मध्यप्रदेशात श्रीगणेशाची दुर्मीळ मूर्ती, भोपाळ महागणेश मंदिरात 10 हातांचा गणपती

राजधानी भोपाळमध्ये 10 हात असलेली गणेशाची अद्वितीय मूर्ती विराजमान आहे. अशी गणपतीची मूर्ती जगात फक्त दोनच ठिकाणी पाहायला मिळते, असे म्हणतात. चला तर या मूर्तीविषयी जाणून घेऊया. 10 Arms of Mahaganesha Temple, Bhopal Mahaganesha temple, Lord Ganesha Famous Statue in Bhopal

भोपाळ - श्रीगणेशाची अनेक रूपे आहेत. पण याचे अद्भूत रूप भोपाळच्या हबीबगंज स्थानकासमोरील महागणेश मंदिरात पाहायला मिळते. असे म्हटले जाते की देशात किंवा संपूर्ण जगात अशी मोजकीच मंदिरे आहेत जिथे गजाननाची 10 हातांची मूर्ती दिसते. असेच एक मंदिर महाराष्ट्रातही आहे. या मूर्तींची प्रतिष्ठापना पेशव्यांनी केल्याचे सांगितले जाते. (10 Arms of Mahaganesha Temple)

महागणेशच्या 10 भुजांमध्‍ये काय आहे : तसे पाहता, श्रीगणेश अनेक रूपात आपल्याला पाहायला मिळतात. कधी ते सुपारीच्या पानावर दिसतात, तर कधी केळीच्या पानावर. येथील गौरीच्या पुत्राच्या अप्रतिम 10 भुजांमध्ये विविध वस्तू आणि शस्त्रे सजवली आहेत. उजव्या बाजूच्या पहिल्या हातामध्ये विश्वाचा निर्माता भगवान विष्णू यांचे चक्र आहे. डाळिंब, माता दुर्गेचे आवडते फळ दुसऱ्या बाहूमध्ये, तिसऱ्या हातात धनुष्य आहे. भगवान शंकराचा आवडता त्रिशूळ चौथ्या हातात आणि गदा पाचव्या हातात आहे. तसेच मूर्तीच्या डाव्या हाताच्या पहिल्या हातात सुख-समृद्धीचा कलश आहे, दुस-या हातात देवाचा दात आहे. तिसर्‍या हातात हिरवळीचे प्रतीक असणाऱ्या गव्हाच्या ओंब्या आहेत, तर चौथ्या हातात पाश आणि पाचव्या हातामध्ये माता महालक्ष्मीचे कमळ आहे. (MP Lord Ganesha Rare Statue)

दशभुजा गणेशाचा इतिहास : पंडितांच्या मते, महाराज पेशव्यांनी स्थापन केलेल्या महागणेशाच्या अशा दोनच मूर्ती देशात आहेत. याची स्थापना महाराष्ट्रातच पेशव्यांच्या काळात आणि त्यानंतर अनेक वर्षांनी भोपाळमध्ये झाली. ज्यामध्ये गणपतीला 10 हात आहेत. यासंबंधीची सर्व माहिती मंदिराबाहेरील फलकावर लिहिली आहे. या गणेशमूर्तीचे वेदांमध्येही वेगळे महत्त्व असल्याचे येथील सेवा करणारे पंडित सांगतात. शिवपार्वतीच्या विवाहाच्यावेळी केवळ सशस्त्र गणेशाची पूजा करण्यात आली होती. तसेच जेव्हा जेव्हा एकदंत दयावंताच्या अत्यंत प्रिय गोष्टींचा उल्लेख येतो तेव्हा त्यांचे भक्त त्यांना दुर्वा आणि मोदक अर्पण करायला विसरत नाहीत. (Bhopal Mahaganesha temple)

लोकांच्या श्रद्धेचे केंद्र: 10 हातांच्या मूषकावर स्वार होणार्‍या या गणेशाची आराधना केल्याने सर्व मनोकामना पूर्ण होतात, असे मानले जाते. येथे येणारे भाविक सांगतात की, मनात काही अडचण असेल तर ती देवासमोर ठेवल्याने दूर होते. येथे येणारे भाविक सांगतात की १९८२ मध्ये येथे एका छोट्या मूर्तीची स्थापना करण्यात आली होती. तेव्हापासून आचार्यांच्या सांगण्यावरून 1982 मध्ये गणपतीच्या या दुर्मीळ मूर्तीची स्थापना करण्यात आली. तेव्हापासून शेकडो लोक येथे नियमितपणे या मूर्तीची पूजा करण्यासाठी येतात आणि इच्छित परिणाम प्राप्त करून मन प्रसन्न होते. गणपती बाप्पाची अशीच आणखी एक अलौकिक मूर्ती महाराष्ट्रातील सातारा येथे आहे. (Lord Ganesha Famous Statue in Bhopal)