नांदेड : नांदेड जिल्ह्यातील कंधार तालुक्यातून आलेल्या केशवराव धोंडगे यांनी एकेकाळी संपूर्ण महाराष्ट्राचे लक्ष वेधून घेतले होते. ते सहा वेळा आमदार आणि एक वेळा खासदार म्हणून निवडून आले होते. हैदराबाद मुक्तिसंग्राम असो की, संयुक्त महाराष्ट्राची चळवळ असो मोठ-मोठ्या चळवळीत त्यांचा सहभाग होता. (Bhai Keshavrao Dhondge passed away) त्यांचा दांडगा लोकसंपर्क होता हे त्यांचे वेगळेपण होते. जनतेवरचं त्यांचे प्रेम आणि जनतेचा भाईंवरचा विश्वास याच बळावर ते गल्लीपासून ते दिल्लीपर्यंत पोहचले होते.
पोटतिडकीने प्रश्न मांडणारा नेता : नांदेड जिल्ह्यातील कंधार तालुक्यात असलेल्या एका छोट्याशा गावातून केशवराव धोंडगे यांनी आपल्या राजकीय जीवनाची सुरुवात केली होती. त्यांनी शेतकरी कामगार पक्षासोबत स्वत:ला जोडून घेतले. त्यांची साम्यवाद, मार्क्सवाद अशा दोन्ही विषयांवर अढळ निष्ठा होती. त्यांनी सर्वसामान्यांचे प्रश्न अत्यंत पोटतिडकीने विधिमंडळ आणि संसदेत मांडले. 1975 साली आणीबाणीचा विरोध करताना 14 महिने कारावास भोगला. यात विशेष म्हणजे आणिबाणीनंतर (1977)मध्ये त्यांनी नांदेड लोकसभा जिंकली आणि दिल्लीत आपले वजन निर्माण केले. त्यानंतर (1995) मध्ये त्यांना पराभवही स्विकारावा लागला.
एक निर्भिड व्यक्तिमत्व - केशवराव धोंडगे हे पाचवेळा आमदार झाले होते, तर एकदा खासदार झाले होते. मराठवाड्यातल्या जनतेचे प्रश्न आक्रमकपणे मांडत असल्याने त्यांना मराठवाड्याची मुलुख मैदान तोफ असे म्हटले जात होते. कंधार तालु्क्यातल्या गऊळ या गावात त्यांचा जन्म झाला होता. केशवराव धोंडगे हे प्रामुख्याने समस्या सहन करणाऱ्या, पिचलेल्या समाजाचे प्रश्न मांडण्यासाठी लढत होते. त्यांनी या वर्गाचे प्रश्न घेऊन अनेक आंदोलनांमध्येही सहभाग घेतला होता. त्यांनी या समाजातल्या लोकांना न्याय मिळवून देण्यासाठी अनेकदा आक्रमकपणे सरकारदरबारी प्रश्न उपस्थित केले आहेत. केशवराव, खासदार एकदा तर पाचवेळा आमदार झाले. या काळात त्यांनी आपल्या कामाचा ठसा उमटवला. तसेच, ते कायम आंदोलनातून आणि आपल्या भाषणांमधून आपले काम करत असत. निर्भिड आणि स्वाभिमानी बाणा हे त्यांचे स्वभावविशेष होते. विधानसभेचे कामकाज सुरू होण्यापूर्वी ते सभागृहात उपस्थित राहात असत ही त्यांच्या कामातील शिस्तही सर्वत्र चर्चेचा विषय होती.