महाराष्ट्र

maharashtra

ETV Bharat / sukhibhava

सुखीभव : शुक्राणुंचे इंजेक्शन पुरुषांमधील वंध्यत्वावर उपचार करू शकते? - IVF

'ईटीव्ही भारत सुखीभव'ने डॉ. एस. वैजयंती यांच्याशी संवाद साधला. डॉ. वैजयंती या (एमडी, डीजीओ, डीएनबी, एमआरसीओजी, एमएससी (गर्भशास्त्र, यूके), प्रजनन औषध आणि शस्त्रक्रिया (आरसीओजी, यूके) चे उप विशेषज्ञ संचालक तसेच “माता प्रजनन क्षमता” आणि केआईएमएस फर्टिलिटी सेंटरचे विभाग प्रमुख आहेत.

शुक्राणुंचे इंजेक्शन
शुक्राणुंचे इंजेक्शन

By

Published : Jul 11, 2021, 8:22 PM IST

ICSI (Intra Cytoplasmic Sperm Injection) म्हणजे ज्या पुरूषांमध्ये शुक्रजंतूंची संख्या अतिशय कमी आहे. त्या जोडप्यासाठी या शात्राचा उपयोग होतो. फक्त शुक्रजंतू हे बीजांडावर न सोडता आतमध्ये इंजेक्शनने सोडतात. शुक्रजंतूंची संख्या चांगली असेल तर या प्रक्रियेची आवश्यकता नसते. हे एक प्रगत तंत्रज्ञान आहे. शुक्राणूंची कमी संख्या किंवा ऑलिगोस्पर्मिया खूप सामान्य आहे. खरं तर शुक्राणूंच्या समस्येमुळे एक तृतीयांश जोडप्यांना गर्भधारणा होत नाही.

आयसीएसआयचा सल्ला कधी दिला जातो?

पुरुषांकडे असलेल्या वंध्य जोडप्यांसाठी विशेषत: अशी शिफारस केली जाते:

  • ऑलिगोस्पर्मिया- शुक्राणूंची संख्या कमी असल्यावर
  • शुक्राणुंची कमी गतिशीलता
  • शुक्राणूंचा असामान्य आकार
  • शुक्राणू नसलेल्या पुरुषांमधे एपिडिडायमिस (पीईएसए) किंवा अंडकोष (टीईएसए) पासून होणारी सर्जिकल शुक्राणूंची पुनर्प्राप्ती
  • अशी वंध्यत्व असेलेली जोडपी की ज्यांच्यामध्ये गर्भधारणेची शक्यता आहे

आयसीएसआय कसे केले जाते?

आयसीएसआय मध्ये, मायक्रोमॅनिपुलेटर नावाच्या उपकरणाचा उपयोग करून, उच्च आवर्धक मायक्रोस्कोप अंतर्गत गर्भशास्त्रज्ञ सर्वात अकार्यक्षम शुक्राणूची निवड करतात. नंतर बिजांडात इंजेक्शन दिले जाते. ज्याद्वारे शुक्राणूने बिजाडांमध्ये प्रवेश करणे आवश्यक आहे, अशा अवस्थेतून बाहेर पडते. सूक्ष्मदर्शकाखाली शुक्राणूची 400 वेळा वाढ होते. जेणेकरुन अंडी इंजेक्ट करण्यासाठी वैज्ञानिक शुक्राणूंची निवड करू शकेल. आयएमएसआय ही एक अधिक तांत्रिकदृष्ट्या प्रगत प्रक्रिया आहे. पुरुषांमधे अतिशय असामान्य दिसणार्‍या शुक्राणू असतात. ज्यात शुक्राणूंची निवड प्रक्रिया सुधारण्यासाठी शुक्राणूची 6 हजार वेळा वाढ होते.

आयव्हीएफ आणि आयसीएसआय मधील फरक?

आयव्हीएफ-इन व्हिट्रो फर्टिलायझेशनमध्ये, महिला जोडीदाराकडून गोळा केलेल्या अंडी प्रयोगशाळेत असलेल्या डिशमध्ये मोटेल शुक्राणूंच्या उच्च एकाग्रतेसह मिसळल्या जातात. आणि एक गतिशील शुक्राणू स्वतःच बिजांडात प्रवेश करते आणि गर्भधारणेच्या प्रक्रियेस सुलभ करते.

आयसीएसआय मध्ये, मायक्रोमॅनिपुलेटर नावाच्या मशीनचा वापर करून, मायक्रोस्कोपखाली भ्रूणविज्ञानी गर्भधारण प्रक्रियेस मदत करण्यासाठी अंडाशयातून एकल शुक्राणू इंजेक्ट करतात. महिला जोडीदाराच्या बाबतीत, नेस्थेसिया अंतर्गत गोळा केल्या जाणार्‍या बरीच अंडाशयातील अंडी वाढविण्यासाठी गोनाडोट्रोफिन नावाचे हार्मोन इंजेक्शन सुमारे 10 दिवस दिले जातात. नंतर गोळा केलेल्या अंडी शुक्राणूंनी IVF किंवा ICSI प्रक्रियेचा वापर करून गर्भाची निर्मिती करण्यासाठी सुपिकता केली जाते

आयव्हीएफ क्लिनिकची निवड

आयसीएसआयचा यशस्वी दर निश्चित करण्यासाठी सर्वात महत्त्वाचा घटक म्हणजे आयव्हीएफ सेंटरची निवड. जेथे आपण उपचार करणार आहोत. आयव्हीएफ करिता असलेल्या डॉक्टरांच्या तज्ञतेबद्दल आणि त्यांचे प्रमाणपत्र व प्रशिक्षण सर्वात महत्त्वाचे आहे. याबद्दल योग्य संशोधन करणे गरजेचे आहे. याव्यतिरिक्त, प्रयोगशाळा अत्याधुनिक असणे आवश्यक आहे आणि प्रक्रिया पार पाडणार्‍या वैज्ञानिकांचे कौशल्य देखील तितकेच महत्वाचे आहे. गुणवत्ता नियंत्रण आणि साक्ष देण्याच्या प्रक्रियेसह पुरावा-आधारित उपचारांमुळे सरासरी आयव्हीएफ क्लिनिक आणि सर्वोत्कृष्टमध्ये गर्भधारणेच्या दरांमध्ये फरक पडतो.

यासंदर्भातील अधिक माहितीसाठी आपण svyjayanthi99@gnail.com या मेलवर संपर्क साधू शकता.

ABOUT THE AUTHOR

...view details