणुका सांगतात की, वय कितीही असो, नातेसंबंध आणि जोडीदाराकडे लक्ष देणे, त्यांचा आदर करणे, परस्पर संवाद राखणे खूप महत्त्वाचे आहे. कोणतेही नाते नेहमीच फुलते आणि तेव्हाच ते प्रेम, आदर, विश्वास किंवा विश्वास, संवाद आणि सुसंवाद. जर असे झाले नाही तर पती-पत्नीच्या परस्पर संबंधांवरच परिणाम होत नाही, तर त्यांच्याशी संबंधित इतर नातेसंबंधांवरही परिणाम होतो. म्हणूनच जर एखाद्या स्त्रीला किंवा पुरुषाला त्यांच्या नात्यात अस्वस्थता वाटत असेल तर त्यांनी एकमेकांशी मोकळेपणाने बोलले पाहिजे. कारण नातं सुधारण्यासाठी स्वत:चा प्रयत्न करणं सर्वात महत्त्वाचं आहे. याचा फारसा फायदा होत नसेल तर कुटुंब, मित्रमंडळी किंवा कधी कधी तुमच्या मुलांचीही यासाठी मदत घेतली जाऊ शकते. एवढे करूनही समस्या कायम राहिल्यास समुपदेशक किंवा तज्ज्ञांची मदत आणि गरज पडल्यास उपचारही करता येतात.
हेही वाचा -Healthy Herbal Tea : या पावसाळ्यात 'या' 5 आश्चर्यकारक औषधी वनस्पतींनी तुमचा चहा निरोगी बनवा
