पाककृतीत 'ट्रान्स फॅट' मुक्त तेलाचा करणार वापर; १ हजारहून अधिक आचारींनी घेतली शपथ

संपृक्त स्निग्धांश हा सर्वात हानिकारक स्निग्धांश आहे. त्यांच्या वापराने आरोग्याला धोका आहे. त्याचा अन्नपुरवठ्यातून वापर करणे काढून टाकण्यासाठी भारत बांधील आहे. भारत सरकारने  २०२२ पर्यंत संपृक्त स्निग्धांशाचा वापर थांबविण्यासाठी उद्दिष्ट ठेवले आहे.

नवी दिल्ली - देशातील १ हजारांहून अधिक आचारींनी पाककृतीत संपृक्त स्निग्धांशमुक्त (ट्रान्स फॅट) तेलाचा वापर करणार अशी शपथ घेतली. त्यांनी आठव्या आंतरराष्ट्रीय आचारी परिषदेत (आयसीसी) सरकारच्या 'ईट राईट इंडिया'ला पाठिंबा दिला. या परिषदेत केंद्रीय आरोग्य मंत्री हर्षवर्धन यांनी संपृक्त स्निग्धांशमुक्त तेलाच्या लोगोचे अनावरण केले.

आंतरराष्ट्रीय आचारी परिषदेतून भारतीय खाद्य सुरक्षा आणि मानक प्राधिकरणाने (एफएसएसएआय) ईट राईट इंडियाच्या मोहिमेला चालना देण्यात आली. यावेळी हर्षवर्धन यांनी 'शेफ ५ ट्रान्स फॅट फ्री' या घोषणेचे अनावरण केले. हर्षवर्धन यांनी संपृक्त स्निग्धांश विरहित उपक्रमाची माहितीपुस्तिका प्रसिद्ध केली. 'संपृक्त स्निग्धांश मुक्त पाककृती' हा जाहीरनामा पाच आचारींना देण्यात आला.

केंद्रीय आरोग्य मंत्री हर्षवर्धन यांनी संपृक्त स्निग्धांश मुक्त पदार्थ तयार करणाऱ्या १० बेकरींच्या मालकांना सन्मानित करण्यात आले. यावेळी ग्रीन पर्पल मोहिमेच्या लोगोचेही अनावरण करण्यात आले. यामधून आचारींनी (शेफस) अन्न सुरक्षेच्या कायदेशीर आवश्यकतांची पूर्तता करणे आणि पाककलेत शाश्वत पद्धतीचा वापर करणे हा उद्देश आहे.

यावेळी बोलताना हर्षवर्धन म्हणाले, संपृक्त स्निग्धांश हा सर्वात हानिकारक स्निग्धांश आहे. त्यांच्या वापराने आरोग्याला धोका आहे. त्याचा अन्नपुरवठ्यातून वापर करणे काढून टाकण्यासाठी भारत बांधील आहे. भारत सरकारने २०२२ पर्यंत संपृक्त स्निग्धांशाचा वापर थांबविण्यासाठी उद्दिष्ट ठेवले आहे. तर जागतिक आरोग्य संघटनेने संपृक्त स्निग्धांशाचा वापर थांबविण्यासाठी २०२३ चे उद्दिष्ट दिले आहे.

देशभरातून आचारींनी एफएसएसएआयच्या मोहिमेला पाठिंबा दिल्याने प्रोत्साहन मिळत आहे. यामुळे भारत आणखी निरोगी होण्याच्या दिशेने जात आहे.

हॉटेल उद्योगांना वापरता येणार संपृक्त स्निग्धांशमुक्त तेलाचा लोगो

हॉटेल उद्योगांसह अन्न उत्पादकांना सरकारचा संपृक्त स्निग्धांशमुक्त तेलाचा लोगो वापरता येणार आहे. त्यासाठी त्यांनी संपृक्त स्निग्धांशाचा वापर करू नये, अशी अट आहे. तसेच औद्योगिक संपृक्त स्निग्धांश हे १०० ग्रॅममध्ये ०.२ ग्रॅमहून अधिक असू नये, अशी एफएसएसएआयची अट आहे.

काय आहे संपृक्त स्निग्धांश

संपृक्त स्निग्धांश (saturated fat) हा काही पदार्थामध्ये कोलेस्टेरॉल निर्माण करणारा घटक आहे. बहुतेक सर्व प्राणिजन्य पदार्थामध्ये संपृक्त स्निग्धांश (saturated fat) असते. तर वनस्पतीजन्य पदार्थामध्ये कमी प्रमाणात संपृक्त स्निग्धांश असते. तेलावर हायड्रोजनेशनची प्रक्रिया करून बनविण्यात आलेले वनस्पती तुपात ट्रान्सफॅटी अ‍ॅसिड हेदेखीलसंपृक्त असते. ते शरीरासाठी खूपच हानिकारक आहे. यामुळे मधुमेह व हृदयविकार होऊ शकतो.