देहरादून - घर चालविण्यापासून यशस्वी उद्योग चालविण्यापर्यंत आजच्या महिलांनी प्रगती केली आहे. काही महिलांनी तर नाविन्यपूर्ण कल्पना आणि आपल्या नेतृत्वाची चुणूक दाखवित इतरांचेही जीवनमान उंचावले आहे. अशीच एक उत्तराखंडमधील तरुणी दिव्या रावत, उत्तराखंडमध्ये तिला मशरुम गर्ल म्हणून ओळखले जाते.
दिव्याने सुरुवातीलाच शहरी झगमगाटापासून ग्रामीण जीवनात करणे पसंत केले. तिने उत्तराखंडमधील हवामानाला पोषक असणाऱ्या मशरुमची कमी खर्चात लागवड करून दाखविली आहे.कमी उत्पन्न मिळत असल्यामुळे अनेक तरुणांना गावातून उदरनिर्वाहासाठी स्थलांतरित व्हावे लागत होते. तिने उत्तराखंडमधील भौगोलिक स्थितीचा अभ्यास केल्यानंतर तिच्या लक्षात आले की, मशरुमच्या मागणीप्रमाणे बाजारपेठेत पुरवठा होत नाही. तेव्हा तिने चांगला नफा मिळवून मशरुमचा उद्योग सुरू करण्याचा निर्णय घेतला. दिव्याने त्यांना मशरुमच्या व्यवसायाचा चांगला पर्याय दिल्याने त्यांचे जीवनमान उंचावले आहे. दिव्याने पदव्युत्तर शिक्षण घेतल्यानंतर ग्रामीण भागातील लोकांना सक्षमीकरण करण्यासाठी उद्योग सुरू केला. त्यातून अनेकांना व्यवसायाच्या संधी मिळाल्या आहेत. उद्योग वेगळ्या पद्धतीने आणि चांगल्या पद्धतीने करा, असे दिव्या सांगते.
५० हजार रुपयाच्या गुंतवणुकीवर मशरुमचा व्यवसाय -
राष्ट्रीय मशरुम संशोधन केंद्रात मशरुमचे उत्पादन घेण्याचे प्रशिक्षण घेतले. तिने संशोधन आणि प्रयोग करून स्वत:चा व्यवसाय सुरू केला. विशेष म्हणजे तेव्हा तिच्याकडे कोणतेही भांडवल नव्हते. सध्या तिची बहुमजली मशरुम प्रयोगशाळा आहे. ४ मुली आणि मुलांसमवेत तिने खेडेगावातील एका घरात मशरुमचे उत्पादन घेण्याला सुरुवात केली. मशरुम हा घरगुती प्रकल्प करायचे तिने निश्चित केले होते. कमी गुंतवणूक, साधी पद्धत यातून तिला हा उद्योग जास्तीत जास्त लोकापर्यंत पोहोचवायचा होता. आज दिव्या केवळ ५० हजार रुपयाच्या गुंतवणुकीवर नवउद्योजकांना मशरुमचा व्यवसाय करण्यासाठी मदत करत आहे.
उत्तराखंडमधील हवामानामुळे कमीयेतोखर्च -