ऑस्ट्रियातील सार्वजनिक ठिकाणी एक वर्षापासून रेस्पिरेटर्स वापरणे अनिवार्य आहे. आता, युनायटेड स्टेट्स सेंटर्स फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शन रेस्पिरेटर्सचा अधिक संरक्षणासाठी वापर केला जाऊ शकतो यावर संशोधन केले जात आहे. उदाहरणार्थ, सार्वजनिक वाहतुकीवर किंवा बंदिस्त गर्दीच्या ठिकाणी याच्या वपर करण्यावर चाचपणी केली जात आहे. आता आपल्या कुटुंबाला मास्कचा पुनर्विचार करण्याची आणि अपग्रेड करण्याची वेळ आली आहे.
रेस्पिरेटर्स म्हणजे काय ?
रेस्पिरेटर्स यांना मास्कच म्हणतात. विशिष्ट मानकानुसार बनवलेली वैयक्तिक संरक्षक उपकरणे आहेत आणि धोकादायक हवेतील दूषित पदार्थांचा श्वास रोखण्यासाठी डिझाइन केली गेली आहेत. अमेरिकेत रेस्पिरेटर्सचे व्यवस्थापन नॅशनल इन्स्टिट्यूट फॉर ऑक्युपेशनल सेफ्टी अँड हेल्थ (एनआयओएच) द्वारे केले जाते आणि आणि यात फिल्टर कार्यक्षमता, श्वासोच्छवास प्रतिकार आणि तंदुरुस्त अशा तीन गोष्टींचा समावेश आहे.
या फिल्टरने उच्च प्रवाह दराने सर्वात भेदक आकाराच्या श्रेणीतील किमान ९५ टक्के कण पकडले पाहिजेत. ऑस्ट्रेलियात रेस्पिरेटर्सने टीजीएमानकांची पूर्तता केली पाहिजे. रेस्पिरेटर्समध्ये थर असण्यापेक्षा पूर्णपणे फिल्टरिंग सामग्री असते. त्याला वॉटरप्रूफिंग आणि फिल्टरिंग फेसपीस रेस्पिरेटर (एफएफआर) म्हणतात. रेस्पिरेटर्स अनेक वेळा परिधान केला जाऊ शकतो परंतु शेवटी फेकून दिला पाहिजे. एफएफआर पट्टे ताणल्यामुळे किंवा नाकाच्या क्लिप किंवा एज घटकांच्या अपयशामुळे २० वेअरनंतर चांगली फिट होण्याची क्षमता गमावतात. फिल्टर मटेरियल सहसा एक न विणलेले पॉलिप्रोपिलीन इलेक्ट्रिरेट असते. फायबर कमी श्वसन प्रतिकार सुनिश्चित करताना कण संकलन वाढविण्यासाठी विद्युत प्रभार वाहून नेतात.
सुरुवातीला कापडाचे मुखवटे का घालण्यास सांगण्यात आले?
कोरोना थेंबांद्वारे (खोकला आणि शिंकांद्वारे तोंड, नाक किंवा डोळ्यांवर पसरला. अशासाठी कापड अथवा एन९५ मास्क घालणे फायदेशीर आहे, असा समज झाला. उत्सर्जित होणाऱ्या विषाणूपासून इतरांना वाचवण्यासाठी हा स्रोत नियंत्रणाचा एक कार्यक्षम प्रकार आहे. विषाणूंचे संक्रमण हे हवेद्वारे होते. विषाणूंनी भरलेले कण श्वासोच्छ्ववास आणि बोलण्यामुळे कालांतराने हवेत तयार होतात त्यामुळे रेस्पिरेटर्सवापरले पाहिजे.
विनामास्क लोकांपासून रेस्पिरेटर्स संरक्षण करेल का ?
हे एक्सपोजरच्या प्रकारावर आणि आपण किती काळ उघडे आहात यावर अवलंबून आहे. तुम्ही कुठे आहात, तुम्ही काय करत आहात, कोणाशी आणि किती काळ आहात यावर अवलंबून आहे. सर्वात सुरक्षित परिस्थिती, विशेषत: गर्दीच्या सेटिंग्जमध्ये दीर्घकाळ संपर्कासाठी, जेव्हा प्रत्येकाने एन ९५ रेस्पिरेटर्स वापरणे आवश्यक आहे. समाजात रेस्पिरेटर्सला पाठिंबा दाखवणारे पुरावे दाखवणे कठीण आहे. परंतु यादृच्छिक नियंत्रित चाचण्यांचा (आरसीटी) अभाव म्हणजे ते प्रभावी नाहीत. लोकसंख्या पातळीवर मास्क अथवा श्वसनाचा अभ्यास करणे गुंतागुंतीचे आहे. मात्र, प्रयोगशाळेतील संशोधनानुसार रेस्पिरेटर्स स्रोत नियंत्रण आणि वैयक्तिक संरक्षणासाठी प्रभावी आहे.
मला कपड्यांचे मास्क वापरणे आवडते. मी ते जास्त काळ वापरू शकते का ?
कदाचित नाही। कापडाचे मास्क कोणत्याही विशिष्ट दर्जाचे बनवले जात नाहीत. त्यामुळे त्यांचे गुणधर्म आणि गुणवत्ता बरीच बदलते. सर्वसाधारणपणे ते लहान हवेतील कणांचे निकृष्ट फिल्टर असतात.
सर्जिकल मास्क हे स्वस्त आहेत. त्यांचा वापर करता येईल का?