हैदराबाद: आयकर विभाग आयटी रिटर्न भरणे ( Income Tax returns file ) सुलभ करण्यासाठी बऱ्याच काळापासून उपाययोजना करत आहे. ज्यांनी कर सूट मर्यादेपेक्षा जास्त कमाई केली आहे, त्यांना नियमानुसार विहित आयटीआर फॉर्ममध्ये विवरणपत्र भरावे लागेल. प्राप्तिकर विभागाच्या पोर्टलवर फॉर्म आधीच उपलब्ध आहेत. रिटर्न भरण्याची प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी या अगोदर भरलेल्या फॉर्मची कसून छाननी करणे आवश्यक आहे. त्याआधी, तुम्हाला सर्व उत्पन्नाचे पुरावे मिळणे आवश्यक आहे आणि त्याचे काय करावे हे जाणून घेणे आवश्यक आहे.
फॉर्म 16: हा एक आयकर फॉर्म आहे ज्याचा वापर कंपन्या त्यांच्या कर्मचार्‍यांना कर कपातीबद्दल माहिती देण्यासाठी करतात. उदाहरणार्थ, तुमचे उत्पन्न मागील आर्थिक वर्षात (2021-22) कर सवलतीच्या मर्यादेपेक्षा जास्त असल्यास, फॉर्ममध्ये तुम्ही वर्षासाठी दावा केलेल्या कर कपात आणि सवलतीचा तपशील देखील दर्शविला जाईल. आधीच, काही कंपन्यांनी ते जारी केले आहे, तर काही लवकरच ते देतील. तुम्हाला फक्त फॉर्म 16 मध्ये नमूद केलेले उत्पन्न आधीच भरलेल्या ITR शी जुळते की नाही हे सत्यापित करणे आवश्यक आहे.
फॉर्म 16A: पगाराव्यतिरिक्त इतर उत्पन्नावर TDS लावला जातो. उदाहरणार्थ, बँक ठेवींवरील व्याजाचे उत्पन्न 40,000 रुपयांपेक्षा जास्त असल्यास त्यावर TDS लावला जातो. अशा प्रकरणांमध्ये, फॉर्म 16A जारी केला जातो. म्युच्युअल फंड कंपन्या हा फॉर्म जेव्हा लाभांश पेआउट रु. 5,000 पेक्षा जास्त असेल तेव्हा जारी करतात.
व्याज उत्पन्नाचा पुरावा: बँका, पोस्ट ऑफिस आणि इतर वित्तीय संस्थांमध्ये ठेवींवर मिळालेल्या व्याजाचा पुरावा ( Proof of interest earnings ) गोळा करा. संबंधित स्वारस्ये ITR मध्ये स्वतंत्रपणे दर्शविणे आवश्यक आहे. बचत खाती आणि मुदत ठेवींद्वारे मिळणारे व्याज नियमानुसार कराच्या अधीन आहे. कलम 80TTA नुसार, बचत खात्यावर रु. 10,000 पर्यंतच्या व्याजावर कर सूट मिळू शकते. याच्या पुढे गेल्यास त्याचा एकूण उत्पन्नात समावेश केला जाईल आणि त्यानुसार कर भरावा लागेल.
वार्षिक उत्पन्न विवरण: गेल्या वर्षी नोव्हेंबरमध्ये, आयकर विभागाने वार्षिक उत्पन्न विवरण ( Annual income statement ) प्रत्यक्षात आणले. यामध्ये करदात्याच्या आर्थिक वर्षातील जवळपास सर्व आर्थिक व्यवहारांचा तपशील असतो. विवरणपत्र भरताना नमूद केलेले सर्व उत्पन्न दाखवावे लागेल. हा अहवाल पहा आणि सहाय्यक कागदपत्रांसह काही विसंगती असल्यास कर विभागाला कळवा.