हैदराबाद :आपण लहानपणापासून आपल्या वडीलधाऱ्यांकडून ऐकत आलो आहोत की ठराविक जेवणानंतर पाणी पिऊ नये, किंवा काही भाज्या फक्त दह्यानेच बनवल्या जातात, काही पदार्थ दही किंवा दुधाबरोबर शिजवू नयेत किंवा विशिष्ट प्रकारच्या भाज्या आणि अन्नपदार्थांचे सेवन करू नये.एकत्र सेवन करू नये, अन्यथा ते आपल्या आरोग्यास हानिकारक ठरू शकते. आयुर्वेदानुसार, विशिष्ट आहाराचा तुमच्या आरोग्याला तेव्हाच फायदा होतो जेव्हा त्याचे नियमानुसार आणि योग्य संयोजनात सेवन केले जाते. आयुर्वेदाचा असा विश्वास आहे की विसंगत पदार्थांचे सेवन, किंवा प्रतिकूल परिणामांमुळे, त्यांचे स्वरूप आणि गुणवत्ता, ऋतू किंवा इतर कारणांमुळे एकत्र खाऊ नये अशा पदार्थांमुळे अनेक रोग आणि समस्या उद्भवू शकतात.
पौष्टिक मूल्य : हरिद्वारचे निसर्गोपचारतज्ज्ञ सुरेंद्र वैद्य यांनी हवामान आणि वातावरण, शरीराचा स्वभाव, आहाराचा परिणाम आणि व्यक्तीचे आरोग्य यानुसार खाण्याचे अनेक नियम सांगितले आहेत. माणसाला योग्य पोषण मिळावे आणि आहाराचे फायदे मिळावेत, त्याचे शरीर निरोगी व रोगमुक्त राहावे आणि आहाराचे दुष्परिणाम टाळता येतील या उद्देशाने हे नियम बनवण्यात आले आहेत. आयुर्वेदानुसार विसंगत पदार्थांचे सेवन केल्याने शरीराला अधिक नुकसान होऊ शकते. आयुर्वेदात प्रत्येक आहाराचे स्वरूप, गुण, दोष आणि परिणाम यांचा स्वतंत्रपणे विचार करण्यात आला आहे. शरीराचा प्रदेश, ऋतू आणि प्रकृती अशा विविध घटकांवर अवलंबून आहाराचे पालन करण्याचे हे नियम आयुर्वेदात दिलेले आहेत. असे खाद्यपदार्थ एकमेकांचे पौष्टिक मूल्य वाढवतात, पोषण शोषण्यास सुलभ करतात आणि कधीकधी शरीरावर औषधी प्रभाव देखील टाकतात, ज्यामुळे आपण निरोगी राहतो.
शरीरावर प्रतिकूल किंवा विषारी परिणाम : दुसरीकडे विरुद्ध प्रकृतीचे पदार्थ एकत्र खाल्ल्यास एकमेकांचे पौष्टिक मूल्य कमी होते. आपल्या शरीरावर प्रतिकूल किंवा विषारी परिणाम होतात. अशा आहारामुळे या पदार्थांमधून पोषण शोषल्यानंतर शरीराच्या चयापचय प्रक्रियेत अडथळा निर्माण होऊ शकतो आणि या पदार्थांपासून मिळणारी ऊर्जा असंतुलित असू शकते. ते स्पष्ट करतात की लोक नियमितपणे अयोग्य आहार घेत आहेत, ज्यामुळे शरीरात विषारी पदार्थ जमा होण्यासह शरीरात अनेक समस्या उद्भवतात. विसंगत अन्नपदार्थ खाल्ल्याने पचनाच्या समस्या, मलावरोध, अन्नातून विषबाधा, मधुमेह, मूळव्याध, नपुंसकता, पोटात पाणी साठून राहणे, भगंदर, कुष्ठरोग, पांढरे डाग आणि क्षयरोग होतो.