सांगली- सांगली जिल्ह्यात आलेल्या प्रलयंकारी महापुराला ४ ऑगस्ट रोजी एक वर्ष पूर्ण होत आहे. कृष्णा आणि वारणा काठ उद्धवस्थ करणाऱ्या या महापुरात अनेकांना आपला जीव गमवावा लागला, हजारो जणांचे संसार वाहून गेले तर लाखो कुटुंबांचे संसार रस्त्यावर आले. याच महापुरात माणुसकीचेही दर्शन घडले आणि या महापुराला बघता-बघता वर्ष झाले आहे. मात्र आजही महापुराच्या आठवणी सांगलीकरांच्या मनात घट्ट करुन आहेत. या महापूराचा आढावा ईटीव्ही भारतच्या "पाऊलखुणा महापुराच्या" या विशेष सदरात घेऊन येत आहे..
सांगली जिल्ह्यात कृष्णा आणि वारणा या दोन नद्या. कृष्णा नदीचा उगम हा सातारा जिल्ह्यतील आणि वारणा नदीचा उगम हा सांगली जिल्ह्यातील शिराळा तालुक्यातील आणि या दोन्ही नद्यांच्या काठावर निम्मा सांगली जिल्हा वसला आहे. त्यामुळे या नद्यांच्यामुळे सांगली जिल्ह्याचा पश्चिम भाग सधन बनला. संथ वाहणारी कृष्णामाई म्हणून संपूर्ण महाराष्ट्रात कृष्णा परिचित आहे. पण या नद्यांच्या रौद्र रूपामुळे वारणा आणि कृष्णाकाठ भकास सुद्धा झाला आहे. २००५ मध्ये पहिल्यांदा याचि अनुभूती जिल्ह्याला आली होती. ५५.४ फूट इतकी पाण्याची पातळी सांगलीमध्ये कृष्णा नदीने गाठले होते. शहरातील बराच भाग यावेळी पाण्याखाली गेला होता. तर नदीकाठच्या गावांना पुराच्या पाण्याचा विळखा पडला होता. २००५ मधील पुराचा मोठा फटका जिल्ह्याला बसला होता..आणि २०१९ मध्ये ऑगस्ट महिन्यात महापुराचा आणखी एक मोठा फटका कृष्णा आणि वारणा काठेला पुन्हा एकदा बसला..मात्र तो 'ना भूतो,ना भविष्य' असा ठरला आहे..कारण या महापुराने मागील पुराचे सर्व रेकॉर्ड तोडले होते.
अशा या महापुराच्या आठवणीने प्रत्येक सांगलीकरांच्या मनात आज ही घर करून आहे. पाहूया काय घडलं होतं, नेमकं त्या दिवशी...
काय घडलं "त्या" दिवशी ..
२७ ते २८ जुलै- ६.९ फुटांवर असणारया कृष्णेच्या पाण्याच्या पातळीत अचानक पणे एका रात्रीत १५ फुटाने वाढली आणि कृष्णेची पाण्याची पातळी सांगलीमध्ये २१ फुटांवर पोहचली होती. ही वाढ पात्रात होती आणि पावसाळयात इतके पाणी असतेच, त्यामुळे प्रशासन आणि नागरिकांनी या निसर्गाच्या इशाऱ्याकडे दुर्लक्ष केले.
२९ जुलै - कृष्णेची पाणी पातळी घटली.२ १ फूट असणारी पाण्याची पातळी ५ फुटांनी कमी होऊन १६ फुटांवर आली होती.
३० जुलै - सांगली जिल्हासह सातारा जिल्ह्यात धुंवाधार पावसाला सुरवात झाली होती. कृष्णेच्या पाणी पातळीत वाढ सुरु झाली आणि कृष्णेची पाणी पातळी २९ फूट झाली. दुसरीकडे वारणा नदी दुथडी भरून वाहत होती.
३१ जुलै ते २ ऑगस्ट - या दरम्यान पाण्याच्या पातळीत चढ-उतार राहिला. ३१ रोजी कृष्णेच्या पाण्याची पातळी ३५ फूट होतीआणि २ ऑगस्ट रोजी १ फुटाने कमी होऊन ३४ फूट झाली.
३ ऑगस्ट- संततधार पाऊस यामुळे कृष्णेच्या पाणी पातळीत वाढ होऊ लागली होती. या दिवशी सायंकाळी ती ३६.५ फुटांवर पोहचली आणि हळूहळू शहरातील सखल भाग असणाऱ्या दत्तनगर, मगरमच्छ कॉलनी, सूर्यवंशी प्लॉट याभागात पाणी शिरू लागले.
वारणा नदीला पूर- शिराळा तालुक्यातील चांदोली धरण पाणलोट क्षेत्रात सहाव्या दिवशीही अतिवृष्टी कायम होती. या दिवशी अतिवृष्टी होऊन १४९ मिलीमीटर पाऊसाची नोंद झाली होती. त्यामुळे वारणा नदीला पूर आला आणि शिराळा तालुक्यातील वारणा नदीतील छोटे-बंधारे, काखे-मांगले पूल पाण्या खाली गेला आणि शिराळकरांचा कोल्हापूर जिल्ह्याशी असणारा जवळचा संर्पक तुटला.
४ ऑगस्ट- या दिवशी कृष्णेने इशारा पातळी ओलांडली. सायंकाळी कृष्णेची पाणी ४१ फुटांवर पोहचली आणि कर्नाळ रोडवरील पूल पाण्याखाली गेला, तर सखल भाग असणाऱ्या दत्तनगर, सूर्यवंशी प्लॉट, काकानगर , मगरमच्छ कॉलनी ,येथील घरात पाणी शिरले. तर संततधार पाऊस आणि हवामान खात्याचा अतिवृष्टीचा इशारा यामुळे जिल्ह्यातील पलूस, मिरज, वाळवा आणि शिराळा तालुक्यातील सर्व प्राथमिक, माध्यमिक, उच्च माध्यमिक शाळा व महाविद्यालये यांना 5 ऑगस्ट,रोजी प्रशासनाने सुट्टी जाहीर केली.
५ ऑगस्ट- या दिवशी कृष्णेने धोक्याची पातळी ओलांडली तर वारणा नदीला महापूर आला. कृष्णेची सकाळी ४४.५ फूट इतकी असणारी पाण्याची पातळी सायंकाळी ४७ फुटांवर पोहचली होती आणि ४५ फूटांची धोका पातळी कृष्णेने पार केली होती. त्यामुळे सांगली शहरा नजीकचा इस्लामपूर -पुणे बायपास रोड ,हरिपूर रोडवरील पाटणे प्लॉट येथील पाण्याखाली गेले.
चांदोलीत पाऊसाचा विक्रम आणि वारणा नदीला महापूर
चांदोली धरण पाणलोट क्षेत्रात असणारी अतिवृष्टी कायम होती आणि त्या ठिकाणी रेकॉर्ड ब्रेक पाऊस पडला होता.तब्बल ४३० मिलीमीटर इतका पाऊस २४ तासात पडला,त्यामुळे चांदोली धरणातुन सोडण्यात येणारे पाणी व संततधार पाऊस यामुळे वारणा नदीला महापूर आला. आणि पुराचे पाणी वारणा काठच्या अनेक गावात शिरले.आणि दोन्ही नद्यांना आलेल्या पुरामुळे वारणा आणि कृष्णा नदी काठाच्या गावांना पुराच्या पाण्याचा विळखा पडून १०७ गावांचा संपर्क तुटला.
६ ऑगस्ट- कृष्णेने घेतले रौद्र रूप या दिवशी कृष्णा नदीची पाणी पातळी ५१.०६ फूट झाली.कोयना धरणातून सोडण्यात येत असलेले पाणी आणि कृष्णा नदीच्या पाणलोट क्षेत्रात पाडणारा धुवांधार पाऊस यामुळे कृष्णा नदीला महापुरा आला.तर कृष्णा आणि वारणा नद्यांना महापूर आल्याने सांगली शहरा बरोबर नदीकाठच्या १०० हुन अधिक गावांना पुराच्या पाण्याचा विळखा पडला. जनजीवन विस्कळीत झाले.जवळपास ५ हजार कुटुंबातील ३१ हजारहून अधिक नागरिक आणि ४ हजार जनावरांना स्थलांतर करण्यात आले. राष्ट्रीय आपत्ती निवारण पथक (NDRF) टीम अखेर जिल्ह्यात दाखल झाली, शिरगाव ,कसबे डिग्रज येथे NDRF टीम कडून सुमारे 100 हुन अधिक नागरिकांची पुराच्या पाण्यातून सुटका करण्यात आली.
सांगली शहर जलमय..
यादिवशी,सांगली शहर आणि उपनगरांमध्ये महापुराचे पाणी शिरले , त्यामुळे सांगली शहर जलमय बनले . शहरातील टिळक चौक,मारुती चौक शिवाजी मंडळ परिसर,गावभाग पोलीस चौकी रोड,मथुबाई गरवारे महाविद्यालय, कोल्हापूर रोड,पाटणे प्लॉट,भारत नगर, शामराव नगर, मल्टीप्लेक्स, आयुक्त बंगला ,गवळी गल्ली,जामवाडी,जुना बुधगाव रोड, कर्नाळ रोड,राजवाडा चौक,स्टेशन चौक परिसराला पाण्याचा वेढा पडला.