अजमेर (राजस्थान) -खोबरा नाथ (Khobra Nath) हे कायस्थांचे प्रमुख देवता मानले जातात. त्यामुळे दीपावलीच्या दिवशी (Diwali) कायस्थ समाजाचे लोक विशेषतः मंदिरात आशीर्वाद घेण्यासाठी जातात. या दिवशी खोबरा भैरवनाथाची जत्रा भरते. सकाळपासूनच मंदिरात भाविकांची गर्दी होत आहे. भैरवनाथाचे (Bhairavnath) दर्शन घेतल्यानंतरच भाविक घरोघरी दीपावलीची पूजा करून आनंद साजरा करतात.
जाणून घ्या इतिहास: असे म्हटले जाते की, चौहान वंशाचे आराध्य दैवत चामुंडा माता मंदिर आणि खोबरानाथ भैरव (Khobra Bhairavnath) यांची पूजा चौहान वंशाचे राजे करत होते. पुन्हा मराठा काळात मंदिराची स्थापना करण्यात आली. येथे वर्षभर दूरवरून लोक दर्शनाचा लाभ घेण्यासाठी येतात. भगवान शिवाचे द्वारपाल मानले जाणारे खोबरानाथ भैरव प्रत्येक भक्ताच्या मनोकामना पूर्ण करतात अशी लोकांची श्रद्धा आहे.
7 दिवस अविवाहीत दिवा लावतात (Unmarried people):खोबरानाथ मंदिराचे (Khobra Bhairavnath Mandir) पुजारी ललित मोहन शर्मा यांनी सांगितले की, खोबरानाथ भैरव मंदिरावर वर्षानुवर्षे लोकांची श्रद्धा आहे. दिवाळीला मंदिरात जत्रा भरते. भाविकांच्या गर्दीत कुमारिकांची संख्या अधिक राहते. मान्यतेनुसार ज्यांना सात दिवसात लग्न करायचे आहे ते बाबांच्या दरबारात संध्याकाळी दिवा लावतात. दिवाळीच्या आधी दिवे लावण्याचा क्रम सुरू होतो. दीपावलीच्या दिवशी शेवटचा दिवा लावला जातो.
अर्जी मौली वाली :असे म्हणतात की, खोबरा भैरवनाथ (Khobra Bhairavnath) दिवा लावून प्रसन्न होतो आणि आपल्या भक्तांना आशीर्वाद देतो. कुमारिकांना लवकरच चांगली बातमी मिळते आणि ते स्थिरावतात. नवस पूर्ण झाल्यानंतर नवविवाहित जोडप्याला येथे यावे लागते. ते आपल्या श्रद्धेनुसार भोग अर्पण करून नवस उतरवतात, म्हणजेच माऊलीचा धागा उघडतात.
गुहेतील गर्भगृह : पंडित ललित मोहन शर्मा सांगतात की, राजस्थानच्या इतर जिल्ह्यांव्यतिरिक्त मध्य प्रदेश, गुजरात, मुंबई येथून भाविक दर्शनासाठी येतात. मंदिरातील गर्भगृह एका मोठ्या खडकात बांधलेल्या गुहेच्या आत आहे. परदेशी पर्यटकही मंदिरात येतात आणि येथील इतिहास जाणून भारावून जातात.
