हैदराबाद -शरीरात व्हिटॅमिन डीची कमतरता (Vitamin D deficiency) ही एक सामान्य समस्या मानली जात असली तरी जगभरातील सर्व वयोगटातील लोकांमध्ये ही समस्या दिसून येते. गेल्या दशकात अपुरा आहार आणि जीवनशैली आणि इतर कारणांमुळे या समस्येने ग्रस्त लोकांची संख्या वाढत आहे. त्याच वेळी, कोविड-19 संसर्गामुळे या कमतरतेची प्रकरणे वाढली आहेत आणि त्यामुळे होणारे आजार आणि समस्या आणखी वाढल्या आहेत. संशोधनानुसार, याची पुष्टी झाली आहे की कोविड-19 चा दुष्परिणाम म्हणून व्हिटॅमिन डीची कमतरता ठळकपणे पाहिली जात आहे. (Vitamin D)
व्हिटॅमिन डी ची आवश्यकता - सामान्यतः लोकांना असे वाटते की व्हिटॅमिन डी शरीरासाठी फक्त हाडे निरोगी ठेवण्यासाठी आवश्यक आहे. हाडे निरोगी ठेवण्यासाठी हे खरंच खूप महत्त्वाची भूमिका बजावते, परंतु व्हिटॅमिन डीची गरज आणि फायदे केवळ हाडांपर्यंत मर्यादित नाहीत. शरीरात व्हिटॅमिन डीचे प्रमाण योग्य प्रमाणात असणे, त्याच्या विकासासाठी, रोगांपासून संरक्षण आणि अनेक शारीरिक प्रणालींचे कार्य सुरळीत चालणे अत्यंत आवश्यक आहे. त्याच वेळी, शरीरात या पोषक तत्वाच्या कमतरतेमुळे केवळ शारीरिकच नाही तर अनेक मानसिक समस्या देखील उद्भवू शकतात.
व्हिटॅमिन डीची कमतरता असल्यास -व्हिटॅमिन डीची अंशतः कमतरता ही सर्व वयोगटातील लोकांमध्ये एक सामान्य समस्या असली तरी, ही कमतरता वाढल्यास, ती अनेक रोगांना कारणीभूत ठरू शकते आणि शरीराच्या रोगप्रतिकारक शक्तीवर देखील परिणाम करू शकते. ही चिंतेची बाब आहे की, सध्या लोकांमध्ये ‘ड’ जीवनसत्त्वाच्या अत्याधिक कमतरतेची प्रकरणे आढळून येत आहेत. डॉक्टरांचा असा विश्वास आहे की कोरोना संसर्गाने ग्रस्त लोकांमध्ये व्हिटॅमिन डीच्या गंभीर कमतरतेची प्रकरणे दिसून येतात कारण संसर्गाच्या प्रभावामुळे त्यांची रोगप्रतिकारक शक्ती मोठ्या प्रमाणात प्रभावित झाली आहे. 2020 मध्ये, शिकागो विद्यापीठाने केलेल्या संशोधनात दिलेल्या माहितीनुसार, व्हिटॅमिन डीची कमतरता असलेल्या सुमारे 20 टक्के लोकांमध्ये कोविड-19 पॉझिटिव्ह आढळून आले. शरीरात व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे लोकांना कोरोना संसर्ग होण्याचा धोका निर्माण होऊ शकतो, अशी आणखी एका संशोधनात पुष्टी झाली आहे.
कोरोना नंतर वाढ - प्राप्त आकडेवारीनुसार, कोरोनाच्या कालावधीपूर्वी लोकांमध्ये व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेची सुमारे 40 टक्के प्रकरणे नोंदवली जात होती, आता ही संख्या 90 टक्क्यांहून अधिक झाली आहे. शरीरात व्हिटॅमिन डीची अत्यधिक कमतरता डॉक्टरांनी कोविड-19 च्या दृश्यमान प्रभावांपैकी एक मानली आहे. लखनौचे ऑर्थोपेडिक डॉक्टर रशीद खान म्हणतात की, कोरोनाचे निदान झाल्यानंतर त्रस्त झालेल्या अनेक लोकांना शरीरात इम्युनोमोड्युलेशनची समस्या भेडसावत आहे. त्यांच्या रोगप्रतिकारक शक्तीवर संसर्गाच्या प्रभावामुळे, लोकांना शरीरात अनेक प्रकारच्या वेदना आणि समस्यांचा सामना करावा लागतो, परंतु त्यांच्या शरीरात आहारातील पोषक तत्वांचे योग्य प्रमाणात शोषण करण्यात समस्या देखील आहे आणि त्याचे परिणाम त्यांच्या शरीरावर दिसून येतात. ते स्पष्ट करतात की व्हिटॅमिन डी आपल्या शरीरात कॅल्शियम, फॉस्फेट आणि मॅग्नेशियम यांसारखी खनिजे आणि इतर अनेक पोषक तत्वांचे शोषण करण्यास मदत करते. यामुळे आपली हाडे आणि स्नायू तर मजबूत राहतातच पण हृदय, किडनी आणि शरीराच्या इतर अनेक भागांशी संबंधित समस्यांनाही आळा बसतो. आपली प्रतिकारशक्ती मजबूत करण्यासोबतच, हे शरीरातील अनेक हार्मोनल फंक्शन्सचे नियमन करण्याचे काम करते.