जळगाव -अतिवृष्टीमुळे खरीप हंगामातील पिकांचे अतोनात नुकसान झाले आहे. अतिवृष्टीचा सर्वात जास्त फटका शेतकऱ्यांचे पांढरे सोने समजल्या जाणाऱ्या कापूस पिकाला बसला आहे. जळगाव जिल्ह्यात यावर्षी सुमारे साडेपाच लाख हेक्टरवर कोरडवाहू तसेच बागायती कापसाची लागवड करण्यात आली होती. त्यापैकी चार ते सव्वाचार लाख हेक्टरवरील कापसाचे पीक वाया गेले आहे. लाखो रुपये खर्च करून शेतकऱ्यांच्या हाती एक रुपयांचेदेखील उत्पन्न मिळणार नाही, अशी स्थिती आहे. 'अतिवृष्टीमुळे कापसाचे पीक वाया गेले आहे. आता डोक्यावरचं कर्ज कसं फेडायचं? राज्य सरकारने मदत केली नाही, तर आमच्यासमोर आत्महत्येशिवाय दुसरा पर्याय नाही', अशा उद्विग्नतेत कापूस उत्पादक शेतकरी आहेत.
एकूण लागवड क्षेत्रापैकी ७० ते ७५ टक्के कापूस वाया -
जिल्ह्यातील बहुतांश शेतकरी कापसाचे उत्पादन घेतात. यावर्षी जिल्ह्यात ऑगस्ट ते सप्टेंबर महिन्यात झालेल्या अतिवृष्टीमुळे कापसाचे मोठ्या प्रमाणावर नुकसान झाले आहे. जिल्ह्यातील सुमारे ६० ते ६५ हजार हेक्टर क्षेत्रावरील कोरडवाहू कापसाचे, तर ३ ते साडेतीन लाख हेक्टरवरील बागायती कापसाचे नुकसान झाले आहे. जिल्ह्यात दरवर्षी खरीप हंगामात साधारणपणे ५ ते साडेपाच लाख हेक्टरवर कापसाची लागवड होते. यावर्षी कापसाच्या एकूण लागवड क्षेत्रापैकी ७० ते ७५ टक्के क्षेत्रावरील कापूस वाया गेला असून, शेतकऱ्यांना मोठा फटका बसला आहे.
अजूनही शेतांमध्ये साचले आहे पाणी -
दरवर्षी सप्टेंबर महिन्याच्या अखेरीस बागायती कापसाचे उत्पादन निघायला सुरुवात होते. मात्र, यावर्षी नेमका याच काळात मुसळधार पाऊस झाल्याने बागायती कापूस शेतातच भिजला आहे. काही शेतांमध्ये कापसाची बोंडे सडली आहेत. अजूनही शेतांमध्ये पाणी साचलेले आहे. भिजलेला कापूस वाचवण्यासाठी शेतकरी धडपड करत आहेत. अनेक शेतकऱ्यांनी शेतातील ओला कापूस वेचून घरी आणून ठेवला आहे. हा कापूस उन्हात वाळवण्याचा प्रयत्न शेतकरी करत आहेत. दुसरीकडे, कापसासोबत मका, ज्वारी, बाजरी, सोयाबीन ही पिके देखील अतिवृष्टीमुळे हातून गेली आहेत. त्यामुळे शेतकऱ्यांच्या दृष्टीने खरीप हंगाम निराशाजनक ठरला आहे.
भूषण पाटलांना सतावतेय कर्जाची चिंता -
अतिवृष्टीमुळे जिल्ह्यातील कापूस उत्पादक शेतकऱ्यांवर मोठे संकट ओढवले आहे. त्याची दाहकता जाणून घेण्यासाठी 'ईटीव्ही भारत'ने अमळनेर तालुक्यातील मंगरूळ गावातील युवा शेतकरी भूषण अरूण पाटील यांच्याशी संवाद साधला. त्यात शेतकऱ्यांवरील संकटाचे विदारक स्वरूप समोर आले. भूषण पाटील यांच्याकडे १० एकर शेती आहे. ते दरवर्षी कापसाचे पीक घेतात. यावर्षी त्यांनी ८ एकरात कापूस लावला होता. जमिनीची सुरुवातीची नांगरणी करणे, रोटा मारणे, सऱ्या पाडणे, त्यानंतर बियाणे, लागवड मजुरी, फवारणी असा मिळून आतापर्यंत त्यांना सुमारे दीड ते पावणे दोन लाख रुपये खर्च आला आहे. मात्र, अतिवृष्टीमुळे संपूर्ण पीक जळून गेल्याने त्यांना एक रुपयांचेही उत्पन्न मिळणार नाही आहे. त्यामुळे रब्बी हंगामाच्या तयारीसाठी मशागत आणि बी-बियाणे खरेदीचा खर्च करायचा कसा, खरीप हंगामासाठी विकास सोसायटीकडून घेतलेले कर्ज फेडायचे कसे? या विवंचनेत ते सापडले आहेत.